Konflikto de la Gazaa Sektoro (2008-2009): Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj) e roboto modifo de: ar:الحرب على قطاع غزة (ديسمبر 2008) |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto modifo de: hr:Rat u Gazi 2008.-2009.; cosmetic changes |
||
Linio 1:
[[
La '''konflikto de la Gaza Sektoro de 2008-2009''', nomita ''Operacio Fandita Plumbo''<ref>[http://www.ansa.it/ansalatina/notizie/rubriche/mundo/20081227205234795181.html Al menos 225 muertos en inicio de ofensiva israelí]</ref>
Israelaj fontoj informis, ke la celo de tiu atako estas detrui la ''"terorisman infrastrukturon"'' kaj la militan kapablon de Hamas,<ref name=elpais1 /> kiel reago al lanĉado de [[raketo (pafaĵo)|raketoj]] kaj pafaĵoj de [[haŭbizo]], kontraŭ [[civila]]j israelaj celoj fare de palestinaj milicanoj: ekde kiam finis militpaŭzo ĝis la komenco de la atako, pli da 200 pafaĵoj falis en Israelon.<ref>elpais1</ref>
== Ciferoj ==
Temas pri la atako kun plej alta nombro de mortintoj de la [[Arabaj-israelaj militoj|arabisraela konflikto]] dum la lastaj kvardek jaroj,<ref name=elpais1 /><ref name=elmundo1 /> ĝis nun 13 israelaj mortintoj, el ili dek soldatoj kaj tri civiluloj; palestinaj kuracistoj informas pri pli da 1100 palestinaj mortintoj,<ref name=oms680/><ref name=y610>[http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-3651610,00.html Report: Dozens dead in IDF strikes]</ref><ref name=alj507>[http://english.aljazeera.net/news/middleeast/2009/01/200914124615647308.html Civilians die in Gaza fighting]</ref> ĉirkaŭ duono civiluloj, laŭ la informoj de la urĝoservoj de la Gaza Sektoro.<ref name=elmundo2>[http://www.elmundo.es/elmundo/2008/12/31/internacional/1230751464.html Tras cinco días de bombardeos continuados, Gaza comienza a identificar a sus muertos]</ref><ref name=elpais3>{{cita web|url = http://www.elpais.com/articulo/internacional/Israel/bombardea/sur/Gaza/destruir/tuneles/Egipto/elpepuint/20081228elpepuint_2/Tes|título = Israel bombardea el sur de Gaza para destruir los túneles con Egipto|fechaacceso = [[28 de diciembre]] de [[2008]]|autor = Agencias|fecha = 28/12/2008|editorial = [[El País|elpais.com]]}}</ref> <ref name=reuters1>[http://www.reuters.com/article/newsOne/idUSLR1342320081227?pageNumber=2&virtualBrandChannel=0&sp=true Scores killed in Israeli assault on Gaza]</ref><ref name=publico1>[http://www.publico.es/internacional/186504/ejercito/israeli/lanza/bombardeo/masivo/gaza Un bombardeo israelí en Gaza provoca una masacre que deja al menos 200 muertos]</ref><ref name-nytimes> [http://www.nytimes.com/2008/12/29/world/middleeast/29mideast.htmlTaghreed ElKhodary, Ethan Bonner. "Israeli Attacks in Gaza Strip Continue for Second Day". New York Times. December 28, 2008]</ref> Same, Unuiĝintaj Nacioj ĉirkaŭkalkulas, ke almenaŭ 257 de la palestinaj mortintoj estas geinfanoj.<ref name=un783/> Pro la granda nombro de gravaj vunditoj kaj detruitaj konstruaĵoj, la nombro de mortintoj estas provizora kaj eble pliiĝos dum la daŭro de la operaco.
Linio 12:
La [[19-a de januaro|19-an de januaro]] komencis militpaŭzo en la Konflikto. Unue la registaro de [[Israelo]] kaj poste [[Hamas]] proklamis militpaŭzon, kvankam kelkaj izolitaj konfliktoj pludaŭris. La rezulto estas pli da 1,300 mortintoj inter palestinanoj (duono civiluloj, ĉefe virinoj kaj geinfanoj) kaj 13 inter israelanoj (el ili 3 civiluloj). Oni supozas, ke la internacia komunumo helpos en la kontrolo de la landlimoj kun Egipto por eviti paso de armiloj al palestinaj organizaĵoj. Oni supozas, ankaŭ ke la nombro de palestinaj mortintoj estos bedaŭrinde multe pli alta ĉar aperos pliaj sub la ruinoj de konstruaĵoj detruitaj, disvolviĝos malsanoj kaj hospitaloj ne povos zorgi pri tiom da vunditoj.<ref> ''El País'', Madrido, 19a de januaro, paĝoj 1, 2 kaj 3.</ref>
== Kaŭzoj ==
=== Hamas ===
[[Hamas]] (prononce [hamAs]) estas [[islamisma]] palestina organizaĵo kies celo estas starigo de Islama Ŝtato en [[Palestino]] historie konsiderata, tio estas, en la aktualaj [[Israelo]] kaj [[Palestinaj Teritorioj]]. Pro tio, Hamas dekomence agnoskis nek la Israelan Ŝtaton nek ties rajton ekzisti. Ĝia organizo estas komplika, kaj ene de si enhavas kaj bonfarajn organizaĵojn, kiuj zorgas pri la plej bezonantajn palestinojn, ĝis la Rotoj Izz-al-din al-Qassam, la armita branĉo de la organizaĵo, kiuj atencis ofte kontraŭ la civila israela populacio kaj kiu lanĉis raketojn kontraŭ najbaraj regionoj de Israelo.
