|
:''Vidi ankaŭ la [[tabelo de matematikaj simboloj]].''
'''Matematika skribmaniero''' estas uzita en [[matematiko]], kaj ĉie en la fizika (sciencoj, sciencas), [[Inĝenierarto|inĝenierado]], kaj [[Ekonomiko|ekonomio]]. La komplekseco de tia (notacio, (skribmaniero) limigoj de relative simplaj [[Simbolo|signaj]] prezentoj, kiel [[unu]] kaj [[Du (nombro)|du]]; al konceptakonceptaj (simboloj, simbolas), kiel [[Aldono|+]] kaj [[Derivaĵo (matematiko)|''_dy_dy/_dx_dx'']]; al [[Ekvacio|ekvacioj]], [[Funkcio (matematiko)|funkcioj]], kaj [[Variablo|(variabloj, variablas)]].
==Difino==
*[[Matematika skribmaniero]] estas [[Skribarto|(skribarto, skribsistemo)]] uzita por skribanta [[Koncepto|(konceptoj, konceptas)]] en [[matematiko]]. ▼**La (notacio, skribmaniero) uzas [[Simbolo|(simboloj, simbolas)]] aŭ signaj [[Esprimo|esprimoj]] kiu estas intencita al havi preciza semantika signifo. ▼**En la [[historio de matematiko]], ĉi tiuj (simboloj, simbolas) havi signifitaj nombroj, (formoj, formas), ŝablonoj, kaj ŝanĝi. La (notacio, skribmaniero) povas ankaŭ inkluzivi (simboloj, simbolas) por (partoj, partas) de la kutima (diskurso, traktato) inter (matematikistoj, matematikistas), kiam vidanta [[matematiko kiel lingvo]]. ▼
▲*[[Matematika skribmaniero]] estas [[Skribarto|(skribarto, skribsistemo)]] uzita por skribantaskribi [[Koncepto| (konceptoj, konceptas)konceptojn]] en [[matematiko]].
La mezoj uzita por skribanta estas fabelita pli sube, sed komunaj materialoj nun inkluzivi papero kaj krajono, aŭ eble komputilo (ekrano, ŝirmi) kaj klavaro, kaj ankaŭ estraro kaj kreto. Unu ŝlosila punkto malantaŭ matematika skribmaniero estas la ''sistema (adheraĵo, adhero) al matematika (konceptoj, konceptas)'' kiel fabelis pli sube. (Sed vidi ankaŭ iu rilatanta (konceptoj, konceptas): Aktualaĵo (lingvistiko), Logika argumento, _Cogency_, ... ... ... ). ▼▲**La (notacio , skribmaniero) uzas [[Simbolo| (simboloj, simbolas)simbolojn]] aŭ signajsignajn [[Esprimo| esprimojesprimojn]] kiukiuj estas intencita alintencitaj havi precizaprecizan semantikasemantikan signifosignifon.
▲**En la [[historio de matematiko]], ĉi tiuj (simboloj , simbolas) haviestas signifitajsignifintaj nombrojnombrojn, (formoj, formas)formojn, ŝablonojŝablonojn, kaj ŝanĝiŝanĝojn. La (notacio , skribmaniero) povas ankaŭ inkluzivi (simboloj, simbolas)simbolojn por (partoj , partas) de la kutima (diskurso, traktato) inter (matematikistoj , matematikistas), kiam vidanta [[ matematikomatematikon kiel lingvolingvon]].
▲La mezoj uzita por skribantaskribi estas fabelita pli sube, sed komunaj materialoj nun inkluziviinkluzivas papero kaj krajono, aŭ eble komputilokomputilaj (ekrano , ŝirmi) kaj klavaro, kaj ankaŭ estrarotabulo kaj kreto. Unu ŝlosila punkto malantaŭ matematika skribmaniero estas la ''sistema (adheraĵo, adhero) al matematikamatematikaj (konceptoj , konceptas)'' kiel fabelisfabelitaj pli sube. (Sed vidi ankaŭ iuiujn rilatantarilatantajn (konceptoj, konceptas)konceptojn: Aktualaĵo (lingvistiko), Logika argumento, _Cogency_, ... ... ... ).
