Elamo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e Robot: Automated text replacement (-{{[Cc]ommons\|Category: +{{projektoj|commonscat=)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: hr:Elam; cosmetic changes
Linio 6:
Elamo estis antikva [[regno]] en la sud-okcidento de la moderna [[Irano]], oriente de la [[Tigriso]] kaj norde de la [[Persa Golfo]]. Por antikvuloj ĝi estis konata kiel 'huwaja' ([[persa lingvo|perse]]), 'elimais' ([[greka lingvo|greke]]), 'elam' ([[hebrea lingvo|hebree]]), la elamanoj mem ĝin nomis 'haltamtu'. Al Elamo apartenis kvar urboj: Awan, Anshan, Simash kaj Susa ([[Suzo]]), la [[ĉefurbo]]. Nuntempe la [[regiono]] nomiĝas [[Ĥuzestano]] kaj ĝi troviĝas en [[Irano]]. Elamo estas ankaŭ la nomo de [[provinco]] de tiu [[lando]], pli norde.
 
Elamo estas konata per ĝia [[inolinia sistemo]] de heredsinsekvo. [[Kulturo|Kulture]], Elamo estis malpli sukcesa, ol ĝiaj [[najbaro]]j - [[Sumero]] kaj [[Babilono]] - kaj multon importadis de ili. Ekzemple, la [[skribsistemo|skribo]] estis prenita de la [[sumeranoj]], la [[arkitekturo]] de [[Babilono|babilonanoj]]. Ekzistas malmulte da [[literaturo|literaturaĵoliteraturaĵoj]]j de Elamo kaj nenio estas konata pri ilia [[religio]].
 
La [[elama lingvo]] estas malbone pristudita fare de [[sciencisto]]j, sed ĝi neniel rilatas al la [[sumera lingvo|sumera]], la [[semida grupo|semida]] kaj la [[hindeŭropa lingvaro|hindeŭropaj lingvoj]], kaj nenia moderna [[lingvo]] originas el ĝi. Kelkaj fakuloj provis kunligi ĝin kun la [[dravida lingvaro]]. Antaŭ 3000 [[jaro]]j elamanoj kreis duonpiktografan [[skribsistemo]]n, nomita [[proto-elama]]. Pli poste [[kojnoforma skribo]] estis enkondukita.
Dum longaj tempintervaloj nenio aŭdeblis pri la elama [[historio]], ĝia situo kaj statuso.
 
== Kronologio ==
* 6-a jarmilo a.K.: Unuaj spuroj de [[civilizacio]] - la teritorio de Elamo estis unu el la antikvaj [[centro]]j de la [[mondo|monda]] [[civilizacio]].
* pr. - 2700: datoj pri la unuaj konitaj [[reĝo]]j de Elamo
* 22-a jarcento a.K. Elamo estas sub kontrolo de [[Ur]].
* ĉ. - 2000 : Elamo estas forta [[regno]], kiu konkeris kaj ruinigis la [[sumero|sumeran]] [[urbo]]n [[Ur]].
* ĉ. - 1600: Oni kredas, ke [[kasito]]j kiuj kaptis [[Babilono]]n ankaŭ detruis Elamon.
* ĉ. - 1160: Dum la regado de la [[reĝo Shutruk-Nahhunte]], Elamo plifortiĝas kaj forpelas la [[kasito]]jn. Kreiĝas la unua [[Elama Imperio]], kiu ekzistis nelonge.
* ĉ. - 1120: [[Suzo]] kaj Elamo estis invaditaj de la [[Babilono|babilona]] [[reĝo Nabuko la 1-a]]. Tio kondukas al la falo de la [[Elama Imperio]].
Linio 22:
* 645 - Elamo estis konkerita de [[Asirio]] kaj aneksita. Post tio Elamo neniam sukcesis restariĝi kaj ĝia plua historio estis ligita kun [[Medio]] kaj [[Persio]].
* ĉ. - 320: plej lastaj surskriboj en la [[elama lingvo]].
 
[[Kategorio:Irano]]
[[Kategorio:Antikva epoko]]
<br clear=all>
{{projektoj|commonscat=Elam}}
 
{{LigoLeginda|no}}
 
[[Kategorio:Irano]]
[[Kategorio:Antikva epoko]]
 
[[am:ኤላም]]
Linio 47:
[[he:עילם]]
[[hi:ईलम]]
[[hr:Elam]]
[[hu:Elám]]
[[it:Elam]]