Eldonejo: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Mctpyt (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
pliprecizigis la difinon - poluris |
||
Linio 1:
[[Image:AF-Book_Press.jpg|300px|thumb|right|Presilo por eldono de libroj en [[Kabul]], [[Afganio]].]]
'''Eldonejo''' estas [[firmao]], kiu okupiĝas pri la multobligado de verkoj el [[literaturo]], [[arto]], [[muziko]] aŭ [[scienco]]. Tiu multobligado povas okazi sub formo de de [[libro]]j, [[gazeto]]j, [[partituro]]j, [[kasedo]]j, [[kompakta disko|kompaktaj diskoj]] kaj aliaj formoj. La posedanto, direktoro aŭ profesiulo, kiu dediĉas sin al la eldonado estas la '''eldonisto'''. Origine kaj esence eldonado okazas proprariske. Tio signifas, ke la eldonisto mem investas la necesan kapitalon, kaj provas reakiri ĝin kun gajno. Tamen pli kaj pli ofte eldonistoj ne plu prenas la risko nur sur sin, sed postulas de la aŭtoro(j) garantian kapitalon.
'''Eldono de libroj''' estas [[industrio]] kiu rilatas kun la produktado kaj dissendo de [[literaturo]] aŭ [[informo]], estas la agado publikigi la informon kaj disponigi ĝin al la publiko ĝenerale laŭ formo de [[libro]]. En kelkaj kazoj, la aŭtoroj povas esti siaj propraj eldonistoj. Tradicie la termino aludis al la [[publikigo]] de libroj kaj [[ĵurnalo]]j. Je la alveno de la komputiloj kaj de la novaj sistemoj de informado, la [[eldono]] disvastiĝis al novaj scenejoj kiel la mondo de [[Internet]], kaj ampleksiĝante al pli modernaj versioj kiel [[TTT-ejo]]j, [[blogo]]j kaj similaĵoj.▼
▲
La eldono de libroj konsistas el multaj taskoj, kiel jŭgo kaj akcepto de manuskriptoj, kontraktado kun la aŭtoroj, reviziado de manuskriptoj, transdono al presejo, korektado de kompostprovaĵoj, traktado kun bindisto, komercado, reklamado, distribuado, ktp. Por multaj en tiuj taskoj ekzistas apartaj profesioj, kiel reviziisto, provlegisto, distribuisto ktp.
== Tipoj de eldonoj ==▼
[[Dosiero:ChungyoEslite fullsize.png|thumb|400px|Granda librovendejo en [[Tajvano]].]]
Ne ĉiuj libroj eldoniĝas sammaniere. Eĉ ekzistas specifaj eldonejoj, kiuj
* '''Senkapa eldono'''. Temas pri tiu, kiu havas nek [[kovrilo (libro)|kovrilon]] nek [[titolo]]n. Utilas por malmultekostaj eldonoj aŭ por epokoj, kiam necesas kaŝi la titolon aŭ temon de libro pro [[cenzuro]] aŭ simila situacio.
* '''Notita eldono'''. Nomita ankaŭ komentita eldono, ĉar kutime ekzistas komentarioj je [[paĝpiedo]] aŭ en la spacoj ekzistantaj ĉe la marĝenoj.
* '''Arta eldono'''. Temas pri tiu, kiu emfazas la artan esprimon de la bildoj, la bindomaniero aŭ la komponmetodo de la libro.
* '''Eldono de bibliofilo''' aŭ de libremulo. Ĝenerale estas la eldono dediĉita aŭ aprezata de [[bibliofilo]]j, kaj karakteriziĝas de malgranda eldonkvanto aŭ de elektita grupo de subskribintoj aŭ ricevontoj de la libro.
* '''Poŝeldono'''. Ĝenerale malgranda kaj malmultekosta, tute male al la eldonoj de
* '''Speciala eldono'''. Ene de normala eldonado, oni eldonas kelkajn ekzemplerojn, diferencajn de la aliaj pro speciala partikulareco dezirata de la eldonejo, ĉu subskribo de la aŭtoro, malsama papero, plibonigo en la kvalito.
* '''Faksimila eldono'''. Temas pri kopio, kiu reproduktas originalaĵon, ĉu laŭ nur la teksto, ĉu laŭ la materialoj de la bindado, ĉu en ambaŭ. Foje tiaj eldonoj okupiĝas pri mezepokaj manuskriptoj kun bildoj, manskribado, ktp. Foje la faksimileco estas tiugrada, ke oni reproduktas la plej etajn makuletojn, harojn en la papero, paperkvaliton, ktp., ke malfacilas distingi la originalon disde la faksimilaĵo.
Linio 20 ⟶ 21:
* '''Numerita eldono''', ĝenerale tiuj kun presado de gravuraĵoj estas numeritaj, tiel ke la plej malaltaj numeroj estas pli aprezataj ol pli altaj numeroj.
* '''Dulingva eldono'''. Kiam fakte la eldono enhavas dufoje la saman verkon en du lingvoj (foje pli, sed malofte). Plej ofte la sama teksto aperas en alternaj paĝoj (maldekstre kaj dekstre), tiele ke oni povas rigardi alterne ĉu unu ĉu la alian. Tio utilas, kiam la valoro de la originala teksto estas tia, ke oni ne volas perdi ĝin: ekzemple en [[Esperanto|esperanta]] traduko de fama teatraĵo aŭ religia libro.
* '''
* '''Princeldono'''. Estas la unua eldono de specifa verko. Tiu nomado utilas, kiam tiu verko en
== Eldonaj sendependaj alternativoj ==
La verkistoj specialigitaj en tre specifa temo ĝuas malmultajn eblojn eniri en la eldona amasmerkato, kaj pro tio turnas sin ofte al
▲La verkistoj specialigitaj en tre specifa temo ĝuas malmultajn eblojn eniri en la eldona amasmerkato, kaj pro tio turnas sin ofte al malgrandaj presejoj, por eldoni laŭ la metodo de [[mempublikigo]]. Pli ĵuse, tiuj ebloj inkludas novajn eldonmanierojn kiel [[mendoprinto]] aŭ [[ebook]]. Tiu diverseco de publikaĵoj malfermis ekde la [[1980-aj jaroj]] ampleksan gamon de ebloj kaj de formoj de esprimado.
== Referencoj ==
Linio 37:
* [[:Kategorio:Esperanto-eldonejoj|Esperanto-eldonejoj]].
* [[Verkado]].
* [[Verkisto]].
== Eksteraj
; Libroj (en la [[angla lingvo|angla]])
| |||