|
'''FolkspraakFolksprak''' (nuneantaŭe '''FolksprakFolkspraak''' - sedkaj ekzistas multaj aliaj skribmanieroj kiel ekzemple '''Folksprâk''') estas [[zonaj planlingvoj|zona projekto]] de [[internacia planlingvo]] proponita en [[1995]] por nord-eŭropanojĝermanlingvanoj.
=Gramatiko=
==Alfabeto kaj prononco==
FolkspraakDuobloj uzaskaj lagrupoj bazanda latinankonsonantoj alfabetonsignifas mallongan vokalon. LaEsceptoj vokalojnestas onipronomoj, prononcasartikoloj kielkaj enprepozicioj. Folksprak uzas la germanabazan latinan alfabeton. 'C' antaŭ molaj vokaloj ('e', 'i', 'eu' kaj 'y') oni prononcas kiel 's' aŭ 'c', alie kiel 'k'; 'th' oni prononcas 't'; 'ph' kiel 'f'. Ĝi do ne uzas diakritilojn: ik heur (''mi aŭdas'').
==Morfologio==
Folkspraak ne havas genron, kazojn (krom por personaj pronomoj, ekzemple ''du'' kontraste al ''di''), adjektivan aŭ verban variaĵon. ▼
Folksprak ne havas adjektivan aŭ verban variaĵon. Sed substantivigoj de adjektivoj kaj infinitivoj havas la finaĵon "-e": de andere (''la alia''), have (''havi'').
La defina artikolo neŝanĝebla estas "de", la maldefina artikolo neŝanĝebla estas "en", sed oni uzas ĝin nur en singularo. ▼
Adverboj kaj adjektivoj havas la saman formon: hel (''tuta'', ''tute'').
La pluralo de substantivo estas farita per ''-en'' kaj, se fremdlingva substantivo finiĝas per vokalo, per ''-s'': mann (viro), mannen (viroj). ▼
▲FolkspraakFolksprak ne havas genron , aŭ kazojn , (krom porje personaj pronomoj ,: ekzemple''hun'' ('' duŝi'' ), kontraste al''han'' ('' dili''), adjektivan''ik'' aŭ(''mi''), verban''mi'' variaĵon(''min'').
Adjektivoj estas nevariigeblaj kaj ne havas morfologian markon.
Adverboj eblas esti primitivaj aŭ derivataj. Derivataj adverboj venas el adjektivoj per aldono de -lik: neu = "nova", neulik = "nove".
Personaj pronomoj havas du kazoj: nominativo kaj akuzativo. Nominativo: ik (mi), du (ci), hie (li), shie (ŝi), def (ĝi), vi (ni), u (vi), de (ili). Akuzativo: mi (min), di (cin), hem (lin), hen (ŝin), den (ĝin), os (nin), jen (vin), den (ilin). Reflexiva pronomo estas neŝanĝebla "sihr" (se).
Posedaj pronomoj kaj posedaj adjektivoj havas malsamajn formojn: min (mia), din (cia), sin (lia), har (ŝia), dets (ĝia), ons (nia), eures (via), deres (ilia); por formi la posedaj pronomoj, oni metas "-er": miner (la mia), siner (la lia) ktp.
Verboj povas havi separeblajn aŭ nesepareblajn prefiksojn: ''sich aufrisen'' (starigi), ''ik rise sich auf'' (mi stariĝas), ''ik rise hen auf'' (mi starigas ŝin), ''ik habe sich aufgerised'' (mi estis stariĝata). La infinitivo fariĝas per radiko pli ''-(t)en'' (etten = manĝi); la estanta aktiva participo per ''-ende'' (ettende = manĝanta); la estinta participo per ''ge- + radiko + -(t)ed'' (geetted = manĝita). La imperativon oni idikas per la radiko (ett= manĝu); la aktivan prezenton per ''-e'' (ik ette= mi manĝas); la aktivan estitan tempon per ''-(t)ed'' (ik etted =mi manĝis); la futuron aktivan per vorteto ''will'' (ik will eten= mi manĝos), la kondiĉan aktivan per vorteto ''kone'' (ik kone eten = mi manĝus). La pasiva voĉon oni faras per helpverbo ''habe''.
▲La defina artikolo neŝanĝebla estas "de", la maldefina artikolo neŝanĝebla estas "en", sed oni uzas ĝin nur en singularo.
▲La pluralo de substantivo estas farita per ''-en'' kajaŭ, se fremdlingvala substantivo finiĝas per vokaloneakcentata finaĵo, per ''-s'': mann ( ''viro ''), mannen ( ''viroj ''), auto (''aŭto''), autos (''aŭtoj'').
La baza vortordo estas [[SVO]] (subjekto, verbo, objekto). Demandojn oni faras per antaŭigo de verbo ([[VSO]]).
Artikolo kaj adjektivoj venas antaŭ la substantivo: de der gud Mangod mann (la bona viro).
La komparativo estas farita per vorto "mehr" (pli), la superlativo per "der mehr" (la plej), la malplia komparativo per "minus" (malpli) kaj malplia superlativo per "der minus" (la malplej).
=Ekzemplo=
:"Folkspraak ar en planered Spraak entwerpen tu meugligmak twenkommunikation twen Mitlemans von de divers nutide Spraak in norderlik Europa (die kommed fron en dod gemein Stammspraak Germanisc). Mit en regeltik Grammatik ond en Wortbas wahlen familariet twen der Spraakerens von der nuytide Germanik spraaks, Folkspraak planen tu utfuhren in en regional Skale, wad die Esperanto ond andere planered Spraakens for de Werld hav sielen."
:''Folksprak er en planed sprak entworpen fur make maglik de communication twisch sprekern fan de ferschillend nytidlik spraken in de nordern Europa (dat kom fro en dod gemeun germanisch stammsprak).
Traduko: "Folkspraak estas lingvo planita por faciligi la interkomunikado inter parolantoj de diversaj nuntempaj lingvoj de l' nordo de Eŭropo, derivataj de unu estinta komuna lingvo: la Proto-Germana. Kun reguligata gramatika sistemo kaj vortprovizo koligita je ĝia granda rekonebleco de parolantoj de nunaj germanaj lingvoj, ▼Folkspraak pruvas sukcesi en regiona skalo, tio kio [[Esperanto]] kaj aliaj [[planlingvo]]j ne sukcesis atingi tutmonde".
▲Traduko: "Folkspraak estas lingvo planita por faciligi la interkomunikado inter parolantoj de diversaj nuntempaj lingvoj de l' nordo de Eŭropo, derivataj de unu estinta komuna lingvo: la Proto-Germana. Kun reguligata gramatika sistemo kaj vortprovizo koligita je ĝia granda rekonebleco de parolantoj de nunaj germanaj lingvoj,
{| border="0"
| 