Trinh Xuan Thuan

Membrecoj
Membrecoj	Internacia Societo por Scienco kaj Religio ; Interdisciplinary University of Paris (en) vd

Honorigoj
Honorigoj	(2012) Prix mondial Cino Del Duca (en) ; (2009) Premio Kalinga por la Popularigo de Scienco; (2007) prix Moron (en) ; (2000) Prix littéraire de l'Asie (en) ; vd

**Trinh Xuan Thuan**
Trinh Xuan Thuan
Persona informo
Naskiĝo	20-an de aŭgusto 1948 (76-jaraĝa); en Hanojo
Religio	budhismo vd
Lingvoj	angla • franca vd
Ŝtataneco	Vjetnamio ; Usono vd
Alma mater	Kalifornia Instituto de Teknologio ; Universitato Princeton - doktoreco vd
Familio
Patro	Trịnh Xuân Ngạn (en) vd
Profesio
Okupo	astronomo ; fizikisto ; verkisto ; astrofizikisto ; universitata instruisto vd
Laborkampo	Ekstergalaksia astronomio, astrofiziko, astronomio, Lakta vojo, galaksio kaj universo vd
Doktoreca konsilisto	Lyman Spitzer vd
Honorigoj
Honorigoj	(2012) Prix mondial Cino Del Duca (en) ; (2009) Premio Kalinga por la Popularigo de Scienco; (2007) prix Moron (en) ; (2000) Prix littéraire de l'Asie (en) ; vd
Membrecoj
Membrecoj	Internacia Societo por Scienco kaj Religio ; Interdisciplinary University of Paris (en) vd
vd	Fonto: Vikidatumoj
	v • d • r

Trinh Xuan Thuan, naskiĝinta la 20-an de aŭgusto 1948(nun 1948-08-20) en Hanoj, Vjetnamio, estas vjetnam-usona astrofizikisto kaj aŭtoro.

Biografio

Trinh Xuan Thuan trapasis sian infanaĝon laŭ konfuceisma edukado, kiu donis al li viglan konscion pri respondeco de la sciencistoj, kiuj devas klerigi homojn por konsciigi ilin pri la etikaj konsekvencoj de sciencaj malkovroj. Ĉi-teme li deklaris: "Scienco ne donas moralaĵon. Ĝi estas kiel la forteco de brako, kiu povas mortigi aŭ savi."^[1]
Li studis ĉe la liceo Jean-Jacques Rousseau de Sajgono, poste ĉe la Kalifornia Instituto de Teknologio kaj fine ĉe la Universitato Princeton kie li ekhavis doktorecon pri astrofiziko^[2].
Trinh Xuan Thuan fakiĝis pri ekster-galaksia astrofiziko. De 1976, li estas profesoro en la Universitato de Virginio. Li ankaŭ estas esploristo ĉe la Astrofizika Instituto de Parizo kaj ano de la Interfaka Universitato de Parizo.
Per siaj libroj, li malvolvis kaj klarigis siajn opiniojn favore al la dika antropa principo . "La naturo ne estas muta. Kiel fora orkestro, ĝi konstante alvenigas al ni pecojn da muziko kaj disajn notojn."^[3]
En 2004, li kunmalkovris pere de la kosmoteleskopo Hubble la nuntempe plej junan konatan galaksion: I Zwicky 18^[4].

Premioj

Beletra Premio de Azio de la Asocio de franclingvaj aŭtoroj en 2000 pro la libro "L'infini dans la paume de la main" verkita kun Matthieu Ricard
Premio Kalinga de UNESKO en 2009
Premio Moron de la Franca Akademio en 2007 pro la libro Les voies de la lumière^[5]
Monda Premio Cino-Del-Duca en 2012^[6]

Verkaro

La Mélodie secrète, Fayard, 1988
Un astrophysicien, Beauchesne-Fayard, 1992
Le destin de l'univers : Le big bang, et après, kolekto « Découvertes Gallimard / Sciences et techniques » (no 151), el. Gallimard, 1992
Le Chaos et l'Harmonie, Fayard, 1998
L'Infini dans la paume de la main : Du Big bang à l'Éveil, kun Matthieu Ricard, NiL éditions, 2000
Origines - la nostalgie des commencements, Fayard, 2003
Les Voies de la lumière : Physique et métaphysique du clair-obscur, Fayard, 2007
Voyage au cœur de la Lumière, kolekto. « Découvertes Gallimard / Sciences et techniques » (no 527), el. Gallimard, 2008
Le monde s'est-il créé tout seul ?, kunverkaĵo, Albin Michel, 2008. Trinh Xuan Thuan, kun Ilya Prigogine, Albert Jacquard, Joël de Rosnay, Jean-Marie Pelt kaj Henri Atlan
Dictionnaire amoureux du Ciel et des Étoiles, Plon/Fayard, 2009
Le Big bang et après ?, kun Alexandre Adler, Marc Fumaroli kaj Blandine Kriegel, Albin Michel, 2010
Le Cosmos et le lotus, Albin Michel, 2011 (Premio Louis Pauwels 2012).
Désir d'infini, Fayard, 2013
Face à l'univers, kun Jean d'Ormesson, Matthieu Ricard, Jean-Marie Pelt, Philippe Debrosses, Edgar Morin, Joel de Rosnay, Fabienne Verdier kaj Jean-Claude Guillebaud, Autrement, 2015
La plénitude du vide, Albin Michel, 2016
Une nuit, L'Iconoclaste, 2017
Vertige du cosmos, Flammarion, 2019

Referencoj

↑ (franclingve) lefigaro.fr, « Trinh Xuan Thuan, la homo kiu reiras en la tempo » arkivo, en Le Figaro (konsultita la 5-an de junio 2016)
↑ Oficiala retejo Arkivigite je 2020-06-29 per la retarkivo Wayback Machine, arkivo
↑ La Mélodie secrète, Fayard, 2002, p. 12.
↑ (anglalingve) HubbleSite, « Hubble malkovras beban galaksion en adolta kosmo » arkivo, en hubblesite.org, 1-a de decembro 2004 (konsultita la 5-an de aŭgusto 2011)
↑ Franca Akademio, « Les voies de la Lumière, par Trinh Xuan Thuan » arkivo, ĉe canalacademie.com, 5-a de novembro 2009 (konsultita la 5-an de novembro 2009)
↑ http://www.grands-prix-institut-de-france.fr/trinh-xuan-thuan Arkivigite je 2020-05-30 per la retarkivo Wayback Machine arkivo

Portalo pri Astronomio

[1] (franclingve) lefigaro.fr, « Trinh Xuan Thuan, la homo kiu reiras en la tempo » arkivo, en Le Figaro (konsultita la 5-an de junio 2016)

[2] Oficiala retejo Arkivigite je 2020-06-29 per la retarkivo Wayback Machine, arkivo

[3] La Mélodie secrète, Fayard, 2002, p. 12.

[4] (anglalingve) HubbleSite, « Hubble malkovras beban galaksion en adolta kosmo » arkivo, en hubblesite.org, 1-a de decembro 2004 (konsultita la 5-an de aŭgusto 2011)

[5] Franca Akademio, « Les voies de la Lumière, par Trinh Xuan Thuan » arkivo, ĉe canalacademie.com, 5-a de novembro 2009 (konsultita la 5-an de novembro 2009)

[6] ttp://www.grands-prix-institut-de-france.fr/trinh-xuan-thuan Arkivigite je 2020-05-30 per la retarkivo Wayback Machine arkivo

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]