Serioj ER2 kaj ER9 de SZD: Malsamoj inter versioj

'''ER2''' kaj '''ER9''' estas [[sovetunio|sovetiaj]] aŭ postopost-sovetiaj regionaj (plejparte [[suburba|antaŭurbaj]]) pasaĝeropasaĝeraj [[elektrotrajno]]j ([[trajno]]j kiuj estas [[elektra multobla unuo|elektraj multoblaj unuoj]]). La trajnoj estas vaste haveblaj en [[Rusio]], [[Ukrainio]] kaj kelkaj aliaj landoj de la eksa Sovetio.

En [[2007]], 4085 iroj de regionaj trajnoj endum tagontago (en ĉiu direkto) estis sur la [[Rusiaj Fervojoj]] <ref>[http://www.zdt-magazine.ru/publik/problem/2008/jun08/vod.htm "Генеральная схема развития московского железнодорожного узла"] (La mastra plano por la evoluado de la Moskva fervoja nodo)</ref>. plejpartoPlejparto de ili estasestis elektraj trajnoj.

La unua elektrotrajna veturo en Sovetunio okazis en la [[6-a de julio]] de [[1926]] laŭ itinero [[Bakuo]]–[[Sabunĉi]].<ref>[http://www.zdp.ru/pub/8/2180_1.shtml 78 jarojn antaŭe la unua elektrotrajno veturis] de Jelena Leontieva. ''zdp.ru''. [[6-a de julio]] [[2005]]. Kontrolita en la [[25-a de aŭgusto]] de [[2007]]</ref>

'''ER2''' kaj '''ER9''' estas [[elektrotrajno]]j (multoblaj unuoj) konsistanta de mem-[[elektromotoro|elektre]]-propulsitaj konstante-kunligitaj [[vagono]]j (kutime inter 6 kaj 12, sed foje 4 aŭ 14; du trajnoj povipovas esti kuplitaj se postulitas de cirkonstancoj), kun stirejo ĉe ambaŭj finoj. La skipo de la trajno konsistas de stiristo kaj kunhelpa stiristo.

Historie, la trajnoj estis produktitaj de [[Rīgas Vagonbūves Rūpnīca]] ([[Riga Ĉaro-Fabrikejo]] en [[Latvio]]) kaj sciatajkonataj sub la modelo-titoloj '''ER''' - "Elektrotrajno de Riga", ([[cirila|cirile]]: ''ЭР'', ''электропоезд рижский'' - ''elektropoezd riĵskij'') modelo-titoloj. La firmao estis tenantatenis la tutan merkaton ekde la 1950-aj jaroj. La plej popularaj trajnoj estas ER2 ({{Lingvo-ru|ЭР2}}) kaj ER9 ({{Lingvo-ru|ЭР9}}), uzantaj [[kontinua kurento|kontinuan kurenton]] kaj [[alterna kurento|alternan kurenton]] respektive.

Trajnoj ER2 kaj ER9 trajnoj ĉiam enhavienhavas paran kvanton de vagonoj; en ĉiu apuda paro, unu estas ekipita kun [[tirado-motoro|motoroj]], kaj la alia portas pneŭmatikan ekipaĵon. Vagonoj kun stirejoj portas pneŭmatikan ekipaĵon. Motoraj vagonoj estas facile rekoneblaj pro [[pantografo (kurentoprenilo)|pantografoj]] sur iliaj tegmentoj. Ne ĉiu vagono estas ekipita kun [[necesejo]]j; en kelkaj trajnoj ili estas tiel malmultaj kiel nur du porpo trajno, proksime de la stirejoj. Ĉiu vagono havas kvar (en iuj variantoj ses) aŭtomatajn pordojn, kun du (tri) sur ĉiu flanko. Kiam la trajno haltiĝas, pordoj ĉe la platformo flanka platformo malfermas samtempe. Pordoj povas esti ekipita kun ŝtuparoj permesi por malaltapermesi staciomalaltajn platformojstacio-platformojn. La pordoj estas pli mallarĝamallarĝaj ol en [[metroo|metroaj]] trajnoj.

