The Spy Who Came in from the Cold
The Spy Who Came in from the Cold (trad. la spiono kiu venis de la malvarmo) estas krimromano kaj trilero de la brita verkisto John le Carré, publikigita en 1963 kaj fama pro ĝia priskribo de okcidentaj spionadmetodoj kiel kontraŭantaj okcidentan demokration kaj ĝiaj valoroj.
| The Spy Who Came In from the Cold | |
|---|---|
| |
| literatura verko | |
| Aŭtoroj | |
| Aŭtoro | John le Carré |
| Lingvoj | |
| Lingvo | angla lingvo |
| Eldonado | |
| Eldondato | septembro 1963 |
| Eldonejo | Victor Gollancz |
| Ĝenro | detektiva fikcio • aventura fikcio • spiona fikcio |
| Loko de rakonto | Britio |
| Honorigoj | Gold Dagger • Edgar Allan Poe Award for Best Novel |
Fono redakti
En 1959, David Cornwell aliĝis al la Brita Spionservo, kaj servis en Germanio kiel sekreta agento, sub la kovro de brita diplomato. En 1961, lia unua libro, Call for the dead (Voko por la Mortintoj) estis publikigita sub la plumnomo "John Le Carre". Cornwall estis elmontrita kiam la plej fama spiono de la tempo, la KGB agento Kim Philby, transdonis sian nomon al siaj rusaj funkciigistoj. Kiel rezulto, li revenis al Unuiĝinta Reĝlando en 1964, retiriĝis de la servo kaj moviĝis por labori kiel plentempa verkisto sub la plumnomo John La Carre. Li poste atestis, ke lia tempo en la brita sekreta servo estis feliĉa kaj plenigita de sento de misio kaj kontento. Cornwall diris ke li ricevis la inspiron por la libro de sia tempo funkcianta kiel sekreta agento en Bonn, Germanio, kaj ke li ricevis la inspiron por la rolulo de George Smiley kaj lia helpanto Peter Guillam de la herooj de Arthur Conan Doyle, nome Ŝerloko Holmso kaj Doktoro Watson.
En 2013, nova eldono de la libro estis publikigita, inkluzive de ĝisdata enkonduko de John le Carré sub la titolo "Kvindek jaroj poste". En la enkonduko, la verkisto diras ke li verkis la libron en la aĝo de tridek, funkciante kiel spionoficiro sub la alivestiĝo de juniora diplomato ĉe la brita ambasado en Bonn - kaj refutas la onidirojn kiuj estis ĝeneralaj en la internacia gazetaro kiam la libro estis publikigita, laŭ kiu la intrigo baziĝas sur eventoj kiuj okazis en realeco. Laŭ li, la fakto mem ke la libro estis aprobita de la korpo kiu dungis lin, la brita sekreta servo, pruvas ke la libro estas fikcio de komenco ĝis fino. En 2017, estis publikigita la libro de Le Carré, Heredaĵo de Spionoj, kiu ankaŭ traktis la intrigon priskribitan en la libro kaj en kiu la okazaĵoj kondukantaj al la operacio al kiu la heroo, Limas, estis sendita, estis priskribitaj de la perspektivo de lia amiko, Peter Guillaume.
Intrigo redakti
La intrigo de la libro, kiu okazas dum la Malvarma milito, malfermiĝas kiam Alec Limas, brita sekreta agento kiu funkciigis preter la Fera Kurteno, en Orienta Berlino, kaj funkciis tie kiel la estro de la "Berlina Stacio" de la MI6, Brita Sekreta Servo, resendita al Britio post kiam ĉiuj agentoj kiujn li funkciigis estis kaptitaj aŭ mortigitaj fare de la orientgermana kontraŭspionada servo. Limas, priskribita kiel malalta kaj dikforma viro, estas sperta kaj lerta spionoficiro. Li komencis sian servon en brita inteligenteco je la eksplodo de la Dua Mondmilito, kiam li membriĝis en la Brita Armeo kaj volontulis por la Direktoro de Specialaj Operacioj. Li trejnis ĉe la Estraro de Specialaj Operacioj [1]. Kiel batalanto [2] kaj kiel sekreta agento, kaj efektivigis komando- kaj spionoperaciojn en Nederlando, kie li estis paraŝutita en 1941, kaj en Norvegio [3]. Ĉe la fino de la milito li estis premiita medalo kaj li estis liberigita de la Brita Armeo. Limas baldaŭ revenis al la brita sekreta servo [4], ĉi-foje kiel sekreta agento en Berlino kaj poste iĝis estro de la "Berlina Stacio".
