Friderike Winternitz

aŭstra tradukisto

Friderike Winternitz ankaŭ konata kiel Friderike Maria Zweig, naskita Friederike Maria Burger, (4-an de decembro 1882 en Vieno, Aŭstrio-Hungario; 18-an de januaro 1971 en Stamford, Konektikuto, Usono ) estis aŭstra verkistino. Ŝi estis la unua edzino de Stefan Zweig kaj ankaŭ laboris kiel ĵurnalisto, instruisto kaj tradukisto.

Friderike Winternitz
Persona informo
Naskiĝo 4-an de decembro 1882 (1882-12-04)
en Vieno
Morto 18-an de januaro 1971 (1971-01-18) (88-jaraĝa)
en Stamford
Lingvoj germana vd
Loĝloko Salcburgo vd
Ŝtataneco Aŭstrio vd
Alma mater Universitato de Vieno vd
Memorigilo Friderike Winternitz
Familio
Edz(in)o Stefan Zweig vd
Profesio
Okupo tradukistoĵurnalistoverkistoinstruisto vd
Laborkampo Austrian literature • ĵurnalismotraduko vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr
Friderike von Winternitz kun ŝiaj filinoj Alix kaj Suse (1913)
Tabulo memore al Friderike Winternitz ĉe Nonntaler Hauptstrasse 49, en Nonntal, Salcburgo.
Vilao ĉe Nonntaler Hauptstraße 49 hodiaŭ
La Mannigfallmühle en Gars am Kamp, kie Friderike Winternitz vivis en 1912 kaj koorespondis kun Stefan Zweig perletere

Vivo redakti

Friederike Burger estis la filino de Emanuel Burger (1844-1902) kaj Theresia Elisabeth Burger (naskita Feigl; 1844-1923); ŝi studis literaturon kaj la francan ĉe la Universitato de Vieno. Sub ŝia unua edzina nomo, Friderike von Winternitz, de 1902 ŝi aperis kiel verkisto, publikigis plurajn romanojn kaj skribis por Westermanns Monathefte, la Wiener Zeitung kaj la Vossische Zeitung. Dum la 1-a Mondmilito, kiun ŝi konsideris krimo, ŝi organizis la Internacian Komitaton por Konstanta Paco . [1] Tio ankaŭ proksimigis ŝin spirite al Stefan Zweig, kiu defendis la homaron kaj pacon preter kiu ajn partio aŭ religia komunumo.

Ŝia unua geedziĝo estis al la impostoficisto Felix Edler von Winternitz (1877-1950), de kiu ŝi divorcis en 1914. En 1905 ŝi konvertiĝis de juda al katolika kredo. [2] La paro havis du filinojn, Alice Elisabeth (Alix, Lix) Winternitz, edziĝinta Störk (1907-1986), kaj Susanna Benediktine (Suse) Winternitz, edziĝinta Höller (1910-1998).

En 1920 ŝi edziĝis kun la verkisto Stefan Zweig (1881–1942), kiun ŝi jam renkontis en 1912. La decida faktoro estis romano, kiun ŝi verkis nomita Birdeto, [3] kiu evidente faris fortan impreson sur li. [4] Dum siaj geedzaj jaroj en Salcburgo, ŝi klare flankenmetis sian literaturan kaj ĵurnalisman laboron favore al subtenado de sia edzo. Ŝi poste verkis biografiajn verkojn pri li.

En la lastaj jaroj de sia edzeco, Stefan Zweig sukcesis vendi ilian komunan domon sur la Kapuzinerberg en Salcburgo (Paschinger Ŝlössl). Do Friderike kaj ŝiaj du filinoj devis serĉi alian loĝejon. De la 1-a de junio 1937 ŝi trovis tion en la granda vilao de Alois kaj Luise Staufer ĉe Nonntaler Hauptstraße 49 apud la Römerwirt.[5] Tamen, ŝia edzo malpermesis al ŝi registriĝi tie mem (li estis implikita en impostdisputoj kun la salcburgaj adminstracioj kaj jam ne volis havi ajnan loĝejon en la grandurbo); tamen, la du vicfilinoj estis registritaj tie.[6]

Post sia eksedziĝo de Stefan Zweig (1938), ŝi unue elmigris al Francio kaj en 1940 [7] al Usono, kie ŝi ankaŭ laboris kiel tradukisto interalie de Émile Verhaeren kaj Anatole France. Ĝis la sinmortigo de Stefan Zweig, ŝi restis en proksima perletera kontakto kun li kaj ripete persone renkontiĝis kun li kaj lia nova edzino, Lotte Altmann. En Usono ŝi fondis la "Writers Service Center" en 1943, kies celo estis helpi al rifuĝintoj. En 1954 ŝi fondis la „American-European-Friendship-Association“ ("Amerikan-Eŭropan Amikeco-Asocion"). Ŝi estis honora prezidanto de la "Internacia Societo Stefan Zweig".

