:'' VidiVidu ankaŭ en la [[tabelo de matematikaj simboloj]].'' ▼{{polurinda movu|Matematika skribmaniero}}
▲:''Vidi ankaŭ en la [[tabelo de matematikaj simboloj]].''
'''Matematika skribmaniero''' estas [[skribmaniero]] uzata en [[matematiko]], kaj ĉie en la [[naturscienco]]j ([[fiziko]], [[kemio]], ...) , [[inĝenierarto|inĝenierado]] kaj [[ekonomiko]]. La komplekseco de tia notacio pligrandiĝas de relative simplaj [[simbolo|signaj]] prezentoj, kiel [[unu|1]] kaj [[du|2]]; al konceptaj simboloj, kiel [[adicio|+]] kaj [[derivaĵo (matematiko)|''dy/dx'']]; al [[ekvacio|ekvacioj]], [[funkcio (matematiko)|funkcioj]], kaj [[variablo]]j.
[[Matematika skribmaniero]] estas [[skribarto|skribsistemo]] uzata por skribi [[koncepto]]jn en [[matematiko]].
La notacio uzas [[simbolo]]jn aŭ signajn [[esprimo]]jn kiuj estas intencitaj havi precizan semantikan signifon.
En la [[historio de matematiko]], ĉi tiuj simboloj estas signifintajsignifas nombrojn, formojn, ŝablonojn, kaj ŝanĝojn. La notacio povas ankaŭ inkluzivi simbolojn por partoj de la kutima diskurso inter matematikistoj, kiam estas vidata [[matematiko kiel lingvo]].
La manieroj uzatauzataj por skribi estas priskribitaj pli sube, sed komunaj materialoj nun inkluzivas [[papero]]n kaj [[krajono]]n, aŭ eble [[komputilo|komputilan]] ekranon kaj [[klavaro]]n, kaj ankaŭ [[tabulo]]n kaj [[kreto]]n. Unu ŝlosila punkto malantaŭ matematika skribmaniero estas la ''sistema adhero al matematikaj konceptoj'' kiel estas priskribite pli sube. (Sed vidu ankaŭ iujn rilatantajn konceptojn: [[aktualaĵo (lingvistiko)]], [[logika argumento]], ... .)
== Esprimoj ==
[[Esprimo (matematiko)|Matematika esprimo]] estas vico de simboloj kiuj povas esti komputita (pritaksita). Ekzemple, se la simboloj prezentas nombrojn, la esprimoj estas komputitaj laŭ kutima [[ordo de operacioj]] kiu estas kalkulo, laŭeble, de iuj ajn esprimoj en krampoj, sekvitaj per iuj ajn multiplikoj kaj dividoj faritaj de maldekstre al dekstre, fine iuj ajn adicioj, aŭ subtrahoj faritaj de maldekstre al dekstre. En komputila lingvo, ĉi tiuj reguloj estas realigita per la [[tradukilo|tradukiloj]]. Por pliPlu pri esprima pritakso, vidu ekzemple, la [[komputiko|komputikaj]] temoj: [[entuziasma pritakso]], [[pigra pritakso]], [[pritaksa operatoro]] ... .
== Preciza semantikaSemantika signifo ==
Precizeco estas necesa tiel ke nioni povu scii '''''kion ''''' ni estasoni esplorantaesploras. Supozi, ke ni havas propoziciojn, signifitajsignifitajn per iu formala [[vico]] de [[ Simbolo|simbolojsimbolo]] j, pri iuj [[ Objekto|objektojobjekto]] j ( ekzemple, nombroj, formoj, ŝablonoj). Ĝis kiam la propozicioj povas esti montritaj validi, ilia signifo estas ankoraŭ ne malkomponitajmalkomponita. Dum rezonado, nioni povus lasu ke la signifis simboloj signifu tiujn objektojn, eble en [[ Modelomodelo (abstrakto)|modelo]]. ▼:''Vidu Abstraktajn modelojn vs modeloj en matematiko''
La [[ Semantiko|semantiko]] de tiuj objektoj havas [[ Heŭristikoheŭristiko|heŭristikan]] flankon kaj deduktan flankon. En ĉu la kazookazo, nioni povus scivoli la propraĵojn de tiuj objektoj, kiujn nioni povus tiam listilistigi en _intensional_iliaj difinodifinoj. ▼▲Precizeco estas necesa tiel ke ni povu scii '''''kion''''' ni estas esploranta. Supozi, ke ni havas propoziciojn, signifitaj per iu formala [[vico]] de [[Simbolo|simboloj]], pri iuj [[Objekto|objektoj]] (ekzemple, nombroj, formoj, ŝablonoj). Ĝis la propozicioj povas esti montritaj validi, ilia signifo estas ankoraŭ ne malkomponitaj. Dum rezonado, ni povus lasu ke la signifis simboloj signifu tiujn objektojn, eble en [[Modelo (abstrakto)|modelo]].