Kvankam "Kontrolo" (tiel Le Carré nomas la estro de la brita sekreta servo en siaj libroj) taksas ke Limas estas deprimita post la morto de ĉiuj siaj agentoj, kaj laca kaj elĉerpita pro la sekreta operacia agado [5], li demandas lin. volontuli por unu lasta misio antaŭ ol li retiriĝas [6] - forigu la estron de germana kontraŭspionado, precipe malvarman kaj kruelan viron nomitan Mundt. De la priskribo de Le Carré de la sekreta funkcia realeco uzante la vorton malvarmo venas la nomo de la libro. Post tio, la intrigo priskribas la malboniĝon de la vivo de Limas, kiu estas devigita retiriĝi de la servo [7], ĝis li iras al malliberejo por tri monatoj. Liaj agoj kaptas la atenton de komunistaj agentoj, kiuj prenas Limason al Germana Demokratia Respubliko por ke li vendu al ili informojn pri la brita spionservo. Tie li estis pridemandita de Fiedler, la deputito de Mundt. Poste, la viroj de Mundt trudeniras la domon kie Limas estas tenita, mallonga batalo rezultiĝas, dum kiu Limas, la veterano, mortigas unu el la rabatakantoj [8], kaj la du estas malliberigitaj. En la lasta kaj plej ekscita parto de la libro renkontas kaj reaperas ĉiuj eventoj kaj roluloj ĝis nun menciitaj en la libro, dum la proceso de la komunista reĝimo kontraŭ Mundt mem. La verkisto sukcesas kaŭzi aparte surprizan turniĝon en la intrigo, kiam dum la proceso, la influo de ĉiuj ŝajne marĝenaj detaloj menciitaj en la unua parto sur la sorto de la herooj en la rakonto evidentiĝas al la leganto.
En la libro, la bonkonata heroo de Le Carré, George Smiley, prezentiĝas kiel apoga rolulo, kiel kolego de la heroo de la libro, Alec Limas. Smiley estas tiu kiu serĉas lin kaj provas helpi lin. "Kontrolo", la estro de la sekreta servo, ankaŭ notas ke Smiley malaprobas la operacion por kiu Limas volontulas. Fine, ĉi tiu estas Smiley atendanta por savi Limason dum ĝi provas transgrimpi la Berlinan muron [9].
Akcepto redakti
La libro ricevis bonegajn recenzojn kaj iĝis internacia furorlibro. Graham Greene, unu el la plej elstaraj britaj verkistoj de la tempo, verkis entuziasman recenzon pri li kiu helpis rekoni John Le Carré kiel originalan verkiston. La libro estis elektita de la revuo TIME kiel unu el la "100 plej bonaj romanoj iam verkitaj en la angla lingvo" [10], kaj en 2006 estis vicigita de la revuo Publishers Weekly kiel "la plej bona spionsuspensfilmo iam verkita" [11].
La libro de Le Carré staris kontraste al la libroj de la sukcesa spionverkisto de tiu tempo, Ian Fleming, kiu kreis la rolulon de James Bond. La roluloj de Le Carré estis pli kompleksaj, pli malhelaj kaj foje eĉ pli malnoblaj. Lia mondo ne estas dividita en nigran kaj blankan, bonan kaj malbonan (en la tuta libro tute ne klaras al la leganto, kiuj estas la "bonuloj" en la intrigo kaj kiuj estas la "malbonuloj"). Le Carré montris al siaj legantoj ke la mondo de spionado estas kompleksa, malpura kaj multe pli malhela ol la ŝika mondo de Bond [12].
Adaptaĵoj redakti
La libro estis adaptita en filmon en 1965, kaj tiun jaron ĝi gajnis la Premio Edgar de la Mystery Writers Association of Amerika. La filmo The Spy Who Came in from the Cold estis reĝisorita fare de Martin Ritt. La rolulon de Limas rolis la aktoro Richard Burton, kaj la rolulon de Smiley interpretis la aktoro Rupert Davis.
