Suda Rio-Grando: Malsamoj inter versioj

'''Suda Rio-Grando''' (''Rio Grande do Sul'' portugallingve, t. e. "Suda Granda Rivero") estas la plej suda subŝtato de [[Brazilo]]. Ĝia ĉefurbo kaj plej granda urbo estas [[Porto Alegro]]) (t. e. "Gaja Haveno"). La subŝtato havas 282.000 km² kaj 10.398 milionojn da enloĝantoj (en 2002).

 

Suda Rio-Grando situas en la suda parto de [[Brazilo]]. Norde, la rivero Pelotas kaj parto de la rivero Urugvajo apartigas Sudan Rio-Grandon de la brazila ŝtato [[Sankta Katarino]]. Okcidente, la rivero Urugvajo apartigas Sudan Rio-Grandon de [[Argentino]]. Sude, la rivero Kvaraio (Quaraí) apartigas Sudan Rio-Grandon de [[Urugvajo]]. La ĉefurbo Portalegro estas je 1.063 km for de [[Bonaero]], 868 km for de Montevideo kaj 2.027 km for de la landa ĉefurbo de [[Brasília]] (Braziljo). Aliaj grandaj urboj estas Kaŝias do Sul-o (eble esperante: Kaŝias de Sudo kaj Portugallingve: Caxias do Sul), Pelotas, Kanoas (Canoas), Sankta Maria (Santa Maria), Gravataio (Gravataí), Nova Hamburgo (Novo Hamburgo).[[Dosiero:Itaimbezinho1.jpeg|thumb|200px|right|Kanjono de [[Itaimbezinjo]] (el la indiĝena lingvo: ita = ŝtono; ai'be = akra, tranĉa).]][[Dosiero:Lacador.JPG|right|thumb|200px|"[[Statuo de Laçador|O Laçador]]", fama gaŭĉa [[Statuo]] troviĝinta en [[Porto Alegre]], simbolo de la gaŭĉa gento.]]

 

 

Sao Paŭlo (Brazilo) 1:15h / 1.109 km

Santiago (Chilio) 2:20h / 2.450 km

 

Suda Rio-Grando estas unu el la plej gravaj produktantoj de rizo, sojo, tritiko kaj viando de Brazilo kaj estas preskaŭ la nura produktanto de [[Vino]]. Ĝi ankaŭ produktas maŝinindustriajn produktaĵojn, nutraĵojn, tabakon, tekstilproduktaĵojn, ŝuojn kaj felo-produktaĵojn.

 

La originaj loĝantoj de Suda Rio-Grando estis la indiĝenoj.

 

Multaj eŭropaj enmigrantoj alvenis inter la mezo de la 18-a jarcento kaj la komenco de la 19-a jarcento, inter ili precipe el [[Germanio]] kaj [[Italio]], kaj la ŝtato plu estas ia centro de germana kaj itala kulturo en Brazilo. Poste enmigrantoj el [[Japanio]], [[Pollando]], [[Rusio]] kaj aliaj landoj alvenis. Tio kaŭzis interalie grandan multecon da malgrandaj familiskalaj farmbienoj en la ŝtato.

 

La oficiala lingvo estas la [[portugala]], sed oni povas aŭdi loĝantojn, kiuj parolas la [[germana]]n (lingvo parolata ĉefe en [[Germanio]], [[Aŭstrio]] kaj [[Svisio]]), la italan (lingvo parolata en [[Italio]]), kaj aliajn, kiel la [[hispana]]n (lingvo parolata en [[Hispanio]] kaj en la plejparto de [[Sudameriko]] kaj [[Centra Ameriko]]), ĉefe en urboj proksime de la Brazila, la Argentina kaj la Urugvaja landlimoj.

 

Ĉi tie estis kreita la CTG ([[Gauĉaj Tradiciaj Centroj]]), lokoj kie oni kultivas la gaŭĉan kamparan kulturon. Hodiaŭe ekzistas miloj da tiaj CTG en pluraj landoj de la mondo.[[Dosiero:Mate000000.JPG|thumb|200px|right|La [[ĉimarao]] (ĉimarono aŭ amar-mateo), tipa drinkaĵo en Suda Rio-Grando.]]

 

Estas [[Esperanto-movado]] en '''Suda Rio-Grando''' ekde [[1894]], kiam la unuaj skriboj pri [[Esperanto]] en [[Brazilo]] aperis en [[Deutschlund Zeitung]], kies aŭtoro estis S-ro [[Arno Philip]]. Ankaŭ en [[1894]], [[Francisco Valdomiro Lorenz]], naskiĝinta en [[Bohemio]], nuntempe [[Ĉeĥio]], pro politikaj kialoj enmigris al '''Suda Rio-Grando''', kie li alvenis je la [[8-a de aŭgusto]] [[1894]], por fariĝi [[agrikulturisto]] en la [[Kolonio]] "São Francisco", antaŭe distrikto de [[Encruzilhada do Sul]].

 

[[et:Rio Grande do Suli osariik]]

[[eu:Rio Grande do Sul]]

[[fi:Rio Grande do Sul]]

[[fr:Rio Grande do Sul]]