Kiel registrite je 11:20, 9 jul. 2008 redakti JAnDbot (diskuto \| kontribuoj) Robotoj 79 127 redaktoj e roboto aldono de: no:Klassisismen ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 19:14, 5 aŭg. 2008 redakti malfari Maksim-bot (diskuto \| kontribuoj) 201 405 redaktoj "artitekturon"->"arkitekturon" "estias"->"estis" "klasicixmon"->"klasicismon" "klasicimo"->"klasicismo" "iniciigis"->"iniciatigis" "inicianto"->"iniciatanto" "klascisman"->"klasicisman" Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 1: '''Klasicismo''' en arta historio estas stila epoko, kiun karakterizis la kopiado de la klasikaj stiloj de antikva Grekio kaj la Romia Regno, aparte farado de statuoj kaj arkitekturo de antikvaj temploj. La tempa difino de tiu-ĉi epoko ne facilas. Ekzemple la ~~artitekturon~~arkitekturon de ''Andrea Palladio'', kiu vivis de 15080 ĝis 1580, estas nomata klasicisma, sed ankaŭ la arto de Francio, Nederlando kaj Anglio dum la 17a jarcento. Fakte ekde la epoko [[Renesanco]] (kiu mem estas interpreto de la antikva greka kaj romia arto) ekzistis ''klasicisma'' inklino, kiu ankaŭ influis la stilon [[Baroko]] (ekzemplo por tio estas la skulptado de ''Georg Raphael Donner''. Speciale en Anglio kaj Francio iuspeca klasicisma gusto ([[franca lingvo\|france]] ''Goût classique'') dominas la tutan 17an kaj 18an jarcenton. Baze tamen la termino 'Klasicismo' difinas epokon de la tuta arta historio inter la malfrua 18a ĝis frua 19a jarcento (pli-malpli inter 1770 kaj 1830), kiu strebis revivigi la grekan klasikan epokon. En Germanlingvio ĝia spirita iniciatinto ~~estias~~estis ''Johann Joachim Winckelmann''. En Francio la klasicisma epoko komenciĝas dum la regado de reĝo ''Louis XV.''. Dum transira periodo inter 1750 kaj 1760 kaj elementoj rokokaj kaj formoj klasicismaj uziĝis. La frua klasicismo en Francio nomiĝis ''goût grec'', la fazo post 1770 - dum la regado de reĝo ''Louis XVI.'' - nomiĝis ''goût étrusque''. [[Dosiero:Fridericianum02.jpg\|thumb\|300px\|<center>La ''Fridericianum'' en [[Kaselo]], Germanio, 1779]] Linio 12: Kontraste al la antaŭa stilo [[Rokoko]] la klasicismon karakterizas reveno al formoj kun rektaj linioj kun forta kopiado de klasike-antikvaj formoj. En pentrado la artistoj forlasas la simbolecan programon de la baroka tempo kaj bildigas scenojn al al greka kaj romia historio kaj legendaro, kiu ofte celas peri "patriotisman" mesaĝon. Gravas gestoj kaj la kompono de la figuroj, kio donas teatrecan aspekton al multaj pentraĵoj. Konturoj kaj koloroj iĝas pli klaraj, kaj iuj artaj teoriistoj komprenas la ~~klasicixmon~~klasicismon kiel klara dividilo inter antaŭa Rokoko kaj posta [[Impresionismo]]. == Stilaj fazoj == Linio 18: Dum la malfrua 18a jarcento la klasicismo, preskaŭ puritane postulanta simplecon, kompreniĝis kiel kontraŭmodelo al la antaŭa baroka "malŝpara diboĉado", kiun oni asociigis kun la [[Feŭdismo]]. Dum la jaroj post 1790 la ~~klasicimo~~klasicismo difiniĝis kiel "stilo de la revolucio", ĉefe en la arkitekturo, kie pezaj kaj aparte imponaj formoj modiĝis. En Aŭstrio tiu fazo koincidis kun la regado de imperiestro ''[[Jozefo la 2-a]]'', kiu ~~iniciigis~~iniciatigis novajn taskojn por arkitektaj verkoj: novaj preĝejoj, malsanulejo, publikaj lernejoj kaj parkoj klasicismaj. Post kiam ''[[Napoléon Bonaparte]]'' "transprenis" la Francan Revolucion, ekestis la pli dekorativa ''stilo Empire'', kiu etendiĝis al tuta okcidenta Eŭropo post kiam tiuj regionoj estas konkeritaj de Napoleono. Ankaŭ ''Jacques-Louis David'', kiu nomiĝas la ~~inicianto~~iniciatanto de klasicismo en pentrado, iĝas ano de la Franca Revolucio kaj poste de Napoleono, iĝanta pli-malpli lia "kortuma ĉefpentristo". En pentrado la klasicisma etistiko restis ĝis pli-malpli la jaro 1870, dum en la arkitekturo la stilo nov[[gotiko\|gotika]] komenciĝis jam ekde 1850. Socie oni asociigas la novajn konstru-stilojn kun la fortiĝanta burĝaro kaj ties deziroj je impona reprezentado. Linio 29: * ''Isidor Marcellus Amandus Canevale'', franc-aŭstra arkitekto * ''Antoni Corazzi'', kiu ekzemple konstruigis inter 1825 kaj 1833 la ŝtatan operon en [[Varsovio]], la plej grandan ~~klascisman~~klasicisman teatron tutmonde * ''Johann Carl Friedrich Dauthe'', urba arkitekto de [[Leipzig]] * ''Carl Ludwig Engel'', germandevena arkitekto, kiu kreis klasicisman urbocentron de [[Helsinko]]

Klasikismo: Malsamoj inter versioj