▲La [[Semantiko|semantiko]] de tiuj objektoj havas [[Heŭristiko|heŭristikan]] flankon kaj deduktan flankon. En ĉu kazo, ni povus scivoli la propraĵojn de tiuj objektoj, kiujn ni povus tiam listi en _intensional_ difino.
Tiuj propraĵoj povus tiam esti esprimitaj per iu konatakonataj kaj interkonsentitaj simboloj de [[tabelo de matematikaj simboloj]]. Ĉi tiu '''matematika skribmaniero''' povus inkluzivi komentarionkomentojn kiel
*"Ĉiuj x", "Ne x", "Estas x" (aŭ ĝia ekvivalento, "Iu x"), "Iu aro", "Iu funkcio" ▼*"Iu surĵeto de la reelaj nombroj al la kompleksaj nombroj"
*...
▲*: " Ĉiujĉiu ''x ''", " Neneniu ''x ''", " Estasekzistas ''x ''" (aŭ ĝia ekvivalento, " Iuiu ''x ''"), " Iuiu aro", " Iuiu funkcio"
===(Kalkulo, Kalkulanta)=== ▼
Vidu ankaŭ en [[abstrakta modelo]] kaj [[matematika modelo]].
Estas kredite, ke matematika skribmaniero estis unue ellaborita antaŭ almenaŭ 50,000 [[Jaro|jaroj]] por asisti [[Kalkulo|kalkuladon]]. Fruaj matematikaj [[Ideo|ideoj]] por kalkulado estis prezentitaj per kolektoj de [[Ŝtono|ŝtonoj]], bastonoj, gravuraĵoj en [[osto]], [[argilo]], [[ŝtono]], aŭ [[ligno]], kaj nodoj en ŝnuroj. La sumbastono estas _timeless_ maniero kalkuli. Eble la plej malnovaj sciataj matematikaj tekstoj estas tiuj de antikva [[Sumero|Sumero]]. La Popolnombrada Kipuo de la [[Andoj]] kaj la Ishango-Osto de [[Afriko]] ambaŭ uzis la summarkan manieron kalkuli por ciferecaj konceptoj. ▼
===Geometrio iĝas analitiko=== ▼
▲=== ( Kalkulo , Kalkulanta)===
La matematikaj starpunktoj en [[geometrio]] farita ne (prunti, alprunti) sin bone al kalkulado. La [[Natura nombro|naturaj nombroj]], ilia interrilato al [[Frakcio (matematiko)|frakcioj]], kaj la identigo de kontinuaj kvantoj reale prenis jarmilojn por formiĝi, multe malpli enkalkuli la evoluon de notacio. Estis ne ĝis la invento de [[analitika geometrio]] far [[Rene Descartes]] , ke geometrio iĝis pli kun rezervo pri cifereca notacio. Tamen, iuj signaj simbolaj ligiloj por matematikaj konceptoj estiĝis uzataj en la eldono de geometriaj pruvoj, ekzemple. La povon kaj aŭtoritaton de la (kutimo, uzula) de geometria stilo de [[Teoremo]] kaj [[Pruvo]] eĉ sekvis ''[[Principoj Mathematicaj]]'' far [[Isaac Newton]], kvankam li ne uzis geometrion por inventi siajn konceptojn, sed anstataŭe inaŭguris novan metodon per la invento de [[kalkuluso]] por kompreni la Sistemon de la Mondo. ▼
▲Estas kredite, ke matematika skribmaniero estis unue ellaborita antaŭ almenaŭ 50,00050000 [[ Jaro|jarojjaro]] j por asisti [[ Kalkulo|kalkuladonkalkulado]] n. Fruaj matematikaj [[Ideo|ideoj ]] por kalkulado estis prezentitaj per kolektoj de [[ Ŝtono|ŝtonojŝtono]] j, bastonoj, gravuraĵoj en [[osto]], [[argilo]], [[ŝtono]], aŭ [[ligno]], kaj nodoj[[nodo]]j en ŝnuroj. La sumbastono estas _timeless_ maniero por kalkuli. Eble la plej malnovaj sciataj matematikaj tekstoj estas tiuj de antikva [[ Sumero|Sumero]]. La Popolnombradapopolnombrada Kipuokipuo de la [[Andoj]] kaj la Ishango-Osto de [[Afriko]] ambaŭ uzis la summarkan manieron por kalkuli por ciferecaj konceptoj.