Kun la [[kolapso de la Sovetunio|likvidodisiĝo de la Sovetio]], kelkaj posteulaj landoj komencis produktadon de la novaj modeloj de elektrotrajnoj, sed kun nur limhava sukceso. Pro konstanta manko de mono en 1990-aj jaroj fervojoj ankoraŭ daŭrisdaŭre uzonuzis ekzistantajekzistantajn trajnojtrajnojn, preferante renovigi ilin ol anstataŭigi. Sekve, plejparto de la elektrotrajnoj aktuale en uzo aspektas tre simile, malsamanta nur en kolorigo (normo de sovetia tempo estis malhela-verda kun ruĝaj strioj sur la frontoj kaj flava strio laŭ longe flanke de la trajno). Kelkaj pli novaj modeloj havas pli larĝajn pordojn.

La elektrotrajnoj estas de malalta komforto kun simplaj benkoj, ĉiu por tri personoj, remitajvice apud la fenestroj.

Daŭroj inter [[fervoja stacio|stacioj]] estas kutime relative longaj, sekve la elektrotrajnoj ankaŭ haltsdhaltas ĉe multenombramultenombraj speciale konstruitaj haltejoj, sciita kiel ''kajoj'' aŭ ''platformoj'' ({{Lingvo-ru|платфо́рма}}). Foje ĉi tiuj haltejoj konsistas el nenio pli ol simpla platformo, foje pli mallonga ol la longeco de la tuta trajno, kaj estas troviĝitatroviĝas ene de malofte vizitataj lokoj. Kelkaj platformoj ne havas konstantajn personarojn aŭ eĉ lumigo. En kelkaj lokoj, la haltejoj estas laŭsezonaj kiukun havas neniujnneniuj konstruaĵojnkonstruaĵoj apude (en arbaro-lokoj ĉi tiuj estas familiare sciitakonataj kiel ''agariko-haltigoj'' ĉar ili estas amplekse uzita de [[agarika ĉasadoagariko]]-kolektantoj]]).

La elektrotrajnoj havas specialajn provizejojn ({{Lingvo-ru|моторваго́нное депо}}, motorvagonnoje depo, {{Lingvo-uk|моторваго́нне депо́}}, motorvahonne depo), kie la trajnoj estas riparitariparitaj kaj la trajno-operaciantoj estas faritajdispostenigitaj. Tamen, nek la trajnoj nek ilia operaciantoj revenas al provizejoj ĉiutage, male ili noktaspasas la nokton en la fino-stacioj de la vojoj.

Unue, la trajnoj provizas la plej malmultekostan kaj facile alireblan konekton inter la urboj kaj la kamparaj lokoj. La fervoja reto en ĉi tiuj landoj estas bone- evoluigita, sed [[aŭtobuso|aŭtobusaj]] servoj al urboj kaj vilaĝoj povas esti maloftaj aŭ nefidindaj. Krome, privata j [[aŭtomobilo]]j kaj [[kamiono]]j en kamparaj lokoj estas maloftamaloftaj, dum la trajnoj estas multe pli fidindaj. Tio ĉi faras la trajnojn kernajnkernaj vivajnvivaj elementonelementoj por la ''urbanoj kiuj havas bienon en kamparo'' kaj kamparanoj komercanta iliailian [[rikolto]]n suren la urbo-merkatoj. KelkajKrome, lokojen ankaŭkelkaj havilokoj iliajnla aŭtovojojnaŭtovojoj estas en malbonaj kondiĉoj kaj do fervojoj povipovas havashavi videblan avantaĝon en rapido kaj komforto.

