Birdomigrado: Malsamoj inter versioj

Multaj terbirdoj migras longdistance. La plej komuna sistemo konsistas el flugo norden por reprodukti en mezvarma aŭ exceĉ arkta somero por reveni vintrumi en pli varmaj regionoj sudaj.

La unua avantaĝo de migrado estas energia. La plej longaj tagoj de norda somero profitigas plej taugajn kondiĉojn por reproduktado kaj manĝigado de idoj. Laplilongigitaj taglumaj horoj permesas tagajtagajn birdojn produkti pli grandajn ovodemetadojn, kompare kun [[loĝantaj birdoj]] kiuj restas ĉe tropikaj regionoj la tutan jaron. Ĉar tagoj mallongiĝas aŭtune, birdoj revenas al pli varmaj regionoj kie la manĝodisponeblo varias malmulte laŭ la sezono.

Tiuj avantaĝoj kompensas la altan baraktadon, energiajn elspezojn kaj aliajn riskojn de la migrado. Predado tre ofte altiĝas dum la migrado; la [[Kliffalkokliffalko]] kiu reproduktiĝas en insuloj de la [[Mediteranea Maro]] havas tre malfruan reproduktan sezonon, kunordigata kun la aŭtuna pasado de la sudenveturantaj [[Paseroformaj]] per kio ili manĝigas siajn idojn. Similan strategion adoptas la [[vesperto]] [[Giganta niktalo]], kiu predas noktopasantojn paseroformajn birdojn.<ref>Dondini, G., Vergari, S. 2000 Carnivory in the greater noctule bat (''Nyctalus lasiopterus'') in Italy. Journal of Zoology 251: 233-236.</ref><ref>Popa-Lisseanu, A. G., Delgado-Huertas, A., Forero, M. G., Rodriguez, A., Arlettaz, R. & Ibanez, C. 2007. Bats' conquest of a formidable foraging niche: the myriads of nocturnally migrating songbirds. PLoS ONE 2(2): e205. [http://www.plosone.org/article/fetchArticle.action?articleURI=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0000205 URL]</ref><ref>Ibáñez, C., Juste, J., García-Mudarra, J. L., Agirre-Mendi, P. T. 2001. Bat predation on nocturnally migrating birds. PNAS 98:9700-9702. [http://www.pnas.org/cgi/content/full/98/17/9700#B8 full article.]</ref>

La orientiĝo estas formo de sinteno, reago al la influo de la medio, en kia la birdo vivas. Tial la sinteno dependas de la aĝo de la birdo, de la matureco de sensaj organoj. Estas idoj, kiuj ne vidas tuj post la eloviĝo, aliaj malbone aŭdas. La birdeto, simile al la homido, lernas uzi siajn sensorganojn kaj per tiuj ĝi ekkonas koniencekomence sian proksiman medion, kaj poste laŭgrade la malpliproksiman kaj fine la foran mediojn. La birdeto ellernas, kiel kaŝi sin, kiel forkuri kaj forflugi de la malamikoj. En tio al ĝi helpas la gepatroj, la gefratoj kaj ofte la samspeciuloj. Ĝi ellernas distingi la signalojn de aliaj birdoj, signalojn de iliaj statoj kaj fartoj ktp. Sed la birdoj povas percepti nur tiujn signalojn por kiuj ili havas sensorganojn.

:solasole migrantamigrantaj, :tage aŭ

La plej komplika estas la orientiĝo de la piedirantaj birdoj. Kiel la birdoj ektrovas sian naskiĝlokon? La maljunaj birdoj dumvoje ekkonas la lokojn, kie ili jam estis. Ili flugas ĝenerale laŭ fiksitaj vojoj. Kiam ili atingas la plej konatajn lokojn, ili serĉas sian areon kaj okupas ĝin. Laŭ indikoj de la ringumado la idoj tre malofte revenas al la naskiĝloko. Ekzemple, el 400 ringumitaj en Hungario idoj de [[blanka cikonio]] eĉ unu ne revenis dum tri jaroj al sia naskiĝloko. La resenditaj ringoj alvenis el Turkio kaj el IzrealoIzraelo. Ekzistas similaj indikoj pri [[hirundo]]j. Tiu ĉi fenomeno estas tute komprenebla, ĉar la idoj devas okupi novajn areojn kaj tiamaniere konduki al la disvastiĝo de la specio.