Ekvinokso: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e aldonis heliocentran vidpunkton |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 16:
*La reala ekvinokso estas sola momento en tempo - ĝi ne daŭras la tutan tagon.
*Ĉar la suno estas globo, ne punkta fonto de lumo, la fakta transiro de la suno trans la ekvatoron daŭras proksimume du kaj duonan tagojn. La ekvinokso okazas duonvoje, kiam la centro de la suno estas rekte super la ekvatoro.
*Neklektante atmosferajn efikojn, ke la suno de estas punkta lumfonto kaj ke la terorbito ne estas perfekte cirkulera, la ekvinoksa tago havas 12 horojn da taglumo kaj 12 horojn da noktotempo.
*Dum la ekvinoksoj, la rapideco de ŝanĝo de la daŭro de taglumo kaj noktotempo estas plej granda. Ĉe la polusoj, la ekvinokso markas la transiron de nokto de 24 horoj al 24-hora taglumo. Transe de la [[arkta cirklo]], ekz-e en [[Svaldbard]] kaj [[Norvegio]], ĉiutage ĉirkaŭ la printempa ekvinokso la tagoj plilongiĝas je 15 minutoj. Kontraŭe en [[Singapuro]], kiu troviĝas preskaŭ sur la [[ekvatoro]], la ŝanĝo de tagolongoj estas nur kelkaj sekundoj.
* Estas 94 tagoj de la junia [[solstico]] ĝis la septembra ekvinokso, sed nur 89 tagoj de la decembra solstico ĝis la marta ekvinokso. La sezonoj ne egalas laŭ daŭro pro la varia rapideco de la tero en la orbito ĉirkaŭ la suno.
* La okazoj de la ekvinoksoj ne estas fiksaj, sed pli malfruiĝas je ses horoj ĉiujare, sume unu tagon en kvar jaroj, tamen tiam estas korektitaj per la [[supertago]] de [[superjaro]]. La [[Gregoria kalendaro]] estas desegnita por sekvi la sezonojn tiel akurate kiel praktike eblas. Ĝi bonas, sed ne estas tro perfekta.
<!--
*Smaller irregularities in the times are caused by perturbations of the Moon and the other planets.
*Currently the most common equinox and solstice dates are [[20 March]], [[21 June]], [[22 September]] and [[21 December]], the four year average will slowly shift to earlier times in the years to come. This shift is a full day in about 70 years (largely to be compensated by the century leap year rules of the Gregorian calendar). But that also means that as many years ago the dates of [[21 March]], [[22 June]], [[23 September]] and [[22 December]] were much more common, as older books teach and older people still remember.
*Note that the times are given in [[UTC]], roughly speaking, the time at [[Greenwich]] (ignoring British Summer Time). People living farther to the east (Asia, Australia) whose local times are in advance, will see the seasons apparently start later, for example in [[Tonga]] (UTC+13) an equinox occurred on [[24 September]] [[1999]]; a date which will not happen again until 2103. On the other hand people living far to the west (America) have clocks running behind in time, and may experience an equinox occurring as early as [[19 March]].
|