Manioko: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
D'ohBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: lv:Manioka
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: da:Kassava; cosmetic changes
Linio 20:
En [[Afriko]] kaj [[Sud-Ameriko]] oni multe manĝas maniokon. Origine ĝi estas de [[Brazilo]]. Ĉiuj hodiaŭaj varioj estas [[kultivaĵo]]j.
 
== Historio ==
Manioko estas de origino Sud-Amerika [[savano]]planto. La planto povas kreski sur tre malriĉaj grundoj (sed tiam la rikolto estas relative malabunda) kaj ĝi ankaŭ bone eltenas periodojn da malsekeco (escepte tuj post la plantado de la juna planto). La planto ankaŭ bone rezistas plagojn de [[akridoj]].
 
Linio 29:
Nuntempe en tropikaj evoluantaj landoj kelkcent milionoj da homoj grandparte vivas de manioko. En 2002 la monda produktokvanto estis 184 milionoj da tunoj.
 
== Uzado ==
Kvankam la planto enhavas multe da [[amelo]] kaj estas tre nutra ĝi ankaŭ enhavas la venenan [[cianida acido|cianidan acidon]] en la formo de [[glukozido]]j, kiu devas esti forigita, antaŭ la konsumado, ĉe specioj kun alta kvanto da ĝi. La [[titro]] varias de 20 mg HCN/kilo ĝis 1000 mg/kilo da freŝaj tuberoj. Specioj kun alta titro nomiĝas 'amara manioko', kun malalta titro 'dolĉa manioko'. La manĝado de amara manioko estas danĝera, sed ankaŭ la dolĉa manioko oni pli bone kuiru. La malsano [[konzo]] fakte estas formo de kronika cianido-veneniĝo, kaŭzita de manĝado de manioko, tapioko aŭ [[fufuo]] el kiu oni ne aŭ ne sufiĉe forigis la cianidon. Tio povas rezultigi en mankomalsanoj pro [[jodmanko]].
 
Linio 66:
[[ca:Tapioca]]
[[cs:Maniok]]
[[da:Kassava]]
[[de:Maniok]]
[[en:Cassava]]