Retroflekso: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Oryanw (diskuto | kontribuoj) e ligilo |
Oryanw (diskuto | kontribuoj) e plosivo->plozivo (laŭ PIV) |
||
Linio 1:
{{Lokoj de artikulacio}}
[[image:retroflex.png|thumb|Sub-apikala retrofleksa
En [[fonetiko]], '''retrofleksoj''' ('''retrofleksaj konsonantoj''') estas [[konsonanto|konsonantaj]] sonoj uzataj en iuj [[lingvo]]j. (Ili fojfoje nomiĝas '''''cerebralaj''' konsonantoj'', precipe en [[hindologio]].) La [[lango]]n oni metas malantaŭ la [[alveolara kresto]], kaj eĉ eble kurbigas ĝin por tuŝi la [[palato]]n: tio estas, oni [[artikulacio|artikulacias]] la retrofleksojn en la [[postalveolaro|postalveolara]] al [[palatalo|palatala]] regiono de la buŝo.
Linio 19:
* En '''[[Afriko]]'''. En afrikaj lingvoj retrofleksaj konsonantoj tre maloftas, troviĝante nur en kelkaj [[Nilo-Saharaj lingvoj]].
* En '''[[Azio]]'''. Retrofleksaj konsonantoj troviĝas plejparte en la [[hind-arjaj lingvoj]] kaj en la [[dravidaj lingvoj]] de la [[hindia subkontinento]]. Ili ankaŭ troviĝas en kelkaj najbaraj lingvoj kiaj la [[Normĉina|normĉina (mandarina)]], la [[Java lingvo|java]] (jav) kaj la [[Vjetnama lingvo|vjetnama]].
* En '''[[Aŭstralio]]''' kaj '''[[Oceanio]]'''. La alia ĉefa koncentraĵo troviĝas en la [[aŭstraliaj lingvoj|indiĝenaj lingvoj de Aŭstralio]] kaj la okcidenta [[Pacifiko]] (notinde [[Nov-Kaledonio]]). Ĉi tie, plejmultaj lingvoj havas retrofleksajn [[
== Transkribado kaj la IFA ==
Ekzistas kelkaj retrofleksaj konsonantoj ankoraŭ ne agnoskitaj de la IFA. Ekzemple, la [[Iwaidja lingvo]] de nordokcidenta Aŭstralio havas [[retrofleksa laterala frapeto|retrofleksan lateralan frapeton]] {{IFA|[ɺ̢]}} aldone al retrofleksan [[Bateto (fonetiko)|bateton]] {{IPA|[ɽ]}} kaj retrofleksan lateralan [[alproximanto]]n {{IPA|[ɭ]}}; kaj la [[Dravida lingvaro|dravida lingvo]] la [[Toda lingvo|Toda]] (tcx) havas [[Senvoĉa retrofleksa laterala frikativo|sub-apikalan retrofleksan lateralan frikativon]] {{IPA|[ɬ̢]}} kaj [[Retrofleksa trilo|retrofleksan trilon]] {{IPA|[ɽ͡r]}}. Pro la reguleco en la derivado de retrofleksaj simboloj de iliaj alveolaraj respektivaĵoj, homoj fojfoje uzas [[font editor|tipar-redaktilon]] por krei la konvenajn simbolojn por tiaj sonoj. (Ĉi-artikole ili estas skribitaj per diakritoj.) La [[Ngad'a lingvo]] de [[Floreso (Indonezio)|Floreso]] estas raportita havi [[Voĉa retrofleksa
Retrofleksaj konsonantoj identigitaj de la [[Internacia Fonetika Alfabeto]] estas:
Linio 46:
|- style="height:4em"
! style="border:1px solid black"|[[Image:Xsampa-t'.png]]
| style="border:1px solid black"|[[senvoĉa retrofleksa
| style="border:1px solid black"|[[Hinda lingvo|Hinda]]
| style="border:1px solid black"|टापू (<span style="color:#700000; font-weight:bold">ṭ</span>āpū)
Linio 53:
|- style="height:4em"
! style="border:1px solid black"|[[Image:Xsampa-d'.png]]
| style="border:1px solid black"|[[voĉa retrofleksa
| style="border:1px solid black"|[[Sveda lingvo|Sveda]]
| style="border:1px solid black"|no<span style="color:#700000; font-weight:bold">rd</span>
| |||