Tupia lingvo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Oryanw (diskuto | kontribuoj) gramatikeroj kaj ligilo al la ŝajne samtema Nengatua lingvo |
Pawla (diskuto | kontribuoj) e ortografio |
||
Linio 34:
| valign="top" | [[SIL]]: || TPN
|}
La '''Tupia Lingvo''' vere ne estas unu lingvo, sed grupo de [[dialekto]]j aŭ [[lingvo]]j parolataj en [[Sudameriko]]. La "klasika" tupia lingvo, aŭ "ĝenerala" tupia ankaŭ nomata '''Nheengatu''' [njeejnga'''tu'''], t. e. "eleganta lingvo" estas [[kreolo|kreola]] lingvo parolata en [[Brazilo]] de la 16-a ĝis la [[18-a jarcento]]j eĉ de [[
Ĝi estas iomete artfarita, ĉar eŭropaj pastroj skribis [[gramatiko]]jn kaj [[lernolibro]]j pri ĝi sekvante la [[gramatika nomenklaturo]] de [[latina lingvo]] kaj provante proksimigi ĝin de la latina. Sekve, ĝi ne estis lingvo apartenanta al unu [[tribo]], sed la unuformigo leksikona de diversaj dialektoj, fiksitaj de la gramatiko de [[pastro]] [[José de Anchieta]] kaj de aliaj jezuitoj. La tupia, sekve, estis la rezuto de tiu normiga klopodo por servi al ĉiuj [[misiisto]]j en iliaj laboroj. La jezuitoj trudis la tupian en siaj vilaĝetoj normigante la diferencojn ekzistantaj inter la faktoroj de ĉiu tribo, kreante instrumenton de interkomunikiĝo, ĉu inter la diversaj [[tribo]]j grupiĝintaj, ĉu inter [[eŭropido]]j mem, pro tio, estas granda la influo de la [[portugala lingvo|portugala]] kaj de [[hispana lingvo]] en la tupia. En 18-a jarcento, la portugala ''condestável'' ([[ĉefministro]]) [[Markizo de Pombal]] malpermesis la uzon de l' tupia en [[lernejo]]j kaj [[dokumento]]j kaj deklaris la portugalan la oficiala lingvo de [[Portugalio]] (kaj sekve de [[Brazilo]]) en [[1758]] (antaŭe en Portugalio oni uzis la [[latino]]n flanke al la portugala en oficialaj [[dokumento]]j).
| |||