Abrakso: Malsamoj inter versioj

'''Abrakso''' - en iuj naciaj lingvoj ''Abraxas'' respektive ''Abraksas'' - estas [[dio]] en [[persa mitologio]] kaj [[gnostikismo]].

Per la vorto ''Abrakso'' la egiptia gnostikisto ''Basileides'' dum la [[2-a jarcento]] nomis la simbolo de la plej alta praestaĵo, el kiu eliris la kvin prafortoj [[spirito]], [[vorto]], [[sorto]], [[saĝo]] kaj [[potenco]]. Liaj anoj adoris Abrakson kiel plej alta dio, kiu laŭ ili ankaŭ sendis [[Jesuo]]n (kiun ili konsideris dian filon, sed spiriton, ne homon) al la tero. La nomo de la dio Abrakso troviĝas sur [[helenismohelenismajhelenismo|helenismaj]] [[magio|magiaj]] [[papiruso]]j, sed ankaŭ sur antikvaj [[amuleto]]j. La kulto pri Abrakso restis viva ĝis la [[mezepoko]] kaj dum la [[renesanco]] retrovis multajn adeptojn. Ankoraŭ nuntempe ekzistas multaj artistoj, kiuj inspiriĝas per la mistera karaktero de la abraksa kulto. Pro mezepokaj [[inkvizicio|inkviziciaj]] provoj de la katolika eklezio kontraŭbatali la abraksan kulton, ĝi foje mise ligiĝas al [[satanismosatano|satanismaj]] tendencoj.

La origina ortografio de la nomo cetere estis ''Abrasaks'' (αβραςαξ) - la nuntempe kutima formo Abraksas (retradukite al la greka lingvo αβραξας) ekestis probable pro mikso de la similaspektaj [[greka alfabeto|grekaj literoj]] [[sigmo]] kaj [[ksio]] en [[latina]] traduko.

Al la magia karaktero de la abraksa kulto aludas la fakto, ke Abrakso ankaŭ estas la nomo de iuj fikciaj [[sorĉisto]]j. En la infana libro [[La etamalgranda sorĉistino]], kiu aperis ankaŭ esperantlingve, Abrakso estas saĝa, parolanta [[korvo]], kiu estas la dombesto de la heroa sorĉistino.