Gama-radiado: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Loveless (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: uk:Гамма-промені
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Gama-radiado''' (aŭ γ-radiado) estas tipo de [[joniga radiado]]. Ĝi estas radiado elektromagneta kun [[ondolongo]] pli malgrandamallonga ol [[ikso-radioj]]. Ĝi do estas formita de [[fotono]]j.
 
Gama-radiado estas la plej energia el la tuta [[elektromagneta spektro]]. Ĝi estas ofte difinata kiel tiu pli energia ol 10 [[Elektronvoltio|keV]], frekvenco pli granda ol 2,42 [[Herco|EHz]], aŭ ondolongo pli malgranda ol 124 [[metro|pm]], kvankam la unua parto de tiu intervalo estas ankaŭ konsiderata kiel energiaj [[ikso-radioj]]. Fakte, ne ekzistas fizika diferenco inter gama- kaj ikso-radiado: oni kutime nomas gama-radiadon tiun elsendon de fotonoj el [[nukleo|nukleaj]] procezoj, dum la ikso-radioj originas el la eksteraj tavoloj de la [[atomo]] aŭ el similaj procezoj. Povas ja okazi ke kelkaj iksoradioj estas pli energiaj ol iuj gama-radioj.
 
Do, gama-radiado ne estas partikla kiel [[alfa-radiado|alfa]]- kaj [[beta-radiado]], sed ĝenerale akompanas tiujn ĉi. Ĉar gama-radiado estas multe pli penetranta ol la du partiklajpartikla radiado-tipoj, menciitaj,oni necesasbezonas pli peza aŭ dika tavolo de materialo por protekti sin de ĝi. [[Plumbo]] kaj aliaj materioj densaj kun alta [[atomnombro]] taŭgas bone kiel ŝildaĵo. Plumbaĵo unu centimetron dika povas malpliigiduonigas la intenson de gama-radiado per duono. Por strukturajStrukturaj konstruaĵoj estaspovas uzatauzi [[radiadŝirma betono]] por protektado.
 
La gamaGama-radiado estas uzatauzatas en diversaj aplikoj de medicino kaj industrio. Ekzemple, la [[radioterapio]] per [[teleterapio]] uzas ĝenerale [[izotopo]]jn elsendantajn gama-radiadon, kiu alvenas en la malsanajn korpopartojn. La industria [[radiografio]] uzas ofte gama-radiadon por malkovri difektojn ene de la metalaj materialoj. Alia uzo estas la sterilizado de materialoj; por tiu uzo oni aplikas fortan radiadon, kiu mortigas la bakteriojn aŭ aliajn nedeziratajn vivaĵojn.
 
== Vidu ankaŭ ==