Beto (litero): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Grekaj literoj|litero=beta}}
'''Beto''' (majuskle '''Β''', minuskle '''β''', ena '''ϐ''') estas la 2-a [[litero]] de la [[greka alfabeto]]. En la sistemo de [[grekaj numeraloj]] ĝi valoras je [[du|2]]. Ĝi devenas de la [[fenica alfabeto|fenica]] [[Dosiero:phoenician_beth.png|25px|Bét]], signifante [[domo]]. Nuntempe la grekoj prononcas ĝin, kiel '''v'''. Literoj devenantaj de beto estas la [[latina alfabeto|latina]] [[B]] aŭ b kaj la [[cirila alfabeto|cirilaj]] [[Be (cirila alfabeto)|Б aŭ б]] kaj [[Ve (cirila alfabeto)|В aŭ в]] (respektive majuskle kaj minuskle). En la cirila skribmaniero oni prononcas literon ''Б'' kiel '''b''' kaj literon ''В'' kiel '''v'''.
 
En bonkvalita printo, iam uzata estas varianto '''ϐ''' de la litero kiu ne havas [[subliniaĵo]]n escepte de je la komenco de vorto: “βίβλος” estas skribata kiel “βίϐλος”. (Minuskla, Minuskligi) '''β''' estas tre komuna en skribmaniero kvankam.
 
En [[antikva greka lingvo]], beto prezentis sono {{IFA|/b/}} kaj la nomo de la litero, ''Βήτα'', estis prononcita simile al {{IFA|/ˈbɛːta/}}.
 
En [[novgreka lingvo]], ĝi prezentas [[voĉita labialodentala frikativo|voĉita labialodentala frikativo]] {{IFA|/v/}} kaj la novgreka lingva nomo de la litero, ''Βήτα'', estas prononcata kiel {{IFA|ˈviˑta}}.
 
== Uzoj kiel simbolo aŭ nomo ==
 
{{Ĉefartikolo|Beto}}
 
Beto estas ofte uzata por ĝeneralaj [[variablo]]j en matematiko kaj fiziko.
 
La specifaj signifoj de beto estas:
* En [[geometrio]] estas [[beto-angulo]].
* En [[geologio]] estas [[beto-kvarco]].
* En [[fiziko]] estas [[beto-diseriĝo]], [[beto-partiklo]], [[beto-radio]], [[beta radiado]].
* En la [[internacia fonetika alfabeto]], greka minuskla beto estas simbolo de [[voĉita dulabiala frikativo]].
* [[Beta karbono]] estas [[karbono]] en la dua loko en [[kemia kombinaĵo]] en [[organika kemio]], numerante de la [[funkcia grupo]]
{| class=wikitable
| [[Dosiero:Alpahbeta.gif]] <br> [[Alfo|Alfa]] kaj beta situoj de karbona atomo en ekzempla kombinaĵo
|}
 
Oni uzas la literon en [[geometrio]] (beto-angulo), [[geologio]] (beto-kvarco), kaj [[fiziko]] (beto-diseriĝo), (beto-partiklo), (beto-radio).
 
==Vidu ankaŭ==