Vikipedio

Intercivitana Milito de Salvadoro: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 19:
 
=== La 1970-aj jaroj ===
Dum la [[1970-aj jaroj]] Salvadoro iĝis iom post iom socia konfliktaro. La manko de libero, la abisma vakuo inter riĉuloj kaj malriĉuloj (la 10 % de la populacio ĝuis la 80 % de la riĉoj de la lando), sume al la kreskanta internacia kontraŭstaro inter kapitalismaj kaj komunismaj landoj, plikomplikis la landan situacion. En [[1970]] naskiĝis la organizo Fuerzas Populares de Liberación "Farabundo Martí" (FPL), disigaĵo el la [[Partido Comunista Salvadoreño]] (fondita en [[1930]]). En [[februaro]] de [[1971]], la "Grupo", organizo formita de universitatanoj, (antaŭaĵo de la [[Ejército Revolucionario del Pueblo (El Salvador)|Ejército Revolucionario del Pueblo]], ERP) kidnapis kaj mortigis la entrepreniston Ernesto Regalado Dueñas en la unua perarma ago de revolucia maldekstra grupo.<ref>David Escobar Galindo, [http://archive.laprensa.com.sv/20060520/opinion/483679.asp El duelo por el "Duelo"]</ref> En la balotado de la 20a de februaro de [[1972]] la civila opozicio formis aliancon ''Unión Nacional Opositora'' (UNO) kiu prezentis kiel porprezidenta kandidato la eksurbestron de [[San Salvador]], [[José Napoleón Duarte]]. <!--LuegoPost dela losbalotado comicios,la elCentra ConsejoKonsilantaro Centralpri deBalotadoj Elecciones, declaróproklamis ganadorvenkinton alla candidatooficialan oficialkandidaton, Coronelnome kolonelo [[Arturo Armando Molina]]. La UNO realizódenoncis denunciadasgrandan reiteradasbalotan sobrefraŭdon.<ref>''Historia unde fraudeEl electoralSalvador'', deTomo grandesII, proporciones:pág. 234</ref>}}
 
La 25an de marto de [[1972]] proteste kontraŭ la fraŭdo grupo de junaj militistoj klopodis puĉi malsukcese. La malsukceso balota kontribuis akceli la sociaj radikaligon kaj plinombrigi la membraron de la ĵuse fonditaj gerilaj organizoj.<ref>ibid. pág. 240</ref> Februare de [[1977]] en nova fraŭda balotado oni elektis prezidento la generalon [[Carlos Humberto Romero]].
{{cita|Estudios hechos con posterioridad han mostrado que de forma fraudulenta el Consejo Central de Elecciones suspendió el conteo y finalmente declaró que el coronel Molina había obtenido la mayoría sobre la UNO.<ref>''Historia de El Salvador'', Tomo II, pág. 234</ref>}}
 
En [[1975]] oni konstituis la ''Fuerzas Armadas de la Resistencia Nacional'' (FARN), kiel disiĝo el la ERP kaj en 1976 eliris la [[Partido Revolucionario de los Trabajadores Centroamericanos]]. Tiuj armilitaj grupoj kooperis kun la laboristaj, kamparanaj kaj studentaj organizoj. Por financi sin la novaj gerilaj grupoj organizis kidnapojn de entreprenistoj kaj funkciuloj kiel tiuj de Roberto Poma (fare de la ERP) kaj Mauricio Borgonovo Pohl (fare de la FPL), ambaŭ okazintaj en [[1977]]. La registaro de Molina kaj tiu de lia sukcedanto Romero klopodis bremsi la kreskon de la maldekstra movado per perforto fare de la polico kaj de la paramilita grupo ORDEN (ordo). Okazis organizita amasmortigado de onstruistoj, kamparanaj kaj sindikatistaj estroj kaj universitataj studentoj kaj subpremado de publikaj manifestacioj, kiel la nuligo de studenta marŝado la 30an de julio de [[1975]] kaj la nomita ''amasmortigado de la ŝtuparo de la katedralo'' la 8an de majo de [[1979]].
El [[25 de marzo]] de [[1972]], en protesta por el fraude, un grupo de jóvenes militares trató fallidamente de dar un golpe de estado. El fracaso de la oposición electoral contribuyó a acelerar el proceso de radicalización social y a engrosar las filas de las recientemente fundadas organizaciones guerrilleras.<ref>ibid. pág. 240</ref> En febrero de [[1977]], en un nuevo proceso electoral calificado como fraudulento fue elegido presidente el general [[Carlos Humberto Romero]].
 
En [[1975]] se constituyeron las Fuerzas Armadas de la Resistencia Nacional (FARN), como escisión del ERP y en 1976 surgió el Partido Revolucionario de los Trabajadores Centroamericanos. Estos grupos armados mantuvieron una relación de cooperación con las organizaciones obreras, campesinas y estudiantiles (los llamados ''frentes de masas''). Para financiarse los nacientes grupos guerrilleros recurrieron a los secuestros de empresarios y funcionarios públicos como los de Roberto Poma (secuestrado por el ERP) y Mauricio Borgonovo Pohl (secuestrado por las FPL), ambos acontecidos en [[1977]]. El gobierno de Molina y el de su sucesor Romero trataron de contener el crecimiento de los movimientos de izquierda con la represión ejecutada por los cuerpos de seguridad y el grupo paramilitar ORDEN. Hubo asesinatos selectivos de maestros, dirigentes campesinos y sindicales y estudiantes universitarios y represión de manifestaciones públicas, como la disolución de una marcha estudiantil el [[30 de julio]] de [[1975]] y la llamada ''matanza de las gradas de Catedral'' el 8 de mayo de [[1979]].-->
 
 
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Intercivitana_Milito_de_Salvadoro"