Dinamiko (muziko): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Linio 45:
Komence de la [[Klasika epoko (eŭropa muziko)|klasika epoko]] la dinamiko ricevis novan gravecon. La ''[[fortepiano]]'', kiu – laŭ sia nomo – ebligis influi ankaŭ la laŭtecon per variado de la frapado, flankenŝovis la klavicenon. Preskaŭ samtempe formiĝis – influate de la [[skolo de Mannheim]] – precizeco en la orkestroludo ĝis nun neniam kontata, kiu ebligis realigi dinamikajn efektojn kiel unueca ''pianissimo'' kaj ''fortissimo'' aŭ la fama „Kresĉendo de Mannheim“ kun la tuta orkestro.
 
Ĉe [[Ludwig van Beethoven]] la dinamiko finfine atingis la rangon de memstaramuzika parametro, fpor kiu validas precizaj ludinstrukcioj. En siaj partituroj li notis krom la baza dinamiko multajn antaŭe neniam aŭ malofte uzatajn esprimrimedojn: regule uzatajn laŭtecoekstremojnlaŭtecekstremojn <math>pp</math> kaj ''ff'', ofte tuj interkotrastajninterkontrastajn, tuorkestratutorkestra kresĉendo trans multaj taktoj, kresĉendo ekde <math>p</math> ĝis ''ff'' ieneene de ununura takto, kresĉendo kun sekva ''subito <math>p</math>'', dekresĉendo kun sekva ''ff'', akcentoj sur la a „malfortaj“ taktotempoj ktp.
 
La romantikismo alortis kiel novigo nur la pluan le romantikisma epoko kontribuas nure per plua intensivigo de la ekstremoj (vd. supre).
 
== Literaturo ==