Zaratuŝtro: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
NMaia (diskuto | kontribuoj) |
Xqbot (diskuto | kontribuoj) e roboto aldono de: yo:Zoroaster; cosmetic changes |
||
Linio 2:
'''Zaratuŝtro''' (n.ĉ. 1080 a.K.), la Fondinto de [[Zaratuŝtrismo]], ankaŭ konata kiel Zoroastro, Zaratuŝtra, kaj Zartoŝt, vivis ĉirkaŭ ses cent jarojn antaŭ la invado de [[Kserkso]] en [[Grekio
== Nomo ==
Linio 8:
La Nomo zaraθ-uštra estas Bahuvriha kombinaĵo en la avesta lingvo kiu signifas "havante maljunajn kamelojn, tiu kiu posedas maljunajn kamelojn". La unua parto de la nomo antaŭ estis tradukita kiel "flavaj" aŭ "oraj", de la avesta "zaraj", donante la signifon "[havante] flavaj kameloj". Pli romantika, sed neakurata, traduko de la nomo en la pasinteco estis "[portanto de la] ora tagiĝo", bazita sur la erara supozo ke la dua parto de la nomo estas variaĵo de la veda vorto "uŝas" kiu signifas "tagiĝo". La lasta traduko ŝajne devenis de deziro doni pli taŭgan signifon al la nomo de la Profeto ol "posedanto de maljunaj kameloj."
== Naskiĝo ==
La Denkard tiel priskribas la alvenon de Zaratuŝtro:
Linio 14:
''"Plie, Dio, por doni ĝojon al la bona kreaĵo, de la komenco de la mondo, kreis, en pura kaj luma esenco, la sankta Zartoŝt kiel konatulo de la Amahaspandoj, dotita per bonkvalitoj, pensema, kaj plene atentema. Kaja Lia esenco estis farita en la Spirita Mondo por (la tasko de) predikado, kaj disvastigado de la religio tra la mondo. Kaj en la ĝusta tempo Li estis malsupren-sendita en la mondon kiel Viro, investita per tera Korpo. Tiutempe (t.e. kiam la pura Spirito de Zartoŝt eniris la domon de argilo), superega speco de lumo kaj brileco komencis ekbrili el Lia domo, pere de stelo (en la ĉieloj). Kaj li naskiĝis de Sia Patro Pouruŝasp -- ido de (la Peŝdadia Reĝo) Ĝamŝed -- kaj de Sia patrino Dukdaub. Plie, kiam Li (la Profeto) naskiĝis, estis lumo kiel la brilego de fajro--blindumo kaj krepusko--radiante de Lia domo ĉiudirekten, alte en la aeron, kaj al granda distanco tra la tero, kiel signo de Lia grandeco kaj ekzalteco."'' (Denkard: 5.2.1)
== Frua Vivo kaj Revelacio ==
Lia patro estis nobelo de reĝa deveno, sed ne tro potenca. Zaratuŝtro estis la tria el kvin fratoj. Li estis pastro. Li ricevis Sian Revelacion kaj Profetecon kiam Dio (en la antikva persa [[Ahura Mazda]] aŭ Ohrmazd) sendis al Li vizion. La Spirito Vohu Manah ('Bona Penso') ordonis al Li kontraŭstari la sangajn oferojn de la tradiciaj persaj kultoj kaj helpi la malriĉulojn. Li ricevis vizion en kiu Li vidis la komencon de la mondo kaj eksciis ke Li estis elektita en la komenco de tempo por Sia Misio. Li diris ke Li vidis kaj aŭdis Dion. (Zaehner: p. 35, 44)
== Persekutado ==
Kiam Li anoncis Sian Mision, Zaratuŝtro estis tuj persekutata de la sekvantoj de la mitra kulto. Persekutita kaj ekzilita, apartigita de Sia familio, Zaratuŝtro suferis la saman sorton de la aliaj fondintoj de mondreligioj. Zaratuŝtro diris: ''"Al kiu lando Mi fuĝu, kien fuĝi? De nobeloj kaj miaj konatuloj ili apartigas Min, nek Mi plaĉas al la homoj [......], nek al la mensogaj regantoj de la lando. Kiamaniere Mi plaĉos al Vi, Mazda Ahura?"'' (Yazda 46.1)
== Azilo kun Reĝo Viŝtasp ==
Tamen, Li finfine ricevis azilon de kajana Reĝo Viŝtasp. Laŭ la Denkard, Li faris multajn miraklojn kaj konvinkajn pruvojn por la reĝo, kiu finfine akceptis Zaratuŝtrismon. Viŝtasp faris ĝin la oficiala religio de sia regno. Ĝi poste ankaŭ fariĝis la ŝtat-religio de la [[Persa imperio]].
Linio 42:
La nomon Zaratuŝtro popularigis ankaŭ [[Friedrich Wilhelm Nietzsche|Niĉeo]] en sia verko [[Tiele parolis Zaratuŝtra]].
== En Esperanto ==
''Tiele parolis Zaratuŝtra'': libro por ĉiu kaj neniu ([[Friedrich Nietzsche]].
Linio 119:
[[uk:Заратуштра]]
[[ur:زرتشت]]
[[yo:Zoroaster]]
[[zh:查拉圖斯特拉]]
[[zh-min-nan:Zarathuštra]]
| |||