Veterinara Universitato de Budapeŝto
La Veterinara Universitato de Budapeŝto, origine hungare Állatorvosi Egyetem estas la sola universitato pri veterinaraj sciencoj en Hungario.
| Veterinara Universitato de Budapeŝto Állatorvostudományi Egyetem | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
universitato 
| |||||
| Informoj | |||||
| fondodato | 1787 | ||||
| Situo | |||||
| Geografia situo | 47° 30′ 12″ N, 19° 4′ 40″ O (mapo)47.50328119.077916Koordinatoj: 47° 30′ 12″ N, 19° 4′ 40″ O (mapo) | ||||
| lando | Hungario | ||||
| urbo | Pest (urbo), Hungara reĝlando, Habsburga Imperio | ||||
| retejo | Oficiala retpaĝaro [+] | ||||
| |||||
| |||||
 Veterinara Universitato de Budapeŝto Állatorvostudományi Egyetem | |||||
_%C3%A9s_%C3%81TE_%27A%27_%C3%A9p.,_2016_Erzs%C3%A9betv%C3%A1ros.jpg)
Historio
redakti
En 1787 Jozefo la 2-a (Sankta Romia Imperio) fondis veterinaran katedron en la medicina fakultato de Reĝa Universitato de Pest. Post 3 jaroj la katedro jam estis aparta instituto gvidita de Sándor Tolnay. Tiu eduko nur estis parto de aliaj medicinaj scioj kaj okazis nur 8 monatojn. Plenjara eduko komenciĝis en 1799. Inter 1851 kaj 1934 la instituto plene estis sendependa. Ekde 1857 la eduko daŭris 3 jarojn, sed poste la intereso tre malpliiĝis, tial post 2 jaroj la nova studado daŭris 2 jarojn. En 1875 oni redonis la trijaran studadon, en 1890 jam daŭris 4 jarojn. Same en 1890 la instituto ricevis la rangon akademio, en 1899 altlernejo. Pro financaj problemoj la altlernejo perdis la memstarecon en 1934 kaj estis fakultato de Reĝa Hungara Teknika kaj Ekonomia Universitato József, inter 1945-1952 de Agrikultura Universitato de Gödöllő. La Veterinara Altlernejo denove sendependiĝis (1952), eĉ ĝi ricevis la rangon universitato en 1962. Inter 2000-2016 la universitato denove perdis la sendependan statuson kaj estis parto de Universitato Reĝo Sankta Stefano, poste ĝi denove sendependiĝis.
Biblioteko
redaktiLa veterinara biblioteko estis fondita same en 1787, sed kiel memstara biblioteko ĝi funkcias ekde 1874. La aparta konstruaĵo estis konstruita en 1882. Ekde 1984 ĝi estas samtempe muzeo.
Elektitaj rektoroj
redaktiMemoru, la universitato ne estis konstante sendependa!
- Ferenc Hutÿra (1899–1931)
- Ágoston Zimmermann (1939-1940)
- Rezső Manninger (1947-1948)
- Gyula Sályi (1958-1963)
- Jenő Kovács (kemiisto) (1963-1966)
- András B. Kovács (bestokuracisto) (1966-1972)
- Ferenc Kovács (bestokuracisto) (1973-1978, 1983-1990)
- László Várnagy (1978-1981)
- Péter Tamás Sótonyi (2017-)
Elektitaj instruistoj
redakti
Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Listo de instruistoj en la Veterinara Universitato de Budapeŝto.- Lajos Abonyi (bestokuracisto) (1900-1978)
- Aladár Aujeszky (1869–1933)
- Ákos Azary (1850–1888)
- Adorján Bartha (1923–1996)
- János Csek (1916-1961)
- János Dohy (1934-2002)
- László Fokányi (1874-1940)
- Gyula Gróh (1886-1952)
- Gusztáv Hajdu (1911-1976)
- János Haraszti (1924–2007)
- Miklós Janisch (1922-2002)
- Nándor Klug (1845–1909)
- Sándor Korányi (1866–1944)
- Sándor Kotlán (1887-1967)
- Gyula Magyary-Kossa (1865–1944)
- József Marek (1868–1952)
- János Mészáros (bestokuracisto) (1927–2018)
- János Mócsy (1895–1976)
- György Pethes (1926–2008)
- Hugó Preisz (1860–1940)
- Alajos Szabó (1818–1904)
- Gyula Szakáll (1872-1903)
- Ferenc Tangl (1866-1917)
- Lajos Thanhoffer (1843–1909)
- Sándor Tolnay (1747–1818)
- Béla Tormay (1839-1906)
- Ferenc Varga (bestkuracisto) (1835-1908)
- Vilmos Zlamál (1803–1886)
Elektitaj studentoj
redakti Pli detalaj informoj troveblas en artikolo Listo de studentoj en la Veterinara Universitato de Budapeŝto.- Pál Áldásy
- Károly Baintner
- Zoltán Csukás
- Mátyás Dely
- Gyula Zoltán Feledy
- Máté Fenyvesi
- István Fodor (politikisto)
- László Fokányi
- Márton Galambos
- Elemér Gergátz
- Ottó Gratz
- Ernő Guzsal
- Gusztáv Hajdu
- János Haraszti
- András Hargitay
- Balázs Harrach
- Dénes Karasszon
- Dénes Kemény (trejnisto)
- Nándor Kertay
- Béla Kovácsy
- László Lakos
- Béla Lomniczi
- Béla Nagy (bestokuracisto)
- László Papócsi
- Erzsébet Simonyi
- János Török (bestokuracisto)
- Imre Ujhelyi
- András Vonza
- Oszkár Wellmann
- Ágoston Zimmermann
Fontoj
redakti- oficiala paĝo
- [1] Arkivigite je 2020-09-29 per la retarkivo Wayback Machine
- [2]