=== Kalkulado estas _mechanized_===
▲=== Geometrio iĝas analitikoanalitikon ===
Post la pligrandiĝo de [[Bulea algebro]] kaj la evoluo de [[pozicia skribmaniero]], iĝis eble _mechanize_ simplajn cirkvitojn por kalkulado, unue per mekanikaj rimedoj, kiel (dentradoj, aparatoj) kaj vergoj, uzantaj [[Rotacio|turnadon]] kaj [[traduko]]n por prezenti ŝanĝojn de stato, tiam per elektraj rimedoj, uzantaj ŝanĝojn en tensio kaj [[Elektra kurento|aktuala]] por prezenti la analogojn de kvanto. Hodiaŭ, kompreneble, komputiloj uzas normajn cirkvitojn por kaj stori kaj ŝanĝi kvantojn, kiuj prezentas ne nur nombrojn, sed bildojn, sonojn, moviĝojn, kaj regojn. ▼
▲La matematikaj starpunktoj en [[geometrio]] farita ne (prunti,estas alprunti)bonaj sin bone alpor kalkulado. La [[ Naturanatura nombro|naturaj nombroj]], ilia interrilato al [[ Frakciofrakcio (matematiko)|frakcioj]], kaj la identigo de kontinuaj kvantoj reale prenis jarmilojn por formiĝi, multe malpli enkalkuligranda ladaŭro evoluonestis por evoluo de la notacio. Ĝi Estisaperis ne ĝis lakun invento de [[analitika geometrio]] far [[Rene Descartes]] , kekiam geometrio iĝis pli kunuzanta rezervociferecan pri cifereca notacionotacion. Tamen, iuj signaj simbolaj ligiloj por matematikaj konceptoj estiĝis uzataj en la eldono de geometriaj pruvoj, ekzemple. La povon kaj aŭtoritaton de la (kutimo, uzula) dekutima geometria stilo de [[ Teoremoteoremo]] kaj [[ Pruvopruvo]] eĉ sekvis en ''[[Principoj MathematicajMatematicaj]]'' far [[Isaac Newton]], kvankam li ne uzis geometrion por inventi siajn konceptojn, sed anstataŭe inaŭguris novan metodon per la invento de [[kalkuluso]] por kompreni la Sistemon''sistemon de la Mondomondo''.
=== Aŭtomatigita kalkulado ===
▲Post la pligrandiĝo deapero [[Bulea algebro]] kaj la evoluo de [[pozicia skribmaniero]], iĝis eble _mechanize_aŭtomatigi simplajn cirkvitojn por kalkuladokalkuladojn, unue per mekanikaj rimedoj, kiel (dentradoj, aparatoj)[[dentrado]]j kaj vergoj, uzantaj [[ Rotaciorotacio|turnadon]] kaj [[ tradukomovo]]n por prezenti ŝanĝojn de stato, tiamposte per elektraj rimedoj, uzantaj ŝanĝojn en [[elektra tensio |tensio]] kaj [[ Elektraelektra kurento| aktualakurento]] por prezenti la analogojn de kvantokvantojn. Hodiaŭ, kompreneble, komputiloj uzas normajn cirkvitojn por kaj storikonservi kaj ŝanĝi kvantojn, kiuj prezentas ne nur nombrojn, sedkaj per ili prezentas bildojn, sonojn, moviĝojn, kaj regojn.
