Munkena interkonsento: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Alexbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: ko:뮌헨 협정
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: he:ועידת מינכן; cosmetic changes
Linio 1:
'''Munkena interkonsento''' estis interkonsento pri rezigno de limregionaj teritorioj de [[Ĉeĥoslovakio]], en kiu loĝis germana minoritato, al la [[nazia Germanio]]. Ĝi estis subskribita la [[29-a de septembro|29-an de septembro]] de [[1938]] en konferenco en [[Munkeno]] de reprezentantoj de registaroj de [[Britio|Granda Britio]] ([[Neville Chamberlain]]), [[Francio]] ([[Edouard Daladier]]), [[Germanio]] ([[Adolf Hitler]]) kaj [[Italio]] ([[Benito Mussolini]]). La interkonsento fariĝis rezulto de agresiva politiko de Germanio kaj brita-franca [[politiko helpe de cedoj]]. Per la fermo de la kontrakto antaŭis kampanjo kontraŭ Ĉeĥoslovakio, gvidita pro onidira subpremado de 3 milionoj da germanoj en la ĉeĥoslovaka teritorio. Tiu ĉi kampanjo estis kunigita kun vulgara premo al la ĉeĥoslovaka registaro.
 
Postulojn de [[Germanio]] rilate al [[Ĉeĥoslovakio]] Hitler formulis la [[15-a de septembro|15-an de septembro]] de [[1938]] dum kunveno kun brita ĉefministro en [[Berchtesgaden]]. Li ĉefe postulis, por ke estu rezignita al Germanio la teritoriojn kun pli ol 50 % da germana loĝantaro. Tiuj ĉi postuloj estis subtenataj per noto de la brita kaj la franca registaroj, do la ĉeĥoslovaka registaro fine la [[21-a de septembro|21-an de septembro]] de [[1938]] akceptis. La decido kaŭzis spontanean reziston de loĝantoj, kiu kulminis la [[22-a de septembro|22-an de septembro]] per ĉefstriko, kiu kaŭzis falon de registaro de [[Milan Hodža|Hodža]]. Nova kabineto de generalo [[Jan Syrový|Syrový]] proklamis la [[23-a de septembro|23-an de septembro]] mobilizon. Hitler dume gradigis siajn postulojn en la t.n. godesberga memorando. Aktivecojn, kiujn subtenis ankaŭ [[Italio]], fine gvidis al kunvoko de konferenco de ĉefoj de registaroj, okazintaj la [[29-a de septembro|29-an de septembro]] de [[1938]] en [[Munkeno]] kaj al la akceptita interkonsento.
 
La munkena interkonsento akceptita sen partopreno de [[Ĉeĥoslovakio]] estis diktato, kiu postulis la rezignon de la ĉeĥoslovakaj limregionoj en la tempo ekde la [[1-a de oktobro|1-a]] ĝis la [[10-a de oktobro]] kaj solvon de la t.n. problemo de pola kaj hungara minoritato en Ĉeĥoslovakio ĝis tri monatoj (same per la rezigno de la teritorio). Novaj ŝtatlimoj de Ĉeĥoslovakio estis garantotaj de signintoj de la munkena interkonsento. La [[30-a de septembro|30-an de septembro]] de [[1938]] la ĉeĥoslovaka registaro dum prezidanteco de [[Edvard Beneš]] akceptis la munkenan diktaton. Ĉeĥoslovakio rezignis al Germanio ampleksajn teritoriojn signifaj ekonomie kaj precipe strategie, inkluzive de [[Petržalka]], danuba antaŭpontejo ĉe [[Bratislavo]]. Tuj post tio post la antaŭa [[ultimato]] la [[1-a de oktobro|1-an de oktobro]] de [[1938]] [[Pollando]] aneksis teritoriojn de regionoj ĉirkaŭ [[Český Těšín|Těšín]], [[Orava]] kaj [[Spiš]] kaj surbaze de [[viena arbitracio]] el la [[2-a de oktobro]] [[Hungario]] ekokupis sudan kaj orientan [[Slovakio|Slovakion]]n kaj grandan parton de [[Karpata Rutenio|Subkarpata Rusio]]. Ĉeĥoslovakio tiel sume perdis 41 098 km<sup>2</sup> de sia teritorio kaj 4 879 000 loĝantojn, el tio 1 250 000 ĉeĥoj kaj slovakoj. Ĝi same perdis 33 % da industriaj uzinoj, plimulton de minejindustrio, vitroindustrio, teksindustrio kaj paperindustrio. Ĝi estis senigita de zono de [[linio de ĉeĥoslovakaj antaŭmilitaj fortikaĵoj|limregionaj fortikaĵoj]], interrompiĝis la plej gravaj fervojlinioj. La munkena interkonsento preparis grundon por definitiva likvido de [[Ĉeĥoslovakio]] la [[15-a de marto|15-an de marto]] de [[1939]]. En la jaro [[1942]] proklamis la munkenan interkonsenton kiel nevalida [[Britio|Granda Britio]] kaj [[Francio]], en la jaro [[1944]] [[Italio]] kaj en la jaro [[1973]] [[Germanio]].
 
== Rilataj temoj ==
 
*[[Berchtesgadenaj kondiĉoj]]
Linio 42:
[[fr:Accords de Munich]]
[[gl:Pacto de Múnic]]
[[he:הסכםועידת מינכן]]
[[hr:Münchenski sporazum]]
[[hu:Müncheni egyezmény (1938)]]