==Esprimoj==
[[Esprimo (matematiko)|Matematika esprimo]] estas vico de (simboloj, simbolas) kiu povas esti (komputita, pritaksita). Ekzemple, se la (simboloj, simbolas) prezenti nombroj,
[[Esprimo (matematiko)|Matematika esprimo]] estas vico de simboloj kiuj povas esti (komputita, pritaksita). Ekzemple, se la simboloj prezentas nombrojn, la esprimoj estas (komputita, pritaksita) laŭ kutima [[ordo de operacioj]] kiu provizas por kalkulo, laŭeble, de (ĉiu,iuj iu)ajn esprimoj en (krampokrampoj, parantezoj), sekvissekvitaj per (ĉiu,iuj iu)ajn (multiplikoj, multiplikas) kaj dividoj faritafaritaj de (maldekstre, restis) al (ĝusta, dekstra, rajto)dekstre, fine (ĉiu,iuj iu) (aldonoj, aldonas,ajn adicioj, adicias) aŭ (subtrahoj, subtrahas) faritafaritaj de (maldekstre, restis) al (ĝusta, dekstra, rajto)dekstre. En komputila lingvo, ĉi tiuj reguloj estas realigita per la [[Tradukilo|(tradukiloj, tradukas)]]. Por pli surpri esprima pritakso, vidividu ekzemple, la [[Komputiko|komputikaj]] temoj: _eager_entuziasma pritakso, pigra pritakso, pritaksa operatoro. ...
==Preciza semantika signifo==
:''Vidi Abstrakta (modeloj, modelas) _vs_ (modeloj, modelas) en matematiko''
Precizeco estas necesa tiel ke ni povas scii '''''kio''''' ni estas esploranta. Supozi (tiu, ke, kiu) ni havi (propozicioj, frazoj, ordonoj), signifis per iu formala [[vico]] de [[Simbolo|(simboloj, simbolas)]], pri iu [[Objekto|(objektoj, objektas)]] (ekzemple, nombroj, (formoj, formas), ŝablonoj). Ĝis la (propozicioj, frazoj, ordonoj) povas esti montrita al validi, ilia signifo estas ankoraŭ ne malkomponis. Dum (racianta, rezonanta, kaŭzanta), ni povus estu la signifis (simboloj, simbolas) referi al tiuj (objektoj, objektas), eble en [[Modelo (abstrakto)|modelo]]. ▼La [[Semantiko|(semantiko, semantikoj, semantikas)]] de (tiu, ke, kiu) objekto havas [[Heŭristiko|heŭristika]] flanko kaj _deductive_ flanko. En ĉu (kesto, okazo), ni povus scivoli la propraĵoj de (tiu, ke, kiu) objekto, kiu ni povus tiam listo en _intensional_ difino. ▼
:''Vidu Abstraktajn modelojn vs modeloj en matematiko''
Tiuj propraĵoj povus tiam esti esprimita per iu konata kaj konsentita-sur (simboloj, simbolas) de [[tabelo de matematikaj simboloj]]. Ĉi tiu '''matematika skribmaniero''' povus inkluzivi komentario kiel ▼▲Precizeco estas necesa tiel ke ni povaspovu scii ''''' kiokion''''' ni estas esploranta. Supozi (tiu, ke , kiu) ni havihavas (propoziciojpropoziciojn, frazoj, ordonoj), signifissignifitaj per iu formala [[vico]] de [[Simbolo| (simboloj , simbolas)]], pri iuiuj [[Objekto| (objektoj , objektas)]] (ekzemple, nombroj, (formoj , formas), ŝablonoj). Ĝis la (propozicioj , frazoj, ordonoj) povas esti montrita almontritaj validi, ilia signifo estas ankoraŭ ne malkomponismalkomponitaj. Dum (racianta, rezonanta, kaŭzanta)rezonado, ni povus estulasu ke la signifis (simboloj , simbolas)signifu referitiujn al tiuj (objektoj, objektas)objektojn, eble en [[Modelo (abstrakto)|modelo]].
*"Ĉiuj x", "Ne x", "Estas x" (aŭ ĝia ekvivalento, "Iu x"), "A aro", "A funkcio" ▼▲La [[Semantiko| (semantiko , semantikoj, semantikas)]] de (tiu, ke, kiu)tiuj objektoobjektoj havas [[Heŭristiko| heŭristikaheŭristikan]] flankoflankon kaj _deductive_deduktan flankoflankon. En ĉu (kesto, okazo)kazo, ni povus scivoli la propraĵojpropraĵojn de (tiu, ke, kiu)tiuj objektoobjektoj, kiukiujn ni povus tiam listolisti en _intensional_ difino.
*"A surĵeto de la reelaj nombroj al la kompleksaj nombroj" ▼
▲Tiuj propraĵoj povus tiam esti esprimitaesprimitaj per iu konata kaj konsentita-surinterkonsentitaj (simboloj , simbolas) de [[tabelo de matematikaj simboloj]]. Ĉi tiu '''matematika skribmaniero''' povus inkluzivi komentariokomentarion kiel
▲*"Ĉiuj x", "Ne x", "Estas x" (aŭ ĝia ekvivalento, "Iu x"), " AIu aro", " AIu funkcio"
▲*" AIu surĵeto de la reelaj nombroj al la kompleksaj nombroj"
*...
