Theobroma cacao (esperante: kakaoarbo) estas arbo en la familio de malvacoj.

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Theobroma cacao
Theobroma cacao
Theobroma cacao
Biologia klasado
Regno: Plantoj Plantae
Divizio: Angiospermoj Magnoliophyta
Klaso: Dukotiledonaj Magnoliopsida
Ordo: Malvaloj Malvales
Familio: Malvacoj Malvaceae
Genro: Theobroma
Specio: Theobroma cacao
L., 1753
Kultivataj varioj
  • Criollo
  • Forastero (la pli produktata)
  • Trinitario (hibrido de la du antaŭaj)
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

Oni preparas per ĝiaj semoj (la kakaofaboj) kakaopulvoron kaj ĉokoladon[1].

Priskribo redakti

 
Fruktoj de kakaoarbo sur ĝia trunko
 
Frukto kun ĝiaj faboj (semoj)
 
Theobroma cacao (laŭlonge tranĉita frukto) - Muzeo de Tuluzo

Ĝi estas malgranda arbo, kiu altas de 5 ĝis 8 m. Ĝi povas produkti fruktojn post kvar jarojn kaj vivi kvin-dek jarojn.[2] Ĝiaj floroj kreskas senpere sur la trunko aŭ branĉoj. Ĝiaj fruktoj estas kapsuloj pinte ovoidaj, lignecŝelaj, kies 5 kameroj enhavas semojn po pluraj[1].

Disvastiĝo kaj biotopo redakti

La origino de ĉi tiu specio estas probable la Amazona regiono (supra baseno de la Amazona Rivero) kaj inkludas landojn kiel Kolombio, Ekvatoro, Peruo, Bolivio kaj Brazilo, specife kie naskiĝas la Napo, Putumajo kaj Kaketao, flankriveroj de la Amazono[3][4]. Ĉi tiu regiono estas tiu, kie okazas la plej granda variado de la specioj. Ĝi disvastiĝis de Sudameriko al Meksiko, sed oni ne scias ĉu ĝia disvastiĝo okazis nature aŭ kun helpo de homoj. Restas mistero, kiel ĝi atingis Centr-Amerikon, kie ĝi estis kultivita dum almenaŭ 3 000 jaroj. En Meksiko ĝi kultiviĝas en varmaj kaj tre humidaj regionoj de Tabasko al Ĉiapaso. Ĝi estis enkondukita al la afrika kontinento, kiu nuntempe respondecas pri 60% de la tutmonda produktado[4].

Referencoj redakti

  1. 1,0 1,1 PIV 2005
  2. Encyclopaedia Universalis 2012
  3. Ogata, N. , A. Suardíaz & R. Zárate. 2009. El cacao, un cultivo en peligro de desaparecer de México. Conociendo el Trópico. Universidad Veracruzana.(hispane)
  4. 4,0 4,1 Vázquez-Yanes, C., A. I. Batis Muñoz, M. I. Alcocer Silva, M. Gual Díaz y C. Sánchez Dirzo. 1999. Árboles y arbustos potencialmente valiosos para la restauración ecológica y la reforestación. Reporte técnico del proyecto J084. CONABIO - Instituto de Ecología, UNAM. (hispane)