Roman Ingarden: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JAnDbot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: fi:Roman Ingarden |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
'''Roman Ingarden''' (naskiĝinta en [[5-a de februaro]] [[1893]] en [[Krakovo]], mortinta en [[14-a de junio]] [[1970]] en Krakovo) estis pola [[filozofo]], [[fenomenologio|fenomenologo]] kaj [[lingvistiko|lingvisto]].
Li studis filozofion kaj matematikon en universitatoj de [[Lvovo]] (sub [[Kazimierz Twardowski]]) kaj [[Göttingen]]. Li doktoriĝis ĉe [[Edmund Husserl]] en [[1918]] . En resurektita Pollando li estis profesoro de gimnazioj en [[Varsovio]] kaj [[Toruń]]. Habilitacion li atingis en [[1924]]. En [[1933]] li estiĝis profesoro de [[Universitato de Jan Kazimierz en Lvovo]]. Li laboris tie ĉe siaj ĉefaj verkoj. Dum la 2-a mondamilito li prelegis en [[Jagelona Universitato]] en [[Krakovo]]. Post batalo la komunisma estraro en Pollando malpermesis al li prelegi pro lia antikomunisma kritiko.
La plej gravaj fakoj de Roman Ingarden estis [[ontologio]], [[estetiko]] kaj [[epistemologio]]. Kvankam lia majstro estis Edmund Husserl, Ingarden estis adepto de realismo en ontologio. Li distingis kvar eblojn de rezultato pri diskuto pri maniero de esteco de la mondo en nia percepto. Ekzistas kvar ebloj de estado: reala, ideala, intenca, absoluta. Ingarden kreis ankaŭ sian metodon por esplori eston (laŭ ĝi esto povas esti ĉiam kiel ia). Ĝi estas nomita [[konkretizacio]]. Li uzis ĝin en kreado sian teorion de la literata verko dank' kiu li estiĝis plej granda pola literaturologisto. Li tamen estas plej fama de sia [[aksjologio]] prezentita i.a. en "Książeczka o człowieku" (Libreto pri la homo). La plej granda kontinuatoro nomita en Pollando "la dua Ingardeno" estis [[Józef Tischner]].
| |||