Robert Peel: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: sl:Robert Peel
Neniu resumo de redakto
Linio 4:
Lia patro estis riĉa teksaĵa fabrikisto, Peel studis en Harrow kaj Oksfordo kaj kiel li atingi plenaĝon, li iĝis parlamenta reprezentanto per helpo de patra mono (1809). Kiel kapablan junulon, oni nomumis lin en 1810 vicministro pri militaraj kaj koloniaj aferoj.
 
Du jarojn poste. Lili respondecis kiel ŝtata sekretario pri Irlando, li kontraŭis enperlamentiĝonenparlamentiĝon de la katolikoj. Li iĝis en 1817 parlamenta reprezentanto de la Oksforda Universitato, en 1819 prezidanto de la deviza komisiono.
 
Kiel ministro pri internaj aferoj, li radikale tralaboris la punleĝojn (1825-1830), en 1829 starigis policojn en Londono. Oni nomis la policistojpolicistojn kiel filojfilojn de Bobby aŭ „bobbioj”.
 
Kiam ŝanĝiĝis persono de la ĉefministro en 1827, Peel abdikis protestante kontraŭ la egalrajtigo de la katolikistoj. Komence de 1828 li revenis kiel minsitroministro pri la internaj aferoj kaj kiel gvidanto de la Malsupra Ĉambro.
 
Post fondiĝo de la Irlanda Katolika Asocio (Catholic Association), okazis politika krizo en 1828–29 kaj Peel devis abdiki. Wellington konvinkis en 1829 Peel-on por revenis en la oficon kaj akceptigi la kompromisojn favorajn al la katolikoj. Pro la opiniŝanĝo, oni atakis lin kaj perdis eĉ la reprezentantan sidejon de Oksfordo.
Linio 16:
Dum lia regado, li draste malpliigis la protaktajn dogantarifojn, enkondukis la imposton de la enspezoj, ellasis bank-leĝon en 1844, kiu bazis sur orsistemo.
 
Peel plibonigis la eksterlandajn rilatojn al Francio kaj Usono. Post kiam fisakisfiaskis la komploto de [[O'Connor]] en Irlando (1843), Peel starigis komisionon pri analizo de situo de la bienuloj kaj la irlandaj luistoj. Li akceptigis en 1845 leĝon pri larĝskala studebleco de la irlandanoj.
 
Ĉar Peel liberale rilatis al la irlanda demando kaj eĉ monapogis katolikan pastroedukejon de Maynooth, ekis grandajn kontraŭsentojn en la protestanta Anglio kaj eĉ malboniĝis lia pozicio en la partio.
 
La terpoma fitiftorofitoftoro de 1845 kaŭzis en Irlando grandan malsategon. Peel volis akceptigi leĝon pri ĉesigo de la GernleĝojGrenleĝoj, sed tio ne sukcesis kaj li devis abdiki en 1845.
 
Ĉar Lordo John Russell ne sukcesis starigi registaron, Peel revenis en la oficon kaj post longa politika batalo, en junio de 1846, oni ĉesigis la grenleĝojn.
 
Li apogis ĝsimorteĝismorte la liberan komercadon kaj liberalan registaron de Russell. Li mortis en 1850 jepro rajda akcidento.
 
[[Kategorio:Ĉefministroj de Britio|Peel]]