Olav Reiersøl: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VikiLigoj; +matematika Bibliografio |
+ infoj |
||
Linio 1:
'''Olav REIERSØL''' (naskiĝis la {{daton|28|junio|1908}} en [[Krødsherad]] ([[Norvegio]]), mortis la {{daton|14|februaro|2001}}), estis [[Norvegio|norvega]] profesoro pri stokastiko, [[esperantisto]] kaj [[
{{TOCdekstre}}
==Profesia vivo==
Post diplomitiĝo en [[1935]]
==Esperanta agado==
▲Post diplomitiĝo en [[1935]] li laboris en 1936-38 kiel asistanto de [[Ragnar Frisch]], la unua [[Premio Nobel|Nobel-premiito]] pri [[ekonomiko]] ([[1969]]). Ekde [[1950]] li estis docento pri [[matematiko]] kaj de [[1958]] profesoro pri [[stokastiko]] ĉe la Universitato de [[Oslo]]. Li membris en la Norvega Akademio de Sciencoj kaj Akademio Internacia de la Sciencoj.
Ekinteresita jam knabaĝe pri Esperanto, Reiersøl lernis ĝin per [[Cseh-kurso]] kaj membriĝis en Klubo Esperantista en [[Oslo]] en [[1932]]. Pro partopreno en la kontraŭ-germana rezisto, en [[1943]] li devis fuĝi al [[Svedio]], kie li spertis viglan
Post sia unua partopreno en la [[35-a UK 1950]] en [[Parizo]], li nature aniĝis en la Loka Kongresa Komitato (LKK) de la [[37-a UK 1952]] en
==Scienca agado en Esperanto==
▲Pro partopreno en la kontraŭ-germana rezisto, en [[1943]] li devis fuĝi al [[Svedio]], kie li spertis viglan E-komunikadon inter diverslandaj rifuĝintoj.
===Matematika terminologio===
Lia scienca agado en
===Unu el la gvidaj "tempistoj"===
▲Post unua partopreno en [[35-a UK 1950]] en [[Parizo]], li nature aniĝis en la LKK de la [[37-a UK 1952]] en [[Oslo]]. En [[1968]] kun [[Carl Støp-Bowitz]] li iniciatis la fondon de Studenta E-Societo kaj samtempe instruis Esperanton en la universitato.
Liaj studoj "Participoj kaj konjugaciaj formoj en Esperanto" ([[1980]]), "Kritika analizo de la Akademiaj proponoj kaj decidoj pri la uzo de verbaj formoj" (1985) kaj "Aspektismaj reguloj pri la uzo de verbaj formoj en Esperanto" ([[1990]]) ĝis hodiaŭ estas la plej profundaj prezentoj de la t.n. "-ata/-ita"-demando, t.e. pri la ĝusta interpreto de la pasivaj participoj en Esperanto, el "tempista" vidpunkto. Kvankam la [[Akademio de Esperanto]] sub la direktoreco de [[Gaston Waringhien]] decidis favore al la kontraŭa opinio, la t.n. "aspektismo", kaj kvankam Reiersøl estis akre kritikata ekzemple de [[Michel Duc Goninaz]], la studoj de Reiersøl daŭre restas legindaj kaj nenion perdis de sia argumenta aktualeco.
===Sciencaj organizoj===
▲Lia scienca agado en E-o etendiĝis preter lia fako ankaŭ al lingvaj temoj: li ellaboris [[Fakverko:Matematiko|<i>Plurlingva matematika terminaro</i>]] ([[1963]]), kontribuis pri matematiko al [[Plena Ilustrita Vortaro de Esperanto]] kunfondis Internacian Asocion de Esperantistaj Matematikistoj ([[1974]]), lekciis ĉe Someraj Universitataj Kursoj ([[1976]], [[Lieĝo (urbo)|Lieĝo]]), kaj verkis i.a. la studojn <i>Participoj kaj konjugaciaj formoj en Esperanto</i> ([[1980]]) kaj <i>Aspektismaj reguloj pri la uzo de verbaj formoj en Esperanto</i> ([[1990]]), kaj <i>Matematika kaj stokastika terminaro Esperanta</i> ([[1987]], [[1994]]).
