Makedonio (Grekio): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e La dosiero Ac_alexanderstatue.jpg estis forigita ĉar ĝi estis forigita el la Komunejo de Kameraad Pjotr: commons:Commons:Deletion requests/File:Ac alexanderstatue.jpg: No
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
''Tiu ĉi artikolo temas pri la sendependanordaregiono respublikode anlaŭGrekio. konataLa kielvorto Makedonio (Grekio)estas uzata ankaŭ por:''
. La vorto Makedonio estas uzata ankaŭ por:''
# Granda regiono en la Balkanoj: [[Makedonio (regiono)|Makedonio]]
# Sendependa respubliko, ankaŭ konata kiel [[Respubliko Makedonio|Iama Jugoslavia Respubliko Makedonio (Respubliko de Makedonio)]]
Linio 6 ⟶ 5:
''Vidu apartigilon [[Makedonio]]''
----
 
{| class="infobox" cellpadding="3" style="float: right; width: 325px; font-size: 90%; background-color: lightlightgrey; margin-left: 1em;"
|-
Linio 39 ⟶ 37:
| [[Loĝdenso]] || 77/km²
|}
'''Makedonio''' aŭ '''Makedonujo''' ([[greke]]: ''Μακεδονία'') estas kultura landoparto de [[Grekujo]], kiu baziĝas sur tiu parto de la antikva regno [[antikva MakedonujoMakedonio|MakedonujoMakedonio]] kiu nun troviĝas sur la teritorio de la ŝtato Grekujo[[Grekio]]. La landoparto politike konsistas el la tri administraj regionoj [[Okcidenta MakedonujoMakedonio|Okcidenta]], [[Meza MakedonujoMakedonio|Meza]] kaj [[Orienta MakedonujoMakedonio]] de GrekujoGrekio.
 
== Bazaj informoj ==
Linio 51 ⟶ 49:
* '''Administra divido:''' 3 regionoj kaj 13 provincoj.
* '''Ĉefurbo:''' [[Tesaloniko]] (706 mil).
 
 
== Historio ==
La Makedonojantikvaj makedonoj frutempe iĝistroviĝis sub la kultura influado de la [[Grekojgrekoj]], sed sukcesis teni sian kulturon kaj lingvon dum pluraj jarcentoj. La Makedonoj (antik)pramakedonoj ankaŭ influis Grekankrekan kulturon; --ekz. en [[Grekagreka mitologio]] aperas kelkaj Makedonojmakedonoj. Tamen, ĉar la Makedonoj (antik)pramakedonoj ne parolis la [[greka lingvo|grekan]], la Grekojgrekoj rigardis ilin kiel sovaĝojnsovaĝulojn. La Grekojrekoj komencis fondi [[kolonio]]jn en Makedonio en la [[12-a jarcento a.K.]]
 
La tradicia dato por la fino de la periodo estas la morto de [[Filipo la 2-a de Makedonio]] kaj [[Aleksandro la Granda]] en [[-323|323 a.K.]]. La sekvinta periodo estas nomata la [[Helena civilizo|Helena periodo]].
 
Post la [[3-a Makedonia milito]], Makedonio iĝisfalis sub la rego de la [[Romia imperio]]. Makedonio restis provinco de Romio ĝis ties disfalo. Poste, Makedonio iĝistroviĝis sub la rego de la [[Bizanca imperio]].
 
Bizancio perdis plej da Makedonio al Bulgario en la [[9-a jarcento]], regajnis ĝin in [[972]], kaj reperdis ĝin en la [[12-a jarcento]]. Dum la [[13-a jarcento|13-a]] kaj [[14-a jarcento]]j, la regiono estis prenita kaj reprenita de Bulgario kaj Bizancio.
 
Finfine la tutan Makedonio la [[Osmanida imperio]] konkeris en la 14-a jarcento, kaj ĝin regis dum kvin jarcentoj.
 
Makedonio denove dividiĝis inter Grekio, Bulgario, kaj Jugoslavio post la [[Unua mondmilito]] kaj la disfalo de la Osmanida imperio.
 
Bizancio perdis plejplejan daparton de Makedonio al [[Bulgario]] en la [[9-a jarcento]], regajnis ĝin in [[972]], kaj reperdis ĝin en la [[12-a jarcento]]. Dum la [[13-a jarcento|13-a]] kaj [[14-a jarcento]]j, la regiono estis prenita kaj reprenita de Bulgario kaj Bizancio.
En [[1912]] Makedonio akiris sendependecon de Osmana Imperio.
 
Finfine la tutan MakedonioMakedonion la [[Osmanida imperio]] konkeris en la 14-a jarcento, kaj ĝin regis dum kvin jarcentoj.
 
Makedonio denove dividiĝis inter Grekio, Bulgario, kaj [[Jugoslavio]] post la [[Unua mondmilito]] kaj la disfalo de la Osmanida imperio. La jugoslava parto sendependiĝis en la [[1990-aj jaroj]], kun la nomo [[Respubliko Makedonio]], kiu post la protestoj de la greka registaro ricevas internacie ankaŭ la nomon ''Iama Jugoslavia Respubliko Makedonio''.
 
== Vidu ankaŭ ==
[[Dosiero:Verginasun.jpg|thumb|right|200px|Vergina Suno]]
[[Dosiero:Cirilo_kaj_Metodo.jpg|150px190px|right|thumb|[[Cirilo kaj Metodo|Sanktaj Cirilo kaj Metodo]]]]
* [[Antikva Grekio]]
* [[Helena mitologio]]
Linio 80 ⟶ 74:
* [[Greka-turka milito (1919-1922)]]
* [[Eŭropa Futbal-Ĉampionado 2004]]
* [[Grekio#Esperanto en Grekio|Esperanto en Grekio]]
* [[Greka lingvo]]
 
Linio 103 ⟶ 97:
* [http://www.history.ccsu.edu/elias/elias.htm Site of Prof. Kapetanopoulos (CCSU) with infos about Macedonian history]
* [http://historyofmacedonia.wordpress.com Articles about Macedonia through ages]
 
<gallery>
Dosiero:GREEKS.PNG|<!-- thumb|left|200px|Mapo de Makedonio _Brasão_ _da_ Grekio -->
 
Dosiero:Verginasun.jpg|<!-- thumb|left|200px|Vergina Suno -->
</gallery>
 
[[Kategorio:Grekio]]
[[Kategorio:Makedonio| ]]
 
[[als:Makedonien (Griechenland)]]
[[ast:Macedonia (Grecia)]]