=== Komputika notacio ===
La pligrandiĝoapero de esprimopritaksiloj _evaluators_de kiel kalkuliloj kaj diapozitivaj regulojesprimoj estis nur parto de tio kio estas postulita por _mathematicize_matematikigi civilizocivilizon. Hodiaŭ, klavaro-bazitaj notacioj estas uzataj por la retpoŝtado de matematikaj esprimoj, [[Interretainterreta stenografia skribmaniero|interreta stenografia notacio]]. La larĝa uzo de [[Programlingvo|programlingvojprogramlingvo]]j, kiuj instruas al siaj uzantoj la bezonon por rigoro en la propoziciomatematikaj deesprimoj, matematika esprimo (alie la tradukilo ne akceptos la formulon) estas ĉiuj, kontribuantajkontribuas al pli matematika starpunkto tra ĉiuj areoj de vivo.
Estas parto de matematiko kiu estas ne algebraalgebro, sed kiu aspektas al uzi malsaman fakultaton de la menso. Por tiuj homoj kun tiaj mensoj kaj imagpovoj, kiel de [[Isaac Newton]], se ili helpas la larĝan haveblecon de matematikaj (aranĝaĵoj, disponaĵoj, aparatoj), tiam ili estos bezonataj por servi perbezonatas pli grafika, vida, _aural_, _tactile_,grafikaj kaj portempajvidaj modalojmodeloj ende notacio, kiel unua (ŝtupo, paŝi).
=== Ideografia notacio ===
En la historio de skribado, ideografiaj simboloj aperis unue, kiel pliIstoSen-direktaj bildigoj de iu (betono, konkreta) epoko. Ĉi tiu jam venastrairis plenan cirklon kun la pligrandiĝoapero de la komputilaj videbligaj sistemoj, kiuj povas esti aplikitaj ankaŭ al abstraktaj videbligoj, kiel por bildigantajbildigigo de iuj projekcioj de Calabi-Yau [[Duktodukto (matematiko)|dukto]] de Calabi-Yau.
Ekzemploj de abstrakta videbligo kiu pozitive apartenas la matematika (imago, imagado, imagemo, imagpovo ), povas troviĝi, ekzemple en [[komputila grafiko]] <!--[http://www.nas.nasa.gov/About/Media/videos.html ĉi tiu specimeno (videbligoj, videbligas) de matematikaj modeloj]-->. La bezono por tiaj modeloj abundas, ekzemple, kiam la (kriterioj, mezuroj)kriterio por la studobjekto estas reale [[hazarda variablo]] kajsed ne (reale, reele) ordinaraj matematikaj funkcioj. ▼
▲Ekzemploj de abstrakta videbligo kiu pozitive apartenas la matematika (imago, imagado, imagemo, imagpovo), povas troviĝi, ekzemple en [[komputila grafiko]] <!--[http://www.nas.nasa.gov/About/Media/videos.html ĉi tiu specimeno (videbligoj, videbligas) de matematikaj modeloj]-->. La bezono por tiaj modeloj abundas, ekzemple, kiam la (kriterioj, mezuroj) por la studobjekto estas reale [[hazarda variablo]] kaj ne (reale, reele) ordinaraj matematikaj funkcioj.
* [[Tabelo de matematikaj simboloj]]
* [[Skribmaniero en probablo]]
* [[Malbona skribmaniero]]
* _Begriffsschrift_
== NotasEksteraj ligiloj ==
* Florian Cajori, ''Historio de Matematika (Notacioj, Skribmanieroj, Skribmanieras)'' ([[1929]]), 2 (volumenoj, volumenas, volumoj, volumas). ISBN 0486677664
*{{el}} [http://www.cut-the-knot.org/language/index.shtml Matematiko kiel Lingvolingvo] je [[tranĉi-la-nodon]] ▼== Eksteraj ligoj ==
{{el}} [http://members.aol.com/jeff570/mathsym.html Plej fruaj uzoj de diversaj matematikaj simboloj]
▲* [http://www.cut-the-knot.org/language/index.shtml Matematiko kiel Lingvo] je [[tranĉi-la-nodon]]
*{{el}} [http://memberswww.aolnas.comnasa.gov/jeff570About/mathsymMedia/videos.html Plaj frua UzasVidebligoj de Diversaj Matematika (Simboloj,matematikaj Simbolas)modeloj]
[[Kategorio:Matematika skribmaniero| ]]
[[en:Mathematical notation]]
[[fr:Notation (mathématiques)]]
| 