Reiersøl kunfondis Internacian Asocion de Esperantistaj Matematikistoj (IAdEM, [[1974]]), lekciis ĉe Someraj Universitataj Kursoj ([[1976]], [[Lieĝo (urbo)|Lieĝo]]) kaj de [[1985]] ĝis sia morto estis plenrajta membro de [[AIS]] San-Marino.
==Verkoj (selekto)==
* 1963: Kelkaj konsideroj pri matematikaj terminoj en Esperanto; Oslo, Norvegio▼
* 1973: Konsideroj pri matematikaj kaj stokastikaj terminoj en Esperanto; Oslo, Norvegio▼
* 1976: Probablokalkulo. Elementa enkonduko. SUK-kursoteksto - KT 21; Liege, Belgio▼
* 1980: Kriterioj por lingvotaksado en interlingvistiko. p. 216-227 en Miscellanea Interlinguistica, Budapest▼
* 1982: Matematikaj kaj statistikaj terminoj en Esperanto. Suplemento al [[Plena Ilustrita Vortaro]]. Statistical Memoirs, n-ro 1, 1982. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio. Republikigita en [[Akademiaj Studoj]] 1983 (red. [[Rüdiger Eichholz]]).
* 1984: Diferencialaj ekvacioj de samplaraj distribuoj. Statistical Research Report, no. 6, 1984. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio▼
* 1985: Principoj por elekto de matematikaj kaj stokastikaj terminoj en Esperanto. Statistical Memoirs, n-ro 2, 1985. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio▼
* 1987: Matematikaj kaj stokastikaj terminaro Esperanta. Statistical Memoirs, n-ro 1, 1987. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio▼
**1994: reviziita kaj pliampleksigita dua eldono. Statistical Memoirs, n-ro 2, 1994. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio; ISBN 82-553-0894-6, havebla ĉe [[UEA]]▼
==Literaturo==
* '''2001''': Detala [[nekrologo]]
* '''1981''': [[Christian Darbellay|Darbellay, Christian]]. Kiu estas kiu en scienco kaj tekniko. Neuss: Darbellay 1981, p. 178 (kun foto)
==Eksteraj ligiloj==
*[http://aleph.onb.ac.at/F?func=find-b&request=reiersöl&find_code=WRD&x=8&y=5 Libroj] de kaj pri Olav Reiersøl en la [[Esperantomuzeo_kaj_Kolekto_por_Planlingvoj|Kolekto por Planlingvoj kaj Esperanto-Muzeo]]
▲*1963: Kelkaj konsideroj pri matematikaj terminoj en Esperanto; Oslo, Norvegio
* [http://www.esperantoland.org/ebea/ Artikoloj] de kaj pri Olav Reiersøl en [[Elektronika Bibliografio de Esperantaj Artikoloj]] (EBEA) (serĉu je "reiers" en ĉiuj kampoj)
▲*1973: Konsideroj pri matematikaj kaj stokastikaj terminoj en Esperanto; Oslo, Norvegio
▲*1976: Probablokalkulo. Elementa enkonduko. SUK-kursoteksto - KT 21; Liege, Belgio
▲*1980: Kriterioj por lingvotaksado en interlingvistiko. p. 216-227 en Miscellanea Interlinguistica, Budapest
▲*1982: Matematikaj kaj statistikaj terminoj en Esperanto. Suplemento al [[Plena Ilustrita Vortaro]]. Statistical Memoirs, n-ro 1, 1982. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio. Republikigita en Akademiaj Studoj 1983 (red. Eichholz). Esperanta Press, Bailieboro, Kanado
▲*1984: Diferencialaj ekvacioj de samplaraj distribuoj. Statistical Research Report, no. 6, 1984. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio
▲*1985: Principoj por elekto de matematikaj kaj stokastikaj terminoj en Esperanto. Statistical Memoirs, n-ro 2, 1985. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio
▲*1987: Matematikaj kaj stokastikaj terminaro Esperanta. Statistical Memoirs, n-ro 1, 1987. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio
▲**1994: reviziita kaj pliampleksigita dua eldono. Statistical Memoirs, n-ro 2, 1994. Matematika Instituto, Universitato de Oslo, Norvegio; ISBN 82-553-0894-6, havebla ĉe [[UEA]]
[[Kategorio:
[[Kategorio:
[[Kategorio:
[[Kategorio:Norvegaj esperantistoj
[[Kategorio:Esperanto-vortaristoj]]
[[Kategorio:AIS]]
[[en:Olav Reiersøl]]
| |||