Tournai
Tournai (france: prononco [tu:rNE]), (en esperanto Turnezo[1], germane Dornick, nederlande Doornik, picarde Tornai , latine Tornacum) estas belga urbo en la valona provinco Hainaut, 85 km sudokcidente de Bruselo, ĉe la rivero Skeldo. Tournai estas franclingva urbo kiu kune kun la urboj Lillo (Lille) kaj Kortrejko (Kortrijk) formas la Eŭropan metropolon Lille-Kortrijk-Tournai. Post Tongeren, Tournai estas konsiderita la plej malnova urbo en Belgio. Ĝi estis ĉefurbo de la Franka Imperio kaj daŭre ludis gravan kulturhistorian rolon poste. La urbo famas ankaŭ pro sia grandega mezepoka katedralo.
| Tournai | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| urbo | |||||
 | |||||
| municipo en Belgio • urbo de Belgio | |||||
|
|
| ||||
| Flago | Blazono | ||||
| Administrado | |||||
| Lando | Belgio | ||||
| Regiono | Valonio | ||||
| Provinco | Henegovio | ||||
| |||||
| Poŝtkodo | 7500 | ||||
| En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
| Demografio | |||||
| Loĝantaro | 69 471 (januaro 2016) | ||||
| Loĝdenso | 313 loĝ./km² | ||||
| Geografio | |||||
| Geografia situo | 50° 36′ N, 3° 23′ O (mapo)50.63.3833333333333Koordinatoj: 50° 36′ N, 3° 23′ O (mapo) | ||||
| Alto | 24 m [+] | ||||
| Areo | 215,67 km² (21 567 ha) | ||||
| Horzono | GMT+1h (+2h de aprilo ĝis oktobro) | ||||
| |||||
| |||||
|
| |||||
| Alia projekto | |||||
 Vikimedia Komunejo Tournai [+]
| |||||
Loĝantaro redakti
Tournai kalkulas ĉ.70 000 loĝantojn (2016).
Administra divido redakti
Tournai estas unu el la 133 municipoj, kiuj ricevis la honortitolon "urbo". Ĝi ricevis la titolon en 1825.
La municipo estas la administra centro de samnoma distrikto. Post reformo kaj ekde 1977 la municipoj Barry, Beclers, Blandain, Chercq, Ere, Esplechin, Froidmont, Froyennes, Gaurain-Ramecroix, Havinnes, Hertain, Kain, Lamain, Marquain, Maulde, Melles, Mont-Saint-Aubert, Mourcourt, Orcq, Quartes, Ramegnies-Chin, Rumillies, Saint-Maur, Templeuve, Thimougies, Vaulx-lez-Tournai, Vezon, Warchin kaj Willemeau apartenas al Tournai, la ĉefa municipo.
Historio redakti
Ĝi havis grandan rolon dum la mezepoko kaj estis eĉ ĉefurbo de la merovida dinastio sub Merovech en la mezo de la 5-a jarcento. En 1513, la angla reĝo Henriko la 8-a konkeris Tournai de la francoj. En 1519 Tournai apartenis al Francio kaj ekde 1521 al la Hispana Nederlando. En 1667 la urbo estis rekaptita de Francio. En 1709 ĝi estis reprenita de Princo Eŭgeno de Svedio kaj la Duko de Marlborough. Ekde 1714 ĝi apartenis al Aŭstra Nederlando. En 1815 Tournai iĝis parto de la Unuiĝinta Reĝlando de Nederlando. Post kiam Belgio iĝis sendependa de Nederlando, ĝi iĝis parto de Belgio.
Kulturo redakti
La ĉefa urba altiro estas la katedralo Notre kiu datiĝas de la 11-a-12-a jarcentoj kun kvin masivaj 83-metraj turoj, gotikaj korusoj, kapeloj kun la restaĵoj de loke honoritaj sanktuloj (plejparte de la 13-a jarcento), kaj ankaŭ pluraj pentraĵoj. de Rubens. En 2000, ĉi tiu okulfrapa ekzemplo de romanika arkitekturo estis listigita kiel Monda Heredaĵo de Unesko.
Krom la katedralo, la urbo konservis multajn pli malgrandajn preĝejojn, 72-metran sonorilturon (ĉirkaŭ 1118), mezepokan ponton ('Pont des trous'), renesancan konstruaĵon de la teksista gildo[2] kaj turon konstruitan de la angla reĝo Henriko la 8-a. Dum la Mezepoko ĝis hodiaŭ la urbo estis fama ĉie en Eŭropo pro la tradicio de tapiŝoteksado (gobelinoj). La urbo altiris prosperajn komercistojn.
Inter iamaj lokaj artistoj, unu el la plej famaj belgaj pentristoj estis sendube Rogier van der Weyden.
Tournai havas riĉan arikitekturon, ĉefe domoj en 'Art Nouveau" (Secesio, Jugendstil) kaj kelkaj domoj kiuj estus la plej malnovaj kaj plej bone konservitaj domoj en tuta okcidenteŭropo. La iama episkopa palaco estas hodiaŭ la urbodomo.
Muzeoj redakti
- Muzeo de belaj artoj, dizajnita de Victor Horta, fama belga arkitekto de konstruaĵoj en la stilo Secesio ('Art Nouveau')
- Arkeologia muzeo
- Folkloromuzeo MUFIM
- Muzeo de Tapiŝo kaj Tekstila Arto TAMAT
- Muzeo de Dekoraciaj Artoj
- Muzeo de Naturhistorio kaj Vivarium
- Muzeo de Milita Historio
- Muzeo de Pupa Arto
Famuloj redakti
- Gabrielle Petit (1893-1916), nacia heroino en la Unua Mondmilito
- Donat Casterman, eldonisto, interalie de bildstrio Tinĉjo
Partneraj urboj redakti
Bildgalerio redakti
-
Katedralo de Tournai kun 6 turoj -
Pont des trous (Ponto de truoj) nokte. Ĝi estas ikona ponto el la 13-a jarcento -
La plej malnovaj domoj en okcidenta Eŭropo
.jpg)
Referencoj redakti
- ↑ Fonto: Kiel traduki okdek franclingvajn vortojn kaj Kiel esperantigi proprajn nomojn Arkivigite je 2015-09-24 per la retarkivo Wayback Machine (2011), p198
- ↑ Noto: la gildoj ĝuis pli grandan potencon, inkluzive de voĉdonado en administraj aferoj de kiuj ili antaŭe estis ekskluditaj.
Eksteraj ligiloj redakti
Oficiala retejo de la municipo (france, nederlande kaj angle) Retejo de la urba turisma oficejo