Linio 21:
=== Lanĉado de pafaĵoj ===
[[
La israela registaro asertis, ke la lanĉado de [[Kassam-raketo]]j fare de [[Hamas]] kaj aliaj palestinaj organizaĵoj kontraŭ la sudo de Israelo estis la ĉefa kaŭzo por lanĉi atakon kontraŭ la [[Gaza Sektoro]].<ref name=elpais1/> La Kassam-raketo estas simplaj raketoj el stalo, kun malpli detrupovo kaj certeco ol aliaj raketoj kiel la [[Katjuŝa]], konataj ĉar ili estis uzataj de [[Hizbulaho]] dum la [[Israela-Libana konflikto de 2006]]. Laŭ la Ministerio de Eksterlandaj Aferoj de Israelo, la Kassam-raketoj mortigis 16 personojn ekde [[junio]] de [[2004]].<ref>[http://www.mfa.gov.il/MFA/Terrorism-+Obstacle+to+Peace/Palestinian+terror+since+2000/Victims+of+Palestinian+Violence+and+Terrorism+sinc.htm Viktimoj de la violento kaj terorismo palestinaj ekde septembro de 2000] (en angla). La atencoj mortigaj estis la jenaj: 28a de junio de 2004 (2 mortintoj), 29a de septembro de 2004 (2 mortintoj), 15a de januaro de 2005 (1 mortinto), 7a de junio de 2005 (3 mortintoj), 14a de julio de 2005 (1 mortinto), 15a de novembro de 2006 (1 mortinto), 21a de novembro de 2006 (1 mortinto), 21a de majo de 2007 (1 mortinto), 27a de majo de 2007 (1 mortinto), 27a de februaro de 2008 (1 mortinto), 12a de majo de 2008 (1 mortinto), 27a de decembro de 2008 (1 mortinto).</ref> Tamen se oni konsideras, la malproporcio de la nombro de tiuj viktimoj antaŭ la suba tabelo de mortintoj, oni povas kompreni, ke la ŝtato de Israelo tute ne priokupiĝas pri la mortintoj almenaŭ de la najbara teritorio (ĉirkaŭ 100 mortintoj po 1) kaj ke alia pli certa kialo de la atako povus esti la neceso finigi la povon de islamisma partio (demokrate elektita) en tiu teritorio.
En Israelo, la lanĉo de raketoj kontraŭ la sudo de ĝia teritorio estas temo pri kiu la socio troviĝas konscia. Ekde januaro de [[2008]] ĝis la komenco de la bombardado, ĉirkaŭ 3.000 raketoj lanĉitaj ekde la [[Gaza Sektoro]] falis en israelan teritorion. Tiuj lanĉoj kaŭzis la morton de kvar personoj kaj ĉirkaŭ 270 vunditojn. La plej afektataj urboj estas la plej proksimaj al la Gaza Sektoro, ĉefe [[Sderot]] kaj [[Aŝkelon]], krom [[Aŝdod]] kaj [[Netivot]].<ref>[http://www.theisraelproject.org/site/apps/nlnet/content2.aspx?c=hsJPK0PIJpH&b=3587015&content_id={2753D8F0-FDD8-4F9B-B0B9-32ABF3E28AF0}¬oc=1 The Israel Project - Highlights]</ref>
== Sekvoj ==
La unua klara sekvo estas, ke la tuta sektoro estis detruita de la bombardado kaj mortis multaj palestinanoj, ĉefe civiluloj, inter ili geinfanoj kaj virinoj. Krome la vivkondiĉoj malpliboniĝis ĝis la fakto, ke multaj vunditoj mortis en hospitaloj kaj simile aliaj personoj malfortigitaj pro la atako mortis. Ekde la politika vidpunkto Hamas plibonigis sian imagon ene de [[Palestino]] kaj ĉefe eksterlande ĉar estis ĉefa viktimo de la atako, tute kontraŭleĝe ĉar la israela armeo malobeis multajn internaciajn militregulojn. Krome ekis nova konflikto inter la palestinanoj sekvantoj de [[Hamas]] kaj tiuj sekvantoj de [[Fatah]]: laŭ informo en multaj eŭropaj amaskomunikiloj, membroj de Fatah komunikis per poŝtelefono al israela armeo la situon de diversaj gravuloj de Hamas kaj tre verŝajne pro tio multaj estis atingitaj de la israela bombardado. Sekve multaj sekvantoj de Fatah ĉu kulpuloj ĉu nekulpuloj estis arestitaj de la milicoj de Hamas kaj kelkaj eĉ ekzekutitaj dum la bombardado. Laŭ nepruvita informo dum tiu konflikto Fatah havis preparitan armeeton por ekkontroli la Sektoron kaze de malvenko de Hamas.<ref> El País, "Al Fatah tenía 3.500 hombres en Egipto listos para entrar en la franja" (Al Fatah havis 3.500 homojn en Egiptio pretaj por eniri en la sektoro), 29 januaro 2009, p.3</ref>
=== Mortintoj ===
{| class="wikitable centre"
|- bgcolor="#eeeeee"
Linio 119:
|}
== Referencoj ==
<references/>
Linio 141:
[[fr:Guerre de Gaza de 2008-2009]]
[[he:מבצע עופרת יצוקה]]
[[hr:
[[hu:2008–2009-es Izrael–Hamász-konfliktus]]
[[id:Konflik Israel-Gaza 2008-2009]]
| |||