Verkoj (elekto) redakti

  • Ruf der Heimat. (Voko de hejmo) Schuster & Löffler, Berlin/Leipzig 1914.
  • Vögelchen. (Birdeto) Fischer, Berlin 1919.
  • Louis Pasteur – Bild des Lebens und des Werkes. Alfred Scherz Verlag, Bern 1939.
  • Stefan Zweig – Wie ich ihn erlebte. (Stefan Zweig – Kiel mi spertis lin.) F.A. Herbig Verlag, Berlin 1948.
  • Stefan Zweig – Eine Bildbiographie. (Stefan Zweig - bilda biografio.) Kindler Verlag, München 1961.
  • Spiegelungen des Lebens. Lebenserinnerungen. (Spegulbildoj de vivo. Memoraĵoj de vivo.) Fischer-Taschenbuch-Verlag, Frankfurt am Main 1985, ISBN 3-596-25639-9. Unua eldono: Deutsch-Verlag, Wien 1964.

literaturo redakti

  • Harry Zohn (de) (red.) : Liber Amicorum – Friderike Maria Zweig. In Honor of her Seventieth Birthday.' (Omaĝe al ŝia sepdeka naskiĝtago). Dahl, Stamford 1952.
  • Susanne Blumesberger, Michael Doppelhofer, Gabriele Mauthe: Manlibro de aŭstraj aŭtoroj de juda origino 18-a ĝis 20-a. jarcento (de). Volumo 3: S–Z, registro. Eldonita de la Aŭstria Nacia Biblioteko. Saur, Munkeno 2002, ISBN 3-598-11545-8, p. 1526.
  • Jeffrey B. Berlin (de), * Gert Kerschbaumer (de) (eds.) : Stefan Zweig – Friderike Zweig. „Wenn einen Augenblick die Wolken weichen“. Briefwechsel 1912–1942. '('Stefan Zweig – Friderike Zweig. "Se la nuboj malklariĝas por momento". Korespondado 1912–1942.) Fischer, Frankfurto ĉe Majno 2006, ISBN 3-10-097096-9 .
  • Andreas Weigel: Gars abseits von Suppé und Falco. Was weltberühmte Filmregisseure, Komponisten, Literaten und bildende Künstler mit der Kamptal-Sommerfrische verbindet. Arkivigite je 2022-03-05 per la retarkivo Wayback Machine Gars flanke de Suppé kaj Falco. Kio ligas mondfamajn kinoreĝisorojn, komponistojn, verkistojn kaj bildartistojn kun la somerferiejo Kamptal.] En: praesent. Das österreichische Literaturjahrbuch. (Nuntempo. La aŭstra literatura jarlibro.) Vieno 2016, ISBN 978-3706920162, pp 44–64, ĉi tie pp 47–51.
  • Zweig, Friderike Maria, en: Renate Wall: Verbrannt, verboten, vergessen. Kleines Lexikon deutschsprachiger Schriftstellerinnen 1933 bis 1945 (Bruligita, malpermesita, forgesita. Malgranda leksikono de germanlingvaj verkistinoj 1933 ĝis 1945) . Kolonjo : Pahl-Rugenstein, 1989, pp 221–223.
  • Walter Thaler (de) : Friderike M. Zweig. Die Frau im Schatten des Literaturgiganten. (Friderike M. Zweig. La virino en la ombro de la literatura giganto.) En la sama : Erinnerungswürdig. Prägende Persönlichkeiten der Salzburger Geschichte. (Memorinde. Formaj personecoj en Salcburga historio) . Eldonejo Anton Pustet, Salzburg 2022, ISBN 978-3-7025-1033-6, pp 113–116.
  • Friderike ›Zweig‹ : weibliche Intellektualität im frühen 20. Jahrhundert (Friderike ›Zweig‹ : ina intelekteco en la frua 20-a jarcento) , redaktita de Deborah Holmes, Martina Wörgötter; kun la kunlaboro de Simone Lettner, Würzburg : Königshausen & Neumann, 2023, ISBN 978-3-8260-7666-4
  • Zweig, Friderike Maria . En: Ernst Fischer : Verleger, Buchhändler & Antiquare aus Deutschland und Österreich in der Emigration nach 1933: Ein biographisches Handbuch (Eldonistoj, librovendistoj & antikvaĵistoj el Germanio kaj Aŭstrio en elmigrado post 1933: biografia manlibro) . 2a eldono. Berlino : De Gruyter, 2020, pp 576f.

Retaj ligiloj redakti

Individuaj pruvoj redakti

  1. Friderike M. Zweig: Stefan Zweig – Wie ich ihn erlebte. 1948, S. 110.
  2. Anna L. Staudacher: „… meldet den Austritt aus dem mosaischen Glauben“" 18.000 Austritte aus dem Judentum in Wien, 1868–1914: Namen – Quellen – Daten. Peter Lang, Frankfurt am Main 2009, ISBN 978-3-631-55832-4, S. 90.
  3. Rezension von Leonhard Adelt (de) im Berliner Tageblatt vom 25. Januar 1920.
  4. Friderike M. Zweig: Stefan Zweig – Wie ich ihn erlebte. 1948, p. 125.
  5. La memorplato enhavas la nomon de Friderike de ŝia unua geedziĝo. Ĉi tio estas malĝusta ĉar ŝi daŭre nomis sin Friderike Zweig kun la eksplicita permeso de sia edzo.
  6. Gert Kerschbaumer (de) : Stefan Zweig. Der fliegende Salzburger. Residenzverlag, Salzburg 2003, ISBN 3-7017-1336-7, S. 384.
  7. Herbert Lackner (de): Die Flucht der Dichter und Denker. In: Nachrichtenmagazin Profil. Ausgabe 15/2015, S. 35.