Teréz Brunszvik: Malsamoj inter versioj

Brunszvik Teréz ([[Bratislavo]], 4-a [[horo]] [[aŭroro|aŭrore]], 27-an de julio 1775 - 1867) estis la fondinto de la unuaj infanvartejoj[[infanĝardeno]]j en [[Hungario]].

Ŝiaj gepatroj estis [[grafo]] ''KOROMPAI BRUNSZVIK Antal'' kaj [[barono|baronino]] SEEBERG Anna. La familio vivis en [[Martonvásár]], kie la avo de Tereza (ankaŭ BRUNSZVIK Antal) aĉetis bienon. Li kaj lia filo faris el la akva, marĉa bieno eminentan bienon.

La patro sidigis la filinon jam trijare antaŭ pianon[[piano]]n, pli poste instruas al ŝi pri grekaj filozofoj, dungas instruiston pri la angla. La patrino instruis al ŝi francan lingvon.

Ŝi iris en 1787 al eminenta [[vieno|viena]] edukejo kiel 12-jara junulino. Ŝi travivas tie la solecon la diversecon.

La patro de Tereza proponis planon por akcepto de la parlamento (1790–1791): tio temis pri la hungarlingva, nacia virina edukado, ŝtataj junulin-lernejoj kaj ties organizo. Kvankam la landa kunsido akceptis tion, la efektivigo ne okazis. La patro mortis en 1792an1792, en [[vilao]] de [[Fehéregyház]], proksime al [[Nagyszombat]].

En 1799, la familio translokiĝas al [[Vieno]], kie [[Ludwig Van BEETHOVEN]] instruis la du filinonfilinojn. Oni poste lontempelongtempe mise pensis, ke ŝi estis la „Senmorta Amatino” de Beethoven, al kiu li skribis leteronleterojn.

Post [[vidvo|vidviniĝo]] de sia pli juna fratino, ŝi partoprenas en la edukado de la infanoj. En 1808, ŝi en [[Yverdon]] persone renkontas '''Pestalozzi''' por peti edukajn konsiliojn. Krom Pestalozzi, li taksis gvidlinio la verkojn de '''Herbart''' kaj '''Rousseau'''.

En 1817 kaj la sekva jaro okazas en Hungario malsatego. Brunszvik Teréz tuj ekagas kaj organizas bonaniman virinan asocion, kies enspezojn ŝi eldonas por konstruigo de hejmoj por laboristaj, malriĉuloj kaj ĉefe de infanvartejojinfanĝardenoj.

Spite al la kontraŭuloj, la unua hungara infanĝardeno malfermas siajn pordojn la 1-an de junio de 1828, en [[Budapeŝto|Buda]], en la strato Mikó. La sekvaj infanĝardenoj ekfunkciis en [[Besztercebánya]], [[Bratislavo]] (2) kaj en 1830 en Kolozsvár. Tiam la infanoj vizitis la infanĝardenojn (nomataj tiam anĝelĝardenoj) ĝis la 7-a jaro kaj akirante bazajn konojn en la lasta jaro. Tio gravis por la malriĉuloj, kiuj ne vizitis pli poste la lernejojn.

Komence, en la anĝelĝardenoj laboris viroj, sed Tereza akcentis la taŭgecon dela virinoj. La edukado enhavis preĝojn kaj kantojn, laikajn konojn, la ludo rolis nur en kvarona tempo.

Ŝi multe vojaĝivojaĝis eksterlanden por kolekti spertojn kaj propagi la infanĝardenojn. Kun ŝi veturis ofte la nevino: [[TELEKI Blanka]]. Ŝi fondis - unua en [[Eŭropo]] – infanĝardenistan lernejon en Toln[[Tolna]], kie oni akceptis nur virojn.

Ŝi fondis kun apogo de nobeluloj kiel [[KOSSUTH Lajos]], [[BEZERÉDJ István]], [[SZENTKIRÁLYI Móric]] la '''Asocion por Disvastigo de la Infanĝardenaj Instituoj en Hungario''' (''Kisdednevelő Intézeteket Magyarországban Terjesztő Egyesület'') kaj tiu asocio skizas en 1845 regularon pri la infanĝardenista instruado, ekde 1892 la infanĝardenista lernejo akceptas nur virinojn.

Ŝia persona influo trafis la nevinon (grafino) [[TELEKI Blanka]], kiu laŭ siaj instruoj malfernismalfermis la unuan junulinedukan instituton en 1846, en Peŝto.

#BudapestBudapeŝto, Brunszvik Teréz Napköziotthonos óvoda [Bp., I. Attila út 89.];

#BudapestBudapeŝto, Erzsébetvárosi Gr. Brunszvik Teréz óvodavédő Egyesület;

#Körös Főiskola Brunszvik Teréz Óvóképző Intézete [[Békéscsaba]];

#Vecsés, Brunszvik Teréz Óvoda, [[Vecsés]], Telepi út 41–43.]

*Muzeo pri ifanĝardenainfanĝardena historio en [[Martonvásár]]