Internaciismo (institucia): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Fino tr. el fr. k Kategorioj
e enhavo
Linio 2:
 
'''Internaciismo''' estas teorio de la [[laborista movado]] (interalie [[marksismo|markisma]] kaj [[anarkiismo|liberecana]]) kiu celas internaciajn solidarecon kaj unuecon.
 
== Marksisma internaciismo ==
 
Internaciismo, kiu aperis en la 19a jarcento notinde el la demokrataj revolucioj, strebas finiĝon de la batalo interŝtata, k celas:
Linio 14 ⟶ 16:
[[Karl Marx|Karlo Markso]] diris: "Mi estas mondcivitano"<ref>'''(fr)''' [http://www.marxists.org/francais/lafargue/works/1890/00/lafargue_18900000.htm Souvenirs personnels sur Karl Marx], de [[Paul Lafargue|Paŭlo Lafargo]].</ref>. Tiu vidpunkto estas sufiĉe malsimila al tiu de iuj [[Social-demokratio|social-demokratoj]], kiel [[George Orwell|Georgo Orvelo]] dum la dua mondmilito, kiu observis, ke "en ĉiuj landoj, la malriĉuloj estas pli naciistaj ol la riĉuloj"<ref>George Orwell, [http://www.k-1.com/Orwell/site/work/essays/lionunicorn.html ''The Lion and the Unicorn'']. Li tiel kontraŭdiris siajn antaŭajn opiniojn, kiam li anis en la [[Sendependa laborista partio]].</ref>.
 
La teoriuloj de la marksistamarksisma internaciismo estas [[Karl Marx|Karlo Markso]], [[Friedrich Engels|Frederiko Engelso]], [[Herman Gorter]], [[Roza Luksemburg|Roza' Luksemburgo]], [[Lenino]], [[Karl Liebknecht|Karlo Libkneĥto]], [[Leo Trocki|Leo Trocki']], [[Anton Pannekoek]] kaj [[Antonio Gramsci|Antonio Gramŝi']]. La subtenantoj de tiu internaciismo grupiĝas en internaciaj organizoj: la [[Internacia laborista asocio]], la [[Dua Internacio]], la [[Tria Internacio]], la [[Komunista laborista Internacio]], la [[Internacia revolucia marksisma centro]], la [[Kvara Internacio]], ktp.
''[[La Internacio]]'' estas grava kanto de tiu movado.
 
La defendo de tiu principo estis kialo de la historia skismo de [[1914]], inter tiuj kiuj akceptis la mondmiliton kaj do rezignis pri internaciismo ([[social-demokratio]]), kaj tiuj, kiuj rifuzis ke la popoloj masakras unu la alian por la interesoj de la regantoj de ĉiu ŝtato ([[komunismo]]).
 
== Internaciismo kaj esperanto ==
 
En la [[laborista esperanto-movado]] la temo internaciismo nepre interesas la laboristojn, kiuj aplikas ĝin per praktikado de internacia lingvo esperanto. Ekzemple, [[Sennacieca Asocio Tutmonda]], laŭ siaj statutoj, celas interalie:
 
''c) lernigadi, instruadi, klerigadi siajn membrojn tiele, ke ili fariĝu la plej kapablaj kaj plej perfektaj el la tiel nomataj internaciistoj ;''<ref>[http://www.satesperanto.org/Statuto-de-Sennacieca-Asocio.html#Ce Statuto de SAT, paragrafo 1.c)]</ref>
 
== Vidu ankaŭ ==
 
* [[kontraŭnaciismo]]
* [[kosmopolitismo]]
* [[naciismo]]
* [[sennaciismo]]
* [[ŝovinismo]]
 
* [[IPE|Internacio de Proletaj esperantistoj]] (IPE)
* [[Sennacieca Asocio Tutmonda]] (SAT)
 
== Notoj ==
<references />
 
== Rete legeblaj tekstoj en esperanto ==
 
* [http://www.satesperanto.org/INTERNACIISMO-PATRIOTISMO.html Internaciismo - patriotismo] de Johano Ĵores (Jean Jaurès)
* [http://www.satesperanto.org/Naciismo-internaciismo-sennaciismo,160.html Naciismo - internaciismo - sennaciismo] de Jakvo Ŝram
* [http://www.satesperanto.org/1923-07-b-Bataltasko.html Bataltasko] de N. Futerfas
 
[[Kategorio:Politiko]]