Amino: Malsamoj inter versioj

'''Amino''' estas kolekta nomo por [[nitrogeno|nitrogen]]-entenaj [[organika kemio|organikaj]] [[kemia kombinaĵo|kombinaĵoj]] karakterizadojkarakterizataj de [[aminogrupo]].

Aminoj teorie aŭ fakte devenas el la [[amoniako]], en kiu organikaj kombinaĵoj, kiel [[alkilo]]j aŭ [[arilo]]j, anstataŭas unu aŭ pli da hidrogenaj atomoj. Kombinaĵoj kun la nitrogenatomo apud [[carbonilokarbonilo]] nomiĝas [[amido]]jn kaj havas malsamajn kemiajn ecojn.

Pro tio, la franca kemistokemiisto [[Charles-Adolphe Wurtz]] trovistrovinte la aminojn en 1849, kaj ilinkomence nomis komenceilin artefaritajnartefaritaj alkaloidojnalkaloidoj.

Oni uzas en la industrio multajn aminojn por produktado de pneŭopneŭoj, medikamentoj, sintezaj rezinoj, fibroj kaj kolorigaĵoj. Gravaj industiajindustriaj aminoj estas la [[anilino]], aromata amino, kaj la [[trimetilamino]], triaranga alifata amino.

Kiam la aminogrupo prioritatas, la molekulamolekulan nomonomon finiĝasfinas sufiksonsufikso "-amino".

Kontraŭe ĝi enhavashavas prefikson "amino-"

Klasike, la aminoj estas kreadajkreataj de [[alkilado]] el malaltarangaj aminoj.

Per alkilado de amoniako, oniekestas havigasunuarangaj unuarangajn aminojnaminoj, kiujn poste oni povas alkiladi en dua- kaj triarangajtriarangajn aminojaminojn.

EksistasEkzistas aliaj metodoj:

* La unuarangajn aminojn oni povas havigiestigi per [[redukto]] de [[azidogrupo]];

Ĉe unua- kaj duarangaj aminoj, la [[kemia ligo|ligo]] N-H povas rompiĝi, tial igante ilin eteiom [[acido|acidajn]].