En 2018, iĝis konata ke la BBC evoluigas televidmini-serien nomitan "The Spy Who Came in from the Cold", ĉefroligante Aidan Gillen kiel Limas.
Referencoj redakti
- ↑ "'The Spy Who Came in from the Cold'", paĝo 63, "mi pasigis la kutimajn intervjuojn kaj estis sendita al lernejo proksime de Oksfordo kie ili instruis al mi ĉiujn akceptitajn ekzercojn."
- ↑ "'The Spy Who Came in from the Cold'", paĝo 129, "Li estis trankvila, ia sento de bonfarto trafis lin pro la ebleco de agado, sed la rememoroj sturmis lin. "Preskaŭ ĉiam vi havas armilojn: cindrujo, arĝentaj moneroj, fontoplumo — io kun kio oni povas tranĉi aŭ piki.' Tio estis la plej ŝatata ordo de la serĝento.
- ↑ "'The Spy Who Came in from the Cold'", paĝoj 63-64, "En kvardek unu ili paraŝutis min en la Holandon kaj mi restis tie proksimume du jarojn. Ni perdis agentojn pli rapide ol ni povis kolekti - estis malvarmsanga murdo. Nederlando estas malbona lando por tiu ĉi laboro - neniu dezerto, neniu loko por starigi ĉefsidejon aŭ starigi radiostacion. Vi ĉiam devas esti en movado, en la forkuro, tio ŝanĝis ĉion Por tre malpura ludo.Mi eliris el tie en kvardek tri kaj restis kelkajn monatojn en Anglio, poste mi devis iri al Norvegio - ĝi estis pikniko kompare kun Holando. En kvardek kvin ili liberigis min."
- ↑ 'The Spy Who Came in from the Cold, paĝo 23, "Limaso faris bonan laboron en la milito, ĉiuj sciis ĝin. En Norvegio kaj Holando li iel sukcesis resti viva, kaj post ĉiuj, ili donis al li Medalon kaj lasis lin iri. Tiam kompreneble, kompreneble, ili revenigis lin."
- ↑ 'The Spy Who Came in from the Cold, paĝo 19, "Homo ne povas esti tie la tutan tempon en la malvarmo; homo devas reveni de la malvarmo...".
- ↑ 'The Spy Who Came in from the Cold, paĝo 19, "Mi volas, ke vi restu iom pli longe tie en la malvarmo".
- ↑ 'The Spy Who Came in from the Cold, paĝo 23, "Li estis tro maljuna por operacioj, tasko kie viaj reagoj devas esti same rapidaj kiel profesia tenisisto."
- ↑ "'The Spy Who Came in from the Cold'", paĝo 130, "'Silentu, stultulo,' flustris Limas responde, kaj en tiu momento li kaptis la harojn de la viro, tiris lian kapon antaŭen kaj malsupren, kaj kun terura bato de sia dekstra mano trafis lian pojnon, Tiam li tiris la kapon denove supren, kaj batis ĝin en la gorĝon per la malfermita manplato, poste liberigis la korpon, kiu falis sur la plankon."
- ↑ 'The Spy Who Came in from the Cold, paĝo 192, "Nun ili ĉiuj kriis, miksaĵo de angla, franca kaj germana; li aŭdis la voĉon de Smiley' proksime al li: "La knabino, kie estas la knabino?"
- ↑ ALL TIME 100 Novels. Arkivita el la originalo je 2011-11-01. Alirita 2023-04-18.
- ↑ Spy vs. Spy vs. Spy
- ↑ "'The Spy Who Came in from the Cold'", paĝo 185, ""Jen milito," respondis Limas, "malagrabla milito, ĉar ĝi estas batalata en limigita skalo, mallongdistance, kaj ĉar foje enfalas senkulpaj homoj. ĝi, mi Konsentas. Sed ĝi estas nenio, nenio kompare kun aliaj militoj - la lasta milito aŭ la venonta milito."
Eksteraj ligiloj redakti
- Le Carré priskribas kiel lin venis verki la libron (en artikolo eldonita en The Guardian (aprilo 2013) je la 50a datreveno de la romano): "Post jardeko en la spiona servo, politika naŭzo de John le Carré kaj persona konfuzo 'eksplodis' en The Spy Who Came in from the Cold."