Aĝario: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Narvalo (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Amikeco (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[Dosiero:Georgia Ajaria map.png|thumb|220px|Loko de Aĝario en la oficiala mapo de Kartvelio (grizigita)]]
'''Aĝario'''
== Historio ==
Dum la soveta potenco aĝaroj ne estis aparte kalkulataj dum la censoj, ĉar Sovetunio estis ekster-religia ŝtato, kiu rifuzis difini aĝarojn kiel kartvelojn-islamanojn. Aĝaroj estis kalkulataj kiel kartveloj.
'''Ekonomio'''. Ĉefbranĉoj de industrio: naftoprilabora, maŝinkonstrua, nutrada, malpeza kaj lignoprilabora. Agrikulturoj: teo, citrusoj, tabako, vinbero, maizo. Ĉemaraj kurortoj: Batumi, Kobuleti, Ciĥisdziri, Mcvane Koncĥi (Zeljonij Mis), Maĥinĝauri.▼
De decembro 1990 Aĝario estas Aŭonoma Respubliko ene de Kartvelio. La tiama loka gvidanto [[Aslan Abaŝidze]] havigis al la regiono tre vastan aŭtonomion, kvankam li (kontraste al la du aliaj aŭtonomioj de Kartvelio: [[Abĥazio]] kaj [[Sud-Osetio]]) neniam strebis al plena sendependiĝo. Samtempe li estis tre aktiva politikisto en la tut-kartvelia nivelo, gvidanto de politika partio „Unio de Demokratia Renaskiĝo“ kun bona reprezento en la tutlanda parlamento.
En aprilo [[2004]], post la [[Revolucio de Rozoj]], akriĝis la rilatoj inter Abaŝidze kaj la nova prezidento [[Miĥeil Saakaŝvili]]. Tiu lasta akuzis: „Familio de Abaŝidze estas kliko de krimuloj, mortigantoj kaj drogtrafikistoj“. Al la limoj de Aĝario estis translokigita speciala taĉmento de kartvelaj trupoj, kiun kontraŭstaris de la alia flanko trupoj de la Ministerio pri Internaj Aferoj de Aĝario. Milita konflikto tiam ne komenciĝis pro repaciga enmiksiĝo de rusiaj politikistoj: en [[Batumo]]n venis aviadilo de [[Igor Ivanov]] (tiam estro de Sekureca Konsilio de Rusio), kiu samtage konvinkis aĝarian prezidenton rifuĝi al [[Moskvo]].
En decembro [[2005]] prokurejo de Kartvelio akuzis Abaŝidze-n pri terorismo kaj supero de postenaj rajtoj: la ĉefa kialo por tio estis lia ordono en 2004 eksplodigi la ponton trans rivero Ĉoloki, kiu estas la sola ligo inter Aĝario kaj la resto de Kartvelio.
En januaro [[2007]] la urba juĝejo de Batumo konfirmis kulpon de Abaŝidze pri multaj akuzoj kaj kondamnis lin al 15-jara enprizonigo kaj punpago de 60 mln. usonaj dolaroj. La eksa prezidento nun estas serĉata internacie.
Fulmrapida sukceso de la jaro [[2004]] pri revenigo de Aĝario inspiris la novan registaron de Kartvelio promesi rapidan plenan reunuiĝon de la lando en la limoj de sovetunia kartvela respubliko. Tamen kelkaj provoj revenigi la du aliajn eks-aŭtonomiojn (Abĥazion kaj Sud-Osetion) fiaskis. Situacio tie draste diferencas de tiu, kiu estis en Aĝario.
== Ekonomio ==
▲
== Loĝantaro ==
Plejparto (93,4%) de la loĝantaro estas [[aĝaroj]] — etnografia subgrupo de [[kartveloj]], kiuj dum la osmana regado amase akceptis [[islamo]]n. Aĝaroj parolas la [[kartvela lingvo|kartvelan lingvon]] (kun loka specifo) kaj sentas sin parto de la kartvela nacio.
Dum la soveta tempo plejparto de la aĝaroj estis ateismaj, kaj ekde la 1990-aj oni parolas pri rekristaniĝo — la novaj kredantoj, speciale inter la junularo, estas kristanaj. Laŭ la lastaj opinisondoj ĉ. 63% de aĝaroj konscias esti [[Kartvela ortodoksa eklezio|ortodoksaj kristanoj]].
En Aĝario loĝas ankaŭ [[rusoj]] (pli ol 2%), [[armenoj]] kaj aliaj etnoj. Post la disfalo de Sovetunio rilatumo de nekartveloj falis kelkoble (ĉefe pro formigro de multaj rusoj kaj [[grekoj]]).
== Eksteraj ligoj ==
| |||