La trajnoj estas kerna metodo de [[suburba|antaŭurba]] kaj loka transportado por grandaj urboj de la regiono, kiel [[Moskvo]], [[Sankt-Peterburgo]] kaj [[Kievo]]. Tamen, trafiko-obstrukciĝo en ĉi tiuj lokoj gvidas al prokrastoj aŭ eĉ nuligoj de iroj de la trajnoj. En laborantalaborantaj tagoj, pluraj horoj en posttagmezo estas rezervitaj por vojo-riparajn laborojn kun neniu trafiko sur la fervojoj. Pro ĉi tiuj rezonadojkialoj pasaĝeroj en ĉi tiuj lokoj ofte preferas aŭtobusojn aŭ aŭtobusetojn al trajnoj. Ankaŭ, rezervitaj horoj estas kutime nokte ekde 1:00 al 5:30 (povas varii dependanteadepende de loko kaj temptabelohoraro) kaj ĉi tiuj horoj ankaŭ povipovas esti uzataj por vojo-riparo aŭ por permesi alrapidajn rapidaj trajnojtrajnojn pasi la fervojojn sen estantaesti limigitajlimigataj perde relative malrapidaj elektrotrajnoj, kiu havas moderan rapidon kaj haltas ofte sur multnombraj haltejoj ĉiuj 1 ... -2 km aŭ simile.

La registaroj kaj fervojo-firmaoj de la respektivaj landoj pagas multan atenton al la servo. Kvankam [[bileto|biletaj]] prezoj estas pligrandigataj, operaciaj kostoj estas ankoraŭ donaceme subvenciitaj. Eĉ kun ĉi tiuj subvencioj, multaj pasaĝeroj- subaĉetas kontrolonkontrolistojn por eviti pagi plenajn veturoprezojn. Estas ankaŭ foje falsaj kontrolistoj kiuj povasprovas evidente elektikolekti monon de la pasaĝeroj. Krome, granda [[pakaĵo|bagaĝo]] kaj [[dombesto|hejmbestoj]] estas ofte portita senpage. En kelkaj haltejoj kun malaltaj kvantoj de pasaĝeroj povas tute manki bileto-oficejojnoficejoj. Kvankam senbileta rajdanto, se estas kaptita, devas pagi normalan veturoprezon, neniu monpuno povipovas esti trudita sural ili se ili diras ke ili eniris la trajnon ĉe tia haltigo. Pro tio ke la listo de haltejoj sen bileto-oficejoj estas bone-sciita sciata, tio ĉi estas ofte uzata por veturoprezo-evitoeviti pagi la veturoprezon.

[[Vagabondo]]j kaj alia marĝena loĝantaro ofte uziuzas la elektrotrajnojn por longdistanca vojaĝado, ĉar en ili estas facile pasi sen biletoj kaj konektikonektas ĉiujĉiujn gravajn kaj negravajn staciojn. Ekzemple, estas eblaeblas vojaĝi de Moskvo al Sankt-Peterburgo por senpage per kvin elektrotrajnoj, kun ŝanĝoj ĉe [[Tver]], [[Bologoje]], [[Okulovka]] kaj [[Malaja Viŝera]]. Ĉi tiu metodo de vojaĝadovojaĝi estas vokata kielnomata "jezda na sobakah" ({{Lingvo-ru|езда на собаках}}), laŭvorte - "veturado sur hundoj". Ĝi estasEstas ofte uzata de futbalo-fervoruloj.

Aliflanke, la elektrotrajno povas esti nekomforta, malpura kaj havas alta indicokvanto de [[krimo]]. Kiel deEkde [[2008]] estas ankaŭ elektrotrajnoj kiukiuj estas kutime tre komfortakomfortaj kaj kelkaj estas eĉ funkciataj de privataj firmaoj do ili ankaŭ povus esti tre sekura, puraj kaj putobel-rigardantajaspektaj. TiaTiaj trajnoj estas kutime de pli alta rapidorapidaj, havas tre malmultajn haltojn dum vojaĝado, biletoj estas pli altekostaaltekostaj kaj sekve ili estas kutime servantajservas kiel veraveraj interurbaj trajnoj, dum kiamla pli malmultekostaj aĵoj ofte interligas urbojnnur urbon kaj nur kamparojantaŭurbon.

