Gramatika nombro: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: hu:Szám (nyelvtan)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
Linio 8:
. En hindeŭropaj lingvoj, kvar klasoj prezentas gramatika nombro: [[substantivo]]j, [[adjektivo]]j, [[pronomo]]j kaj [[verbo]]j. En kelkaj lingvoj de tiu grupo, kiuj havas [[artikolo]]n, ankaŭ la artikolo varias laŭ nombro. Oni povas dividi la gramatikan nombron en hindeŭropaj lingvoj en tri tipoj: nombro de noma grupo, nombro de verbo, nombro de persona pronomo. En kelkaj hindeŭropaj lingvoj, kiel la [[angla]], tiu fenomeno estas jam tre simpliigita, en aliaj, daŭras malsimpla.
 
== Nombro de noma grupo ==
 
 
Linio 17:
Oni vidas en ekzemplo ke ĉiuj vortoj estas en la pluraloj (markata per ''-s'' en la portugala) la artikolo ''O'' (la) la substantivo ''barão'' (viro) kaj la adjektivo ''assinalado'' (famega). Krome, la vorto ''barão'' suferis [[metafonio]]n kaj sanĝis ''ão'' al ''õe'' antaŭ ricevi la ''-s''.
 
== Nombro de verbo ==
 
La nombro de la verbo en hindeŭropaj lingvoj ankaŭ dependas de la substantivo, sed havas multe pli malsimplan formon, ĉar la flekseco de hindeŭropaj lingvoj kunigas en unu finaĵo, ofte pli ol unu informo.
 
== Nombro de persona pronomo ==
 
En Personaj pronomoj, la pluralo estas alia fenomeno. Oni diras ke ''[[ni]]'' estas pluralo de ''mi'', sed tio, evidente, ne estas vero, ĉar ne ekzistas du ''mi'' kiam oni diras:
Linio 29:
Ne signifas ''mi kaj mi legis la libron'', sed ''mi kaj vi legis la libron, aŭ ''mi kaj alia homo legis la libron'', aŭ ''mi, vi, kaj alia homo legis la libron''.
 
== Esperanto ==
 
En [[Esperanto]] estas nombra fleksio en la [[substantivo]]j kaj [[adjektivo]]j (la finaĵo "-j"), kaj la [[pronomo]]j en la unua (mi/ni) kaj tria (li-ŝi-ĝi/ili) personoj havas malsamajn formojn por indiki nombron. Sed la [[verbo]]j ne fleksias laŭ nombro, nek de la subjekto nek de la objekto. Certaj difiniloj (korelativoj en "-iu", "-ia") ankaŭ fleksias laŭ nombro, sed nia artikolo "la" tute ne. Male, en la plimulto de lingvoj kie adjektivoj fleksias laŭ nombro, la artikoloj ankaŭ fleksias same.
 
== Aliaj lingvoj ==
 
En certaj aliaj lingvoj, verboj fleksias laŭ la nombro de la subjekto (la [[Greka lingvo|greka]], [[Volapuko]]), la objekto, aŭ ambaŭ (la [[Hungara lingvo|hungara]]). En aliaj (ekzemple la [[Ĉina lingvo|ĉina]]), la [[substantivo]]j tute ne fleksias por indiko nombron; oni povas aldoni adjektivon aŭ nombrovorton por precizigi, se ne estas kuntekste klara.
 
En lingvo kiriri, kaj aliaj brazilaj indiĝenaj lingvoj, oni uzas la [[kolektivo]] (ara formo) por indiki pli ol unu, oni nomas tion ''abundanca formo''.
Linio 45:
**[[dualo]]
**[[trialo]]
 
[[Kategorio:Gramatiko]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{el}} http://www.lmp.ucla.edu/Profile.aspx?LangID=75 <!-- _Khmer_ -->
Linio 54 ⟶ 51:
{{LigoElstara|fr}}
 
[[Kategorio:Gramatiko]]
 
[[bg:Число (морфологична категория)]]
[[br:Niver (yezhoniezh)]]
[[ca:Nombre (gramàtica)]]