==Historio==
===(Kalkulo, Kalkulanta)===
ĜiEstas estas kredita (tiukredite, ke, kiu) matematika skribmaniero estis unuaunue ellaborita antaŭ almenaŭ 50,000 [[Jaro|(jaroj, jaras)]] _ago_ por ke asisti kun [[Kalkulo|(kalkulo, kalkulanta)kalkuladon]]. FruaFruaj matematikamatematikaj [[Ideo|(ideoj, ideas)]] por (kalkulo, kalkulanta)kalkulado estis (prezentita, prezentis)prezentitaj per (kolektoj, kolektas) de [[Ŝtono|(rokoj, rokas)ŝtonoj]], (bastonoj, bastonas),gravuraĵoj en [[osto]], [[argilo]], [[ŝtono]], aŭ [[ligno]] _carvings_, kaj nodisnodoj en (ŝnuroj, ŝnuras). La _tally_ bastonosumbastono estas _timeless_ vojomaniero de (kalkulo, kalkulanta)kalkuli. Eble la plej malnovamalnovaj sciatasciataj matematikamatematikaj (tekstoj, tekstas) estas tiuj de antikva [[Sumero|(Sumero, Sumerujo)]]. La Popolnombrada Kipuo de la [[Andoj]] kaj la _Ishango_ Ishango-Osto de [[Afriko]] ambaŭ uzitauzis la _tally_summarkan markamanieron maniero de (kalkulanta, kalkulo)kalkuli por ciferecaciferecaj (konceptoj, konceptas).
===Geometrio iĝas analitiko===
La matematikaj starpunktoj en [[geometrio]] farita ne (prunti, alprunti) sin bone al (kalkulo, kalkulanta). La [[Natura nombro|naturaj nombroj]], ilia interrilato al [[Frakcio (matematiko)|frakcioj]], kaj la identigo de kontinua (kvantoj, kvantas) reale prenita _millennia_ al preni (formo, formi), multa malpli enkalkuli la evoluo de (notacio, skribmaniero). Ĝi estis ne ĝis la (invento, inventaĵo) de [[analitika geometrio]] per [[Rene Descartes]] (tiu, ke, kiu) geometrio iĝis pli kun rezervo pri cifereca (notacio, skribmaniero). Tamen, iuj signaj simbolaj ligiloj por matematika (konceptoj, konceptas) venita al esti uzita en la eldono de geometriaj pruvoj, ekzemple. La povo kaj aŭtoritato de la (kutimo, uzula) de geometria stilo de [[Teoremo]] kaj Pruvo estis (eĉ, ebena, para) sekvis per [[Isaac Newton]]'s Principoj Mathematica, kvankam li farita ne uzi geometrio al inventi lia (konceptoj, konceptas), sed anstataŭe _blazed_ nova spuri tra la (invento, inventaĵo) de [[kalkulo]] al kompreni la Sistemo de la Mondo. ▼
▲La matematikaj starpunktoj en [[geometrio]] farita ne (prunti, alprunti) sin bone al (kalkulo,kalkulado. kalkulanta). La [[Natura nombro|naturaj nombroj]], ilia interrilato al [[Frakcio (matematiko)|frakcioj]], kaj la identigo de kontinuakontinuaj (kvantoj , kvantas) reale prenitaprenis _millennia_jarmilojn alpor preni (formo, formi)formiĝi, multamulte malpli enkalkuli la evoluoevoluon de (notacio , skribmaniero). Ĝi estisEstis ne ĝis la (invento , inventaĵo) de [[analitika geometrio]] perfar [[Rene Descartes]] (tiu, ke , kiu) geometrio iĝis pli kun rezervo pri cifereca (notacio , skribmaniero). Tamen, iuj signaj simbolaj ligiloj por matematikamatematikaj (konceptoj , konceptas) venita al estiestiĝis uzitauzataj en la eldono de geometriaj pruvoj, ekzemple. La povopovon kaj aŭtoritatoaŭtoritaton de la (kutimo, uzula) de geometria stilo de [[Teoremo]] kaj [[Pruvo ]] estis (eĉ , ebena,sekvis para)''[[Principoj sekvisMathematicaj]]'' perfar [[Isaac Newton]] 's Principoj Mathematica, kvankam li farita ne uziuzis geometriogeometrion alpor inventi liasiajn (konceptoj, konceptas)konceptojn, sed anstataŭe _blazed_inaŭguris novanovan spurimetodon traper la (invento , inventaĵo) de [[ kalkulokalkuluso]] alpor kompreni la SistemoSistemon de la Mondo.
