Majo de 1968 (Francio): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
e
Linio 1:
[[Dosiero:May 68 poster 1.png|thumb|Afiŝo de majo 1968: "Estu juna kaj silentu". La silueto estas la tipa silueto de [[Charles de Gaulle]].]]
 
Per '''Majo 1968''' oni nomas serion da eventoj komenciĝintaj per striko de studantoj en [[Francio]]. Ĝi jen fariĝis [[ĝenerala striko]], kiu senmovigis partojn de la lando kaj kondukis ĝin al disfalo de la rego [[de Gaulle]]. La plejmulto de la protestantoj havis [[politika maldekstro|maldekstrecajn]] kaŭzojn, ĉu [[komunismo|komunismajn]], ĉu [[anarkiismo|anarkiismajn]], kvankam la plejmulto de la grandaj nome maldekstrecaj partioj sin malprokismigismalproksimigis de la studantaro kaj eĉ helpis la policon kaj la estraron ĉesigi la ribelon. Multaj homoj rigardis la eventojn kiel oportunon por agiti la "malnovan socion" je multaj aspektoj, inter ili [[edukmetodo]]j, [[seksa libero|seksa]] kaj [[ama libero|ama libero]]j. Kvankam kelkaj el tiuj sindeklarantaj maldekstristoj, kiuj kontraŭis la movadon, nun nomas Majon 1968 politika fiasko, ĝi estis grandsignifa revolucia momento en la [[20-a jarcento]].
 
La unuaj strikoj ekokazis en [[universitato]]j kaj [[mezlernejo]]j en [[Parizo]], de post kvereloj kun universitataj administrantoj kaj la polico. La klopodoj de la rego de de Gaulle ĉesigi tiujn strikojn per plua policagado nur plivarmigis la situacion, kio kaŭzis surstratajn batalojn kun la polico en la [[Latina Kvartalo]], sekvita de ĝenerala striko de studantoj kaj multaj strikoj en la lando fare de dek milionoj da laboristoj, plimalpli du trionoj de la laboristaro de Francio. La protestoj atingis tian punkton, ke de Gaulle kreis stabejon por deteni la pertubonperturbon, fermigis la Nacian Asembleon kaj estigis novan balotadon la [[23-an de junio]], por la parlamento.
 
Je tiu punkto, la estraro estis proksima de disfalo (de Gaulle eĉ rifuĝiĝis dume en aerarmean stabejon en [[Germanio]]), sed la revolucia situacio dispistiĝis preskaŭ tiel rapide, kiel ĝi estiĝis. Laboristoj reeklaboris post serio da elreviĝoj kaŭzitaj de la [[Confédération générale du travail]], la maldekstreca federacia unio de laboristoj, kaj la [[Parti Communiste Français]] (Franca Komunista Partio). Kiam la balotado finfine okazis en junio, la partio de de Gaulle estis eĉ pli forta ol antaŭe.
Linio 9:
== Historio ==
 
La ribelo komenciĝis la 3an de majo en la universitato de Nantero , per ĝenerala striko. Dum unu semajno, la studentoj barikadis la Latinan Kvartalon (studenta kvartalo de Parizo) kaj la tre forta polica reprimo, kiu sekvis, kondukis al subita pliakriĝo de la krizo : la studentoj okupadis la fakulatonfakultaton de Sorbono.
*Reveno de [[Georges Pompidou]] elde Rumanio: