Indeksita familio: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Oryanw (diskuto | kontribuoj)
parta prilaboro; -refer
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
En [[matematiko]], '''indeksita familio''' estas indicitaindeksita [[kolekto]][[aro]]. Ĝi estas formala versio de priserĉo de tabelo. Ĝi konsistas deel [[aro]], nomita kiel la [[indeksa aro]], enhavanta la ŝlosilojn, kaj surĵeto de tiuj (klavoj, ŝlosiloj) sur la eroj de la familio. ĈiujĈiu ŝlosilajŝlosilo punktojmontras al akurate unu ero de la familio kaj ĉiu ero apartenas al almenaŭ unu ŝlosilo. Ĉar malsamaj ŝlosiloj povas indiki al la sama ero, familio povas, malkiel [[aro]], enhavi la saman eron kelkfoje, tial difinantadifinante [[multaro]]n. Plue iu ajn aldona strukturo de la indeksa aro etendasetendiĝas al la familio. De ĉi tie, orditaordigita familio estas familio kun orditaordigita indeksa aro.
{{polurinda movu|Familio (matematiko)}}
En [[matematiko]], '''familio''' estas indicita kolekto aŭ aro. Ĝi estas formala versio de priserĉo de tabelo. Ĝi konsistas de [[aro]], nomita la [[indeksa aro]], enhavanta la ŝlosilojn, kaj surĵeto de tiuj (klavoj, ŝlosiloj) sur la eroj de la familio. Ĉiuj ŝlosilaj punktoj al akurate unu ero de la familio kaj ĉiu ero apartenas al almenaŭ unu ŝlosilo. Ĉar malsamaj ŝlosiloj povas indiki al la sama ero, familio povas, malkiel [[aro]], enhavi la saman eron kelkfoje, tial difinanta [[multaro]]. Plue iu ajn aldona strukturo de la indeksa aro etendas al la familio. De ĉi tie, ordita familio estas familio kun ordita indeksa aro.
 
Formale, familio estas triopo (''X'', ''I'', ''ι'') de aroj ''X'' kaj ''MiI'' kaj (surjekcia, [[surĵeta)]] [[Funkciofunkcio (matematiko)|funkcio]] ''ι'': ''MiI'' → ''X''.
 
== Notacio ==
Linio 8 ⟶ 7:
Familio estas signifita per (''A''<sub>''I''</sub>)<sub>''I''&isin;''I''</sub> kie ''I'' estas la indeksa aro kaj ''i'' &rarr; ''A''<sub>''i''</sub> estas la surĵeto. Do ''A''<sub>''i''</sub> estas la ero apartenanta al la ŝlosilo ''i'' , ankaŭ nomita la ''i''-a ero de la familio.
 
UzantaUzante krispaj krampoj anstataŭ rondaj krampoj, {''A''<sub>''i''</sub>}<sub>''I''&isin;''I''</sub> , indikas [[multaro]]n (provizite, kese neniu ero okazas pli ol finia nombrokvanto de fojoj).
 
{''A''<sub>''i''</sub> | ''i''&isin;''I''} estas _unstructured_nestrukturigita [[aro]].
 
== Ekzemploj ==
 
===Indica Indeksa notacio ===
 
Kiam ajnajna [[indicaindeksa notacio]] estas uzita, la indicitajindeksitaj objektoj formas familion. Ekzemple, konsideru:
*La vektoroj ''v''<sub>1</sub>, &hellip;, ''v''<sub>''n''</sub> estas lineare sendependaj. Tie (''v''<sub>''i''</sub>)<sub>''i'' &isin; {1, &hellip;, ''n''}</sub> estas familio de vektoroj. La ''i''-a vektoro ''v''<sub>''i''</sub> nur faras sencon kun respekto al tiu familio, ĉar aroj estas neordigita kaj estas ne ''i''-a vektoro en la aro. Plue, [[lineara sendependeco]] estas difinita nur kiel la propraĵo de kolekto, tial estas grave ĉu tiuj vektoroj estas lineare sendependaj kiel aro aŭ kiel familio.
 
* La vektoroj ''v''<sub>1</sub>, &hellip;, ''v''<sub>''n''</sub> estas lineare sendependaj. Tie (''v''<sub>''i''</sub>)<sub>''i'' &isin; {1, &hellip;, ''n''}</sub> estas familio de vektoroj. La ''i''-a vektoro ''v''<sub>''i''</sub> nur faras sencon kun respekto al tiu familio, ĉar aroj estas neordigita kaj estas ne estas ''i''-a vektoro en la aro. Plue, [[lineara sendependeco]] estas difinita nur kiel la propraĵo de kolekto, tial estas grave ĉu tiuj vektoroj estas lineare sendependaj kiel aro aŭ kiel familio.
Se ni konsideras ''n''=2 kaj ''v''<sub>1</sub> = ''v''<sub>2</sub> = (1, 0), la ''aro'' de ili konsistas el nur unu ero kaj estas lineare sendependa, sed la familio enhavas la saman eron dufoje kaj estas lineare dependa.
 
Se ni konsideras ke ''n''=2'' kaj ''v''<sub>1</sub> = ''v''<sub>2</sub> = (1, 0), do la ''aro'' de ili konsistas el nur unu ero kaj estas lineare sendependa, sed la familio enhavas la saman eron dufoje kaj ne estas lineare dependasendependa.
 
Ne estas klare, ĉu la aŭtoroj pretendas, ke la vektoroj estas linearaj sendependaj kiel familio aŭ kiel aro.
 
=== Matricoj ===
 
Ekzemple, konsideru:
Supoze, ke teksto diras:
*Matrico ''A'' estas inversigebla, [[S.n.s.|se kaj nur se]] la (linioj, vicoj) de ''A'' estas lineare sendependa.
 
Kiel* enMatrico la''A'' pliestas supreinversigebla, ekzempla[[se ĝikaj estasnur grava ĉuse]] la vicojlinioj de ''A'' estas lineare sendependaj kiel familio, ne kiel aro. Ĉar, se ni konsideras la matricon
 
*<math> A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 1 & 1 \end{bmatrix}, </math>
Kiel en la pli supra ekzemplo ĝi estas grava ke la linioj de ''A'' estas lineare sendependaj kiel familio, ne kiel aro. Ĉar, se ni konsideras la matricon
La ''aro'' da vicoj konsistas el nu unusola ero (1, 1) kaj estas lineare sendependa, sed la matrico estas ne inversigebla. La ''familio'' de vicoj enhavas du erojn kaj estas lineare dependa. La propozicio estas pro tio ĝusta, se temas pri la familio de vicoj, sed erara se ĝi temas pri la aro de vicoj.
 
*<math> A = \begin{bmatrix} 1 & 1 \\ 1 & 1 \end{bmatrix}, </math>
 
Lado la ''aro'' dade vicoj konsistas el nu unusola ero (1, 1) kaj estas lineare sendependa, sed la matrico estas ne inversigebla. La ''familio'' de vicoj enhavas du erojn kaj estas lineare dependa. La propozicio estas pro tio ĝusta, se temas pri la familio de vicoj, sed erara se ĝi temas pri la aro de vicoj.
 
== Funkcioj, aroj kaj familioj ==
 
Estas (bijekcia, dissurĵeta) rilato inter (surjekcia, surĵeta)jsurĵetaj [[Funkcio (matematiko)|funkcioj]] kaj familioj, kielĉar iu ajn funkcio ''f'' kun [[Domajnodomajno (matematiko)|domajno]] ''I'' estigas familion (''f''(''i''))<sub>''i''&isin;''I''</sub>. Sed, malkiel funkcio, familio estas konsideriĝaskonsiderata kiel kolekto, kaj esti ero de familio ekvivalentas esti en la limigo[[aro (en:''range'')de valoroj]] de la (koresponda, respektiva) funkcio. La familio enhavas ajnan eron nur unufoje, [[S.n.s.|se kaj nur se]] la (koresponda, respektiva) funkcio estas [[Disĵeta|(disĵeta, enjekcia)]]. 9en:''injective'')
 
