Grenviĉa Meridiano: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
JAnDbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: id:Meridian utama
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e Robot - Replacing image Meridiani.jpg with TimeZonesSmall-non.jpg
Linio 1:
[[Dosiero:Prime meridian.jpg|200px|thumb|right|''La unua meridiano'']]
La '''GrenviĉaGrenvicxa Meridiano''' (aux '''fundamenta meridiano''' aux '''unua meridiano''') havas pro konvencio la longitudon nul. ĜiGxi estas la lineo de [[longitudo]] kiu iras tra la Observejo de [[Greenwich]] en [[Britio]].
 
ĜinGxin akorde difinis en oktobro de 1884 en [[VaŝingtonoVasxingtono]] la [[prezidento de Usono]], 41 delegitoj el 25 landoj, kiuj renkontiĝisrenkontigxis por la [[Internacia Konferenco pri Meridianoj]].
Tiam oni interkonsentis pri la sekvaj principoj:
# La adopto de ununura sistemo de meridianoj mondnivele, kiu anstataŭuanstatauxu tiujn malsamajn jam ekzistintajn.
# La meridiano pasanta tra la plej grava instrumento por kontroli la trafikon estos la ''unua meridiano''.
# ĈiujCxiuj longitudoj, kaj oriente kaj okcidente, estos kalkulitaj ekde tiu ĉicxi meridiano de 0 al 180°.
# Ciuj Landoj adoptos la universalan daton.
# La universala tago komenciĝoskomencigxos je la noktomezo de Greenwich kaj mezuriĝosmezurigxos per horloĝohorlogxo 24hora.
# La naŭtikanauxtika kaj astronomia tagoj komenciĝoskomencigxos ĉiecxie je la noktomezo konvencia.
 
[[Dosiero:MeridianiTimeZonesSmall-non.jpg|260px|thumb|right|margin=0,8|''La ruĝarugxa lineo centre montras la unuan meridianon'']]
La dua rezolucio, kiu ligis la meridianojn al Greenwich, estis aprobita de 22 landoj; nur unu malaprobis t.e. [[Domingo]], nun [[Dominika Respubliko]], kaj du sindetenis t.e. [[Francio]] kaj [[Brazilo]]. Francio ne adoptis la GrenviĉanGrenvicxan Meridianon ĝisgxis 1911.
 
AntaŭeAntauxe, la meridiano de la insulo [[El Hierro]] ([[Kanarioj]]) estis uzita de la plejparto de la marameroj de EŭropoEuxropo. Konvencie oni difinis ĝingxin kiel meridiano 20° okcidente de [[Parizo]] (17° 39' 46" okcidente de Greenwich).
 
Aliaj meridianoj uzitaj pasinte estis: [[Romo]] (12° 27' 08.04" oriente de Greenwich), [[Kopenhago]], [[Jerusalemo]], [[Sankt-Peterburgo]] (''Meridiano de Pulkovo'', 30° 19' 42.09" oriente de Greenwich), [[Pisa]], [[Parizo]] (2° 20' 14" oriente de Greenwich), kaj [[Philadelphia]].