|
|rels=[[Katolikismo]]
|langs=[[Kirundi]], [[Kinjaruanda]]
|related=[[HutuHutuoj]], [[Tva]]
}}
'''TutsiTucioj''' —('''Tutsi''') estas altstatura fajnonaza nigrohaŭta tribo en Centra Afriko: [[Ruando]], [[BurundioBurundo]], [[Kongo]]. Laŭ kelkaj hipotezoj tiu tribo parencas al la triboj de [[Kuŝito]]j kaj [[MasaiMasajoj]]. Laŭ aliaj supozoj la triboj Tutsi kaj [[Hutu]] aperis pro socia distavoliĝo, kiam TutsiTucioj egalas al aristokratoj ("Nigraj sinjoroj"), kaj HutuHutuoj -- kutima popolo ("Nigraj sklavoj"). La distavoliĝo estis spronita per la politiko de [[kolonio|kolonia]] potenco, kiu apogis sin kontraŭ loka aristokrataro.
== Historio ==
* [[15a15-a jarcento]] — almigrado el la teritorio de [[Sudano]] kaj [[Etiopio]] al [[Ruando]] kaj [[BurundioBurundo]], verŝajne, pro [[araboaraboj|araba]] invado. La ĉefa okupiĝo tiutempe --estis bestobredado (bredado de [[zebuzebuo]]), tamen sufiĉe frutempe la triboj konsistigas la [[feodalofeŭdalismo|feodalanfeŭdalan]] eliton sub la gvido de regnestro (''mvami''), subigante la lokajn tribojn [[Hutuhutu]]ajn kaj transprenante ilian lingvon. Legendoj de Tutsitucioj rakontas pri la unua regnestro de [[Ruando]] Giĥango, kiu konkeris la teritorion de kelkaj regnoj ''ĥima'', militbatis kelkajn potencajn ''baĥinza'', la reĝojn de Hutuhutuoj, kaj starigis sian potencon super la tutan regionon, kiu konsistigas la teritorion de modernaj [[Ruando]] kaj [[BurudioBurundo]]. Formiĝo de la EmperioImperio ''Tutsi Hema''.
* [[1865]] — invado de Tutsitucioj al la teritorio de [[Kongo|BelgiaBelga Kongo]]
* [[1959]] — detrinigodetronigo de la reĝo de Tutsitucia Kigeri la 5-a kaj neniigineniigo de previligioj de Tutsitucioj. Oni akuzas ilin pri subiĝo antaŭ la blanka [[kolonio|koloniismo]]. 160 miloj da Tutsitucioj forlasas Ruandon.
* [[1994]] — [[Ruanda Genocido]]. Centmiloj deda Tutsitucioj estas mortigitaj. Persekutistoj nomas ilin ''inyenzi'' — [[blato]]j. Tamen Tutsitucioj, estante minoritata popolo, sukcesis venki en la konflikto kaj kune kun [[Ruanda Patriota Fronto]] reprenas la potencon.
* [[1998]] — ribelo de Tutsitucioj en [[Kongo]] — komenco de la [[Afrika monda milito]], venkita de Tutsitucioj -- ilia gvidanto fariĝas la ministro de defendo en [[Kongo]].
* [[2004]] — ribelo de Tutsitucioj en [[Kongo]].
[[Kategorio:Ruando]]
[[Kategorio:BurundioBurundo]]
[[Kategorio:BantuBantuo]]
[[KategoioKategorio:Kongo]]
[[bg:Тутси]]
| 