Kiel [[aro]], familio estas (kontenero, ujo) kaj iu ajn aro ''X'' estigas familion (''x'')<sub>''x''&isin;''X''</sub>. Tial iu ajn aro nature iĝas familiofamilion. Por iu ajn familio (''A''<sub>''i''</sub>)<sub>''i''&isin;''I''</sub> estas la aro de ĉiuj eroj {''A''<sub>''i''</sub> | ''i''&isin;''I''}, sed tio ne portas informon pri multobla entenado aŭ la strukturonstrukturo de ''I''. Tial, se oni uzas aron anstataŭ la familionfamilio, iomiu informo povus perdiĝi.
 
== Ekzemploj ==
 
Lasu ''n'' esti la finia aro {1,2, ..., ''n''}, kie ''n'' estas pozitiva [[entjero]].
* [[Ordigita duopo]] estas familio indicitaindeksita per la du-era aro 2 = {1, 2}.
* Pli ĝenerale, [[Opo|''n''-[[opo]] estas familio indicitaindeksita per la finia aro {1, 2, &hellip;, ''n''}
* An malfiniaMalfinia [[sekvenco]] ([[vico]]) estas familio indicitaindeksita per la [[natura nombro|naturaj nombroj]].
* [[Listo]] estas [[Opo|''n''-[[opo]] por nespecifigita ''n'', aŭ malfinia sekvenco.
* [[Matrico]] ''n''&times;''m'' estas familio indicitaindeksita per la [[kartezia produto]] {1, 2, &hellip;, ''n''} &times; {1, 2, &hellip;, ''m''}.
* [[Reto (matematiko)|Reto]] estas familio indicita per [[direktita aro]].
 
== Operacioj super familioj ==
 
Indeksaj aroj estas ofte uzataj en sumoj kaj aliaj similaj operacioj. Ekzemple, se (''a''<sub>''i''</sub>)<sub>''i''&isin;''I''</sub> estas familio de nombroj, la sumo de ĉiuj tiuj nombroj estas signifitasignifata per
 
:<math>\sum_{i\in I}a_i</math>
 
Kiam (''A''<sub>''i''</sub>)<sub>''i''&isin;''I''</sub> estas familio de aroj, la [[Kunaĵokunaĵo|unio]] de ĉiuj tiuj aroj estas signifita per
 
:<math>\bigcup_{i\in I}A_i</math>
 
Simile por [[Komunaĵo|intersekcoj]] kaj [[Kartezia produto|karteziaj produtoj]].
Simile estas por [[komunaĵo]] kaj [[kartezia produto]].
 
== Subfamilio ==
 
Familio (''B''<sub>''i''</sub>)<sub>''i''&isin;''J''</sub> estas '''subfamilio''' de familio (''A''<sub>''i''</sub>)<sub>''i''&isin;''I''</sub>, [[S.n.s.|se kaj nur se]] ''J'' estas subaro de ''I'' kaj por ĉiuj ''i'' en ''J''
 
:''B''<sub>''mii''</sub> = ''A''<sub>''i''</sub>
 
== Uzado en teorio de kategorioj ==
 
Pli ĝenerale, _functor_ povas esti konsiderata kiel donantageneranta pligrandiĝoindeksitan al indicita familiofamilion de objektoj en [[Teorioteorio de kategorioj|kategorio]] '''''D''''', indicitaindeksita per alia kategorio '''''C''''', kaj rilatanta per [[Strukturkonservantastrukturkonservanta transformo|strukturkonservantaj transformoj]] dependanta sur du indeksoj.
 
== VidiVidu ankaŭ ==
 
* [[Disa unio]]
*_coproduct_
* [[disa unioIndekso]]
* [[Tabelo]]
*etikedita unio
*indekso (notacio, skribmaniero)
*tabelo
 
[[Kategorio:Matematika skribmaniero]]
[[Kategorio:Aroteorio]]
 
[[deen:FamilieIndexed (Mathematik)family]]
[[en:Family (mathematics)]]
[[hu:Halmazrendszer]]