Theodor Herzl
Theodor HERZL [tEodor hErcl] (esperante Teodoro Herclo) (naskiĝis 2-an de majo 1860 en Peŝto en Aŭstrio-Hungario, mortis la 3-an de julio 1903 en Reichenau-Edlach) estis aŭstra ĵurnalisto kaj verkisto. Li estas konsiderata unu el la decidaj personoj kiuj kreis cionismon, do rezulte de la ŝtato Israelo.
| Theodor Herzl | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Fondinto de cionismo
| |||||
| Persona informo | |||||
| Theodor Herzl | |||||
| Naskonomo | בִּנְיָמִין זְאֵב הֶרְצֵל | ||||
| Naskiĝo | 2-an de majo 1860 en Peŝto, Hungara reĝlando | ||||
| Morto | 3-an de julio 1904 (44-jaraĝa) en Edlach, Malsupra Aŭstrio | ||||
| Mortis pro | naturaj kialoj vd | ||||
| Mortis per | pneŭmonito vd | ||||
| Loko de sepulto | Monto Herzl vd | ||||
| Religio | judismo vd | ||||
| Etno | Jews in Hungary vd | ||||
| Lingvoj | germana • hungara • hebrea vd | ||||
| Loĝloko | Vieno vd | ||||
| Ŝtataneco | Hungario • Cislajtio • Aŭstrio vd | ||||
| Alma mater | Universitato de Vieno vd | ||||
Subskribo 
| |||||
Memorigilo 
| |||||
| Familio | |||||
| Patrino | Jeanette Herzl vd | ||||
| Edz(in)o | Julie Naschauer vd | ||||
| Infanoj | Hans Herzl vd | ||||
| Parencoj | Stephen Norman vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | ĵurnalisto • advokato • verkisto • politikisto • dramaturgo vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | La Juda Ŝtato | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
En la hebrea lingvo oni nomas lin "Binjamin Ze'ev" (בנימין זאב).
Biografio redakti
Li estis la dua infano de Jakobo kaj Jeanette Herzl, kiuj estis germanlingvaj asimiligitaj judoj. Ili loĝis en la brikdomo ĉe la strato Tabak (germane: Tabak Gasse), apud la Granda Sinagogo de Budapeŝto. En 1896, kiam en Parizo manifestiĝis kontraŭjudaj tendencoj, li verkis la libron Der Judenstaat (germane, en Esperanto "La Juda Ŝtato"), en kiu li proponis la kreadon de ŝtato por judoj. La libro defendis la opinion, ke judoj ne povas esperi pacan kaj justan vivon inter aliaj popoloj; ĝi poste estis idea bazo de la fondo de Israelo. La oficiala proklamo de Israelo en Tel-Avivo je la 4-a de majo 1948 okazis sub portreto de Herzl. Pretere, L. L. Zamenhof, kiu estis aktiva en la cionisma movado ĝis 1886 aŭ 1887, ne subtenis la ideojn de Herzl; lia celo estis paca kunvivado de la religioj surbaze de hilelismo.
Verkoj redakti
En Esperanto redakti
- La Juda Ŝtato, traduko de Bernard Serzer, eldonejo Literatura Mondo 1934
En aliaj lingvoj redakti
Vidu ankaŭ redakti
Eksteraj ligiloj redakti
- Der Judenstaat Arkivigite je 2004-10-13 per la retarkivo Wayback Machine (originala teksto de la libro)
- angla traduko[rompita ligilo] de "Der Judenstaat"