===(Kalkulo, Kalkulanta) estas _mechanized_=== ▼
Post la pligrandiĝo de [[Bulea algebro]] kaj la evoluo de [[pozicia skribmaniero]], ĝi iĝis ebla al _mechanize_ simplaj cirkvitoj por (kalkulo, kalkulanta), unua per mekanika (meznombroj, meznombras, signifas), kiel (dentradoj, aparatoj, aparatas) kaj (vergoj, vergas), uzanta [[Rotacio|turnado]] kaj [[traduko]] al prezenti ŝanĝas de (ŝtato, stato, stati), tiam per elektra (meznombroj, meznombras, signifas), uzanta ŝanĝas en tensio kaj [[Elektra kurento|aktuala]] al prezenti la analogoj de kvanto. Hodiaŭ, kompreneble, komputiloj uzi normaj cirkvitoj al ambaŭ butiko kaj ŝanĝi (kvantoj, kvantas), kiu prezenti ne nur nombroj, sed (bildoj, bildas), sono, moviĝo, kaj regi. ▼▲=== (Kalkulo, Kalkulanta)Kalkulado estas _mechanized_===
▲Post la pligrandiĝo de [[Bulea algebro]] kaj la evoluo de [[pozicia skribmaniero]], ĝi iĝis ebla aleble _mechanize_ simplajsimplajn cirkvitojcirkvitojn por (kalkulokalkulado, kalkulanta), unuaunue per mekanikamekanikaj (meznombroj, meznombras, signifas)rimedoj, kiel (dentradoj, aparatoj , aparatas) kaj (vergoj, vergas), uzantauzantaj [[Rotacio| turnadoturnadon]] kaj [[traduko]] n alpor prezenti ŝanĝasŝanĝojn de (ŝtato, stato , stati), tiam per elektraelektraj (meznombrojrimedoj, meznombras, signifas), uzantauzantaj ŝanĝasŝanĝojn en tensio kaj [[Elektra kurento|aktuala]] alpor prezenti la analogojanalogojn de kvanto. Hodiaŭ, kompreneble, komputiloj uziuzas normajnormajn cirkvitojcirkvitojn alpor ambaŭkaj butikostori kaj ŝanĝi (kvantojkvantojn, kvantas),kiuj kiu prezentiprezentas ne nur nombrojnombrojn, sed (bildoj, bildas)bildojn, sonosonojn, moviĝomoviĝojn, kaj regiregojn.
=== Komputika notacio ===
La pligrandiĝo de esprimo _evaluators_ kiel (kalkuliloj , kalkulas) kaj diapozitivaj reguloj estis nur parto de kio estisestas postulita alpor _mathematicize_ civilizo. Hodiaŭ, klavaro- bazitabazitaj (notacioj , skribmanieroj, skribmanieras) estas uzitajuzataj por la (retpoŝto, retletero)retpoŝtado de matematikaj esprimoj, i[[Interreta stenografia skribmaniero| nterretainterreta stenografiostenografia (notacio , skribmaniero)]]. La larĝa uziuzo de [[Programlingvo|programlingvoj]], kiukiuj instruiinstruas iliaal siaj (uzantoj , uzantas) la (bezoni, bezono, necesa)bezonon por rigoro en la (propozicio , frazo, ordono) de matematika esprimo (alie la tradukilo estos ne akceptiakceptos la formuloformulon) estas ĉiuj (kotizanta, kontribuanta)kontribuantaj al pli matematika starpunkto transatra ĉiuj marŝasareoj de vivo. ▼
Estas parto de matematiko kiu estas ne algebra, sed kiu aspektas al uzi malsamamalsaman fakultatofakultaton de la menso. Por tiutiuj popolohomoj kun tiatiaj (mensoj , mensas, kapoj, kapas, psikoj, psikas) kaj (imagoj, imagas, imagadoj, imagadas, imagemoj, imagemas, imagpovoj, imagpovas),kiel ŝatide [[Isaac Newton]] 's, se ili estas al benefico dehelpas la larĝalarĝan haveblecohaveblecon de matematikamatematikaj (aranĝaĵoj , aranĝaĵas, disponaĵoj , disponaĵas, aparatoj , aparatas), tiam ili estos (bezoni,bezonataj bezono,por necesa) al esti (servita, servis)servi per pli grafika, vida, _aural_, _tactile_, kaj portempaportempaj (modaloj , modalas) en (notacio , skribmaniero), kiel unua (ŝtupo, paŝi). ▼===_Computerized_ (notacio, skribmaniero)===
▲La pligrandiĝo de esprimo _evaluators_ kiel (kalkuliloj, kalkulas) kaj diapozitivaj reguloj estis nur parto de kio estis postulita al _mathematicize_ civilizo. Hodiaŭ, klavaro-bazita (notacioj, skribmanieroj, skribmanieras) estas uzitaj por la (retpoŝto, retletero) de matematikaj esprimoj, i[[Interreta stenografia skribmaniero|nterreta stenografio (notacio, skribmaniero)]]. La larĝa uzi de [[Programlingvo|programlingvoj]], kiu instrui ilia (uzantoj, uzantas) la (bezoni, bezono, necesa) por rigoro en la (propozicio, frazo, ordono) de matematika esprimo (alie la tradukilo estos ne akcepti la formulo) estas ĉiuj (kotizanta, kontribuanta) al pli matematika starpunkto transa ĉiuj marŝas de vivo.