La ''relsovij avtobus'' (laŭvorte, rela aŭtobuso; {{Lingvo-ru|ре́льсовый авто́бус}}), aŭ ''dizelnij poezd'' (laŭvorte, dizela trajno; {{Lingvo-ru|ди́зельный по́езд}}; familiare ''dizel'', {{Lingvo-ru|ди́зель}}, aŭ ''motovoz'', {{Lingvo-ru|мотово́з}}) estas tipoj de sovetia/postosovetia trajno simila al la elektrotrajnoj; tementamen teknike ili estas [[dizelmotoro|dizelaj]] trajnoj dekun inter 1 kaj 4 vagonoj. Ĉi tiaj trajnoj estas la malpli vastaj, tamen, pro tio ke la plimulto de sovetiaj fervojoj havas [[fervojo elektriga sistemo|elektrigon]].

== PosteaĵojRegionaj detaloj ==

Estanta socia [[simbolo]] en Sovetio kaj Rusio, trajnoj ER2 kaj ER9 estas la temo de kelkaj pecoj de arto kaj literaturo. ''Poslednyaya elektrichka'' (''Lasta elektrotrajno'', {{Lingvo-ru|После́дняя электри́чка}}), kanto kun muziko de [[David Tukhmanov]] kaj kantoteksto de M. Noĵkin, estis tre populara en la Sovetio. ElfaritaPrezentata de diversaj rusaj kantistoj (inkluzivante de [[Vladimir Makarov]], [[Eduard Hil]], [[Islam Magomayev]], [[Vadim Mulerman]]).

{{Cquote|Kiel kutimakutime vi kaj mi estis starantaj ĝis malfrua nokto. <br>

Kiel kutimakutime, ĝi ne estis sufiĉesufiĉis.<br>

Kiel kutimakutime, via patrino vokis vin hejmehejmen, kaj mi iris al la fervojo-stacio.<br>

Piediranta laŭ la rela trako, mi estas farantafaras mian vojon hejmen.}}

La roko-bando [[Kino (bando)|Kino]] uzis la pesimisman bildon de matena elektrotrajno por prezenti la atmosferoatmosferon de timo kaj apatio en la socio. La kanto portantaportante la saman titolon estis en ilia unua albumo, [[45 (albumo)|45]].

En la vagona ĉepordejo, la aero estas satesata de cigaredo-fumo, sed samtempe ĝi estas freŝa<br>

Kial mi tenasrestas silentansilenta, kial estas mi ne estas krieganta? Mi estas silenta.<br>

La elektrotrajno estas prenantaprenas min tien, kie mi ne deziras iri.}}

Gravaj scenoj de kelkaj populara sovetiaj [[filmo]]j okazis en elektrotrajnoj. Ekzemple, la virina protagonisto de la fama filmo [[Moskvo ne kredas je ŝirojlarmoj]] renkontas ŝian amo-intereson en elektrotrajno sur ŝia vojo revenante hejmen al Moskvo de kamparola kampararo.

Verkaĵo ''[[Moskva-Petushki]]'' de [[Venedikt Jerofeev]] estas bazita sersur vojaĝado en elektrotrajno.

Enigmo pri elektrotrajno: "longe, verda, odoras kiel kolbaso". Tio ĉi reflektas la fakton ke dum komenco de la 1980-aj jaroj kiam longaj atendovicoj en manĝaĵo-vendejoj estis tre oftaj en Rusio (laŭdira ''deficito''), estis kutime porti grandajn kvantojn de kelkaj malfacilajmalfacile al trovitroveblaj produktoj de regionaj centroj kiel Moskvo (kie ĝi estis pli facile trovi ĉi tiujnilin) al la aliaj lokoj, kutime per elektrotrajnoj.

{{el}} [http://www.railphoto.ru/coppermine/thumbnails.php?album=1 Masiva fotogalerio de elektrotrajnoj en post-sovetiaj landoj] (ordigita laŭ modelo; ĉiuj modeloj, anguloj kaj liveroj[[livreo]]j haveblaj kun priskriboj; ankaŭ bildoj de dizelaj trajnoj)