Umberto la 1-a (Italio)

Umberto la 1-a de Savojo (itale Umberto I di Savoia, plennome Umberto Rainerio Carlo Emanuele Giovanni Maria Ferdinando Eugenio), naskita la 14-an de marto 1844 en Torino, murdita la 29-an de julio 1900 en Monza, estis princo de Piemonto kaj reĝo de Italio de 1878 ĝis sia morto.

Umberto la 1-a
Reĝo de Italio
Persona informo
Umberto Ranieri Carlo Emanuele Giovanni Maria Ferdinando Eugenio di Savoia
Naskiĝo	14-an de marto 1844 (1844-03-14) en Torino
Morto	29-an de julio 1900 (1900-07-29) (56-jara) en Monza
Mortis pro	pafvundo [#]
Mortigita de	Gaetano Bresci [#]
Tombo	Panteono de Romo [#]
Religio	katolikismo [#]
Lingvoj	itala [#]
Ŝtataneco	Reĝlando Italio [#]
Subskribo
Familio
Dinastio	Savoja dinastio [#]
Patro	Viktoro Emanuelo la 2-a [#]
Patrino	Archduchess Adelaide of Austria [#]
Gefratoj	Maria Pia of Savoy • Princess Maria Clotilde of Savoy • Amadeo la 1-a • Prince Oddone, Duke of Montferrat [#]
Edz(in)o	Margareto de Savojo [#]
Infanoj	Viktoro Emanuelo la 3-a [#]
Profesio
Okupo	monarko • suvereno [#]
Honorigoj Honorigoj Kavaliro de la Ordeno de la Ora Ŝaffelo • Ordeno de la Nigra Aglo • Ordeno de Sankta Andreo • Elefant-ordeno • Knight of the Military Order of Savoy • Commendatore of the Military Order of Savoy • Supra Ordeno de la Plej Sankta Anunciacio • Civila ordeno de Savojo • Ordeno de la Ĝartero • Ordeno Pro la Merito • Ordeno de la Ora Ŝaffelo • Reĝa ordeno de la Serafoj • Kavaliro de la Ordeno de Sankta Aleksandro Nevskij [#]
Duko de Savojo
Dum	1878 - 1900
Antaŭulo	Viktoro Emanuelo la 2-a
Sekvanto	Viktoro Emanuelo la 3-a
Reĝo de Italio
Dum	1878 - 1900
Antaŭulo	Viktoro Emanuelo la 2-a
Sekvanto	Viktoro Emanuelo la 3-a
[#]	Fonto: Vikidatumoj

Li edziĝis en 1868 kun Margareto de Savojo, kiu naskis al li unikan filon : Viktoro-Emanuelo

Umberto reĝiĝis la 9-an de januaro 1878 post la morto de sia patro, Viktoro Emanuelo la 2-a. Lia ekstera politiko estis ekspansiema, li okupis kaj koloniigis Eritreon (1885) kaj Somalion (1889). Etiopio en 1889 ricevis la statuson de protektorato itala, sed en 1896 sukcesis sendependiĝi.

Interne Umberto tendencis al subprema kaj aŭtoritateca politiko. Kiam dum manifestacioj en Milano (7-a de majo 1898) generalo Fiorenzo Bava-Beccaris kanone mortigis centon da homoj, la reĝo distingis kaj gratulis lin. Post tiuj eventoj okazis du sensukcesaj atencoj al la reĝo; dum tria atenco la anarkiisto Gaetano Bresci pistole mortigis lin en Monza.

La Domestrecon de Savojo heredis lia sola ido, Viktoro Emanuelo la 3-a.

Eksteraj ligiloj

• Genealogio de la savoja dinastio