=== Ideografia notacio ===
▲Estas parto de matematiko kiu estas ne algebra, sed kiu aspektas al uzi malsama fakultato de la menso. Por tiu popolo kun tia (mensoj, mensas, kapoj, kapas, psikoj, psikas) kaj (imagoj, imagas, imagadoj, imagadas, imagemoj, imagemas, imagpovoj, imagpovas), ŝati [[Isaac Newton]]'s, se ili estas al benefico de la larĝa havebleco de matematika (aranĝaĵoj, aranĝaĵas, disponaĵoj, disponaĵas, aparatoj, aparatas), tiam ili estos (bezoni, bezono, necesa) al esti (servita, servis) per pli grafika, vida, _aural_, _tactile_, kaj portempa (modaloj, modalas) en (notacio, skribmaniero), kiel unua (ŝtupo, paŝi).
En la historio de skribantaskribado, _ideographic_ideografiaj (simboloj , simbolas)aperis aperita unuaunue, kiel pliIstoSen- direktaj bildigoj de iu (betono, konkreta) (ero, aĵo)epoko. Ĉi tiu havasjam venivenas plenaplenan cirklocirklon kun la pligrandiĝo de la komputilaj videbligaj sistemoj, kiukiuj povas esti aplikitaaplikitaj ankaŭ al abstraktaabstraktaj (videbligoj , videbligas) kiel bone, kiel por bildigantaj iuj projekcioj de _Calabi_Calabi- _Yau_Yau [[Dukto (matematiko)| (dukto (matematiko), dukto)]]. ▼===_Ideographic_ (notacio, skribmaniero)===
▲En la historio de skribanta, _ideographic_ (simboloj, simbolas) aperita unua, kiel pliIstoSen- direktaj bildigoj de iu (betono, konkreta) (ero, aĵo). Ĉi tiu havas veni plena cirklo kun la pligrandiĝo de la komputilaj videbligaj sistemoj, kiu povas esti aplikita al abstrakta (videbligoj, videbligas) kiel bone, kiel por bildigantaj iuj projekcioj de _Calabi_-_Yau_ [[Dukto (matematiko)|(dukto (matematiko), dukto)]].
(Ekzemploj, Ekzemplas) de abstrakta videbligo kiu pozitive aparteniapartenas la matematika (imago, imagado, imagemo, imagpovo), povas troviĝi, ekzemple en [[komputila grafiko]] <!--[http://www.nas.nasa.gov/About/Media/videos.html ĉi tiu specimeno (videbligoj, videbligas) de matematikaj modeloj]-->. La (bezoni, bezono, necesa) por tiatiaj (modeloj, modelas) abundas, ekzemple, kiam la (mezuras, kriterioj, kriterias, mezuroj) por la studobjekto estas reale [[hazarda variablo]] kaj ne (reale, reele) ordinaraj matematikaj funkcioj.
==Vidi ankaŭ==
* _Begriffsschrift_
==(Tononomoj, Notoj, Notas) ==
* _Florian_Florian _Cajori_Cajori, ''A Historio de Matematika (Notacioj, Skribmanieroj, Skribmanieras)'' ([[1929]]), 2 (volumenoj, volumenas, volumoj, volumas). ISBN 0486677664
==Ekstera (Eksteraj ligoj, ligas)==
* [http://www.cut-the-knot.org/language/index.shtml Matematiko kiel Lingvo] je [[tranĉi-la-nodon]]
* [http://members.aol.com/jeff570/mathsym.html Plaj frua Uzas de Diversaj Matematika (Simboloj, Simbolas)]
|
