Kiel registrite je 22:55, 11 maj. 2009 redakti Kani (diskuto \| kontribuoj) Patrolantoj, Administrantoj 273 604 redaktoj Nova paĝo: 200px\|thumb\|Loko de la provinco de Cáceres en Hispanio 250px\|thumb\|Loko de la municipa teritorio de Alía en sia provinco [[Dosi…		Kiel registrite je 08:18, 12 maj. 2009 redakti malfari 62.175.249.250 (diskuto) Neniu resumo de redakto Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 13: ==Klimato== Alía havas mediteranean klimaton, kun longaj senpluvaj monatoj somere, kvankam foje modifita de influo de Atlantiko; la mezaveraĝa temperaturo jare estas sub 20°C. Someroj estas varmaj kaj sekaj, kun averaĝaj temperaturoj sub 30°C, kaj kie la plej altaj temperaturoj estas ĉirkaŭ 40°C (en julio kaj aŭgusto). Vintroj estas mildaj, kun averaĝa temperaturo de ĉirkaŭ 10°C kaj plej malaltaj de 3°C al 8°C (en decembro kaj januaro). ~~<!--Alía tiene un [[clima mediterráneo]], con largos meses de sequía en verano, aunque a veces modificado por una influencia Atlántica, su temperatura media anual no sobrepasa los 20°C.~~ La pluvo estas inter 400 kaj 800 mm. jare, koncentre en ĉirkaŭ 80 % vintre. La abunda pluvo vintre kaj sekaj someroj faras ke riveroj kaj rojoj prezentas fortajn kontrastojn, el sekeco al abundo. Los veranos son muy calurosos y secos, con una temperatura cuyo promedio supera los 30°C, y donde las temperaturas extremas suelen ser del orden de los 40°C (en julio y agosto). Los inviernos son suaves, con una temperatura media de unos 10°C y temperaturas extremas de 3°C a 8°C (en diciembre y enero). Las precipitaciones oscilan entre los 400 y los 800 mm. anuales de lluvia, concentrados en un 80% en el invierno. Las abundantes precipitaciones en invierno y los veranos secos originan que el régimen de los ríos y arroyos presenten fuertes contrastes, pasando de tener cauces secos a cauces mayores.--> ==Ekonomio== Agrikulturo kaj brutobredado. == Demografio == Laŭlonge de la [[20a jarcento]] la populacio moviĝis inter 3.000 kaj 4.000 loĝantoj. Post [[1940]] ekkreskis la populacio, ĝis la plej alta punkto en [[1950]] kun 5.464 loĝantoj. Poste la populacio malkreskis ege, ĉefe inter la 1960-aj kaj la [[1980-aj jaroj]]: 1960= 4.419 loĝantoj, 1970=2.869, 1980=2.235. La migrada ŝanĝo plej grava okazis inter 1966-1970 kun -28,4 por 100. En la 1980-aj jaroj la municipo ekĉesis kun migrado jam nur de -6,1 por 100. En [[1986]] ĝi havis 2.057 loĝantojn, kun loĝdenso de 3,4 loĝantoj por km². Tamen fine de la jarcento denove malpliiĝis kaj en [[2000]] apenaŭ estis 1.371 loĝantoj. En [[2007]] la submunicipoj de Alía havis populacion de: La Calera 98 loĝantoj; Pantana de Cíjara, kun 70 loĝantoj; kaj Puerto Rey 7 loĝantoj. == Historio == Alía estas vilaĝo de [[araba]] deveno kun elstara arkitekturo de stilo [[mudeĥara]]. Ĝi estis konkerita de la reĝo [[Alfonso la 9-a]]. Almenaŭ tri vilaĝanoj partoprenis en la [[konkero de Ameriko]]. El ili elstaras Diego Sánchez Paniagua, kiu kontribuis al la konkero de la aktuala Kolombio, iris al la konkero de la teritorio perua kaj aliĝis al la trupo de la fifama [[Lope de Aguirre]]. La reĝo [[Karlo la 3-a]] donis al la vilaĝo la titolo de [[vilaĝo]] en [[1756]]. Fine de la [[18a jarcento]] Alía havis 422 anojn kaj 50 la subvilaĝo de La Calera, totale 472. Estis 4 potfaristoj, 12 teksistoj, 10 konstruistoj, 7 ŝuistoj, 1 tajloro kaj 12 muelistoj. Dum la [[Hispana Enlanda Milito]] Alía estis la unnunura loko de la provinco de Cáceres kiu restis fidela al la Respubliko. Komence de la [[puĉo]] en [[1936]] la vilaĝo kiel la tuta provinco estis en frankisma teritorio; sed la apero en la zono de la ''Columna Fantasma'' de la kapitano Uribarri faligis ĝin denove en la respublika teritorio. Kiel konsekvenco kaj reprezalio oni mortigis supozitajn dekstrulojn kaj kiam revenis la armeo de [[Francisco Franco]] aŭguste de [[1938]] la reprezalio estis pli gravaj kaj oni mortpafis inter aliaj 27 alianoj antaŭ la muroj de la tombejo de Alía la 28an de aŭgusto de [[1942]] laŭ ordonoj de la policano Manuel Gómez Cantos. == Flaŭro kaj Faŭno == === Flaŭro === <!-- El ecosistema principal es el [[bosque mediterráneo]], compuesto entre otros por [[quejigo]]s, [[roble]]s, [[enebro]]s, [[acebuche]]s, [[encina]]s, [[alcornoque]]s, acompañados en el monte por [[madroño]]s, [[jara]]s, [[retama]]s, [[brezo]]s, [[madreselva]]s, [[tomillo]]s, [[lentisco]]s, [[labiérnago]]s, [[cornicabra]]s, etc. También hay es posible encontrar bosques de [[aliso]]s, [[fresno]]s, [[chopo]]s y [[laurisilva]] (loro), junto a [[acebo]]s, [[arce]]s, [[castaño]]s, [[nogale]]s y [[durillo]]s.--> === Faŭno === La valeto de Alía estas natura rezervejo kie vivas libere multaj mamuloj kaj birdoj de antikvegaj ekosistemoj. Eĉ fosilioj de maraj specioj aperas ĉie ajn. Oni trafas la plej reprezentajn speciojn de la mediteranea arbaro en ĉiu medio: mamuloj, rabobirdoj kaj vulturoj, noktaj rabobirdoj, paserioformaj kaj ĉeriveraj specioj. De la mamuloj elstaras la jam malmulta ekzisto de la [[iberia linko]], kun [[vulpo]]j, <!--[[jineta]]s, [[garduñas]], [[Hurón\|hurones]], gatos monteses, tejones, etc. Sin olvidar las especies de caza, como el ciervo, el corzo y el jabalí. En las cresterías de las sierras, en la cuarcita y en el roquedo, conviven una gran variedad de especies ampliamente repartidas por todo el territorio: [[cigüeña negra]], [[buitre leonado]], [[alimoche]], [[águila real]], [[águila perdicera]], [[halcón peregrino]], [[búho real]], cabe destacar además la presencia de algunos buitres negros, elanios azules, águilas calzadas y culebreras. En los cursos fluviales es posible encontrar una población de [[nutria]]s.--> [[Kategorio:Ekstremaduro]]

Alía: Malsamoj inter versioj