Pluredro: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Maksim (diskuto | kontribuoj) →Platona pluredro: +{{ĉefartikolo|Platona solido}} |
Maksim (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
'''Pluredro''' estas [[solido (geometrio)|solido]] limigita ĉiuflanke per ebenaj [[edro]]j. Ĝiaj ĉefaj elementoj estas: [[edro]], [[vertico (geometrio)|vertico]] kaj [[latero (geometrio)|latero]].
[[dosiero:octaedro.jpg|thumb|'''Okedro''']]
==Platona pluredro==▼
{{ĉefartikolo|Platona solido}}▼
Havas kelkajn familion antaŭ la avan tempon. La unua familio estas la ''platona pluredro''; ĝi estas pluredraro ,kies ĉiuj edroj estas kongruaj regulaj pluranguloj kaj kies ĉiuj pluredraj anguloj estas kongruaj. Nur ekzistas kvin platonaj pluredoj: la [[kvaredro]], la [[kubo (geometrio)|kubo aŭ sesedro]], la [[okedro]], la [[dekduedro]], la [[dudekedro]].▼
Ĉe latero kuniĝas 2 edroj, sed ne ĉiu loko kie intersekciĝas diversaj edroj estas latero. Pluredro povas esti [[sinsekcanta]], do havanta aldonajn lokojn de intersekco de edroj, kiuj tamen ne estas konsiderataj kiel lateroj.
Simile, ĉe vertico kuniĝas minimume 3 lateroj, sed ne ĉiu loko kie intersekciĝas diversaj lateroj estas vertico.
Pluredro konsistas ne nur el verticoj, lateroj, kaj edroj, sed ankuax la ena volumeno apartenas al la figuro. Ĉi tio gravas por kompreno de konvekseco de pluredro. Fakte se ne konsideri la enon kiel apartenantan al la pluredro, ĉiu nedegenera pluredro estus nekonveksa.
Pluredroj estas distingataj je [[konveksa]]j kaj [[nekonveksa]]j. Nekonveksa pluredro povas havi ĉiujn edrojn konveksajn aŭ ankaŭ havi nekonveksajn edrojn.
Ekzistas [[nememspegulsimetria]]j pluredroj, kiuj ekzistas en du variantoj, unu el kiuj estas [[spegula bildo]] de la aliaj.
Estas malfinie multaj diversaj pluredroj, inter kiuj estas distingataj kelkaj la plej interesaj specoj. Noto ke ĉi tiu klasifika estas parte interkovranta, iuj pluredroj apartenas al kelkaj specoj samtempe.
Du pluredroj estas [[topologio|topologie]] diversaj se ili havas malsamajn ordigojn de edroj, lateroj kaj verticoj, tiel ke ĝi neeblas malformigi unuon el ili en la alian simple per ŝanĝo de longoj de lateroj aŭ la anguloj inter lateroj aŭ edroj.
Pluredroj kiuj diferenciĝas nur per sia amplekso kaj orientiĝo en spaco estas konsiderataj kiel la samaj, ĉar la amplekso kaj orientiĝo ne influas la propraĵojn de la pluredro mem en si. Ĉe nememspegulsimetriaj pluredroj, ambaŭ simetriaj formoj de ĉiu el ili estas kutime konsiderataj kiel la sama speco de pluredro.
*[[Prismo]]▼
*[[Edro]]▼
*Simplaj:
*[[Kubo (geometrio) ]]▼
**[[
**[[
***[[Paralelepipedo]]
**[[Kontraŭprismo]]
**[[Dupiramido]]
**[[Kajtopluredro]]
*Alte simetriaj
**[[Regula pluredro]]
***[[Platona pluredro]]
***[[Pluredro de Keplero-Poinsot]]
**[[Arĥimeda pluredro]]
**[[Kataluna pluredro]]
**[[Uniforma pluredro]]
*Speciale konstruitaj
**[[Pluredro de Waterman]]
**[[Zonopluredro]]
**[[Pluredro de Johnson]]
***[[Preskaŭ vera pluredro de Johnson]]
*Kun certa kvanto de edroj
**[[Duedro]] (degenera)
**Triedro (degenera, ekzemple kiel subspeco de duvertica pluredro)
**[[Kvaredro]]
**[[Kvinedro]]
**[[Sesedro]]
**[[Sepedro]]
**... (noto ke kiel ''[[okedro]]'' estas kutime komprenata la regula okedro, ĉar ĝeneralaj pluredroj kun ok edroj estas tro multaj kaj diversaj)
Estadas ankaŭ [[pluredrosimilaĵo]]j kiuj estas [[degenera]]j pluredroj, aŭ figuroj kiuj ne tute verigas kondiĉojn de pluredro:
*[[Duvertica pluredro]]
*Figuroj ĉe kiuj paroj de lateroj koincidas
▲==Platona pluredro==
▲{{ĉefartikolo|Platona solido}}
▲Havas kelkajn familion antaŭ la avan tempon. La unua familio estas la ''platona pluredro''; ĝi estas pluredraro ,kies ĉiuj edroj estas kongruaj regulaj pluranguloj kaj kies ĉiuj pluredraj anguloj estas kongruaj. Nur ekzistas kvin platonaj pluredoj: la [[kvaredro]], la [[kubo (geometrio)|kubo aŭ sesedro]], la [[okedro]], la [[dekduedro]], la [[dudekedro]].
[[Kategorio:Bildoj de pluredroj|*]]
[[kategorio:pluredroj]]
<br clear=all>
| |||