FidoReto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
aldono
Teiresia (diskuto | kontribuoj)
→‎Tekniko: nova alineo
Linio 1:
{{redaktas
|redaktanto=Teiresia
|subskribo=Teiresia
|komenco=4-a de februaro 2010
|fino=ĉirkaŭ 10-a de februaro 2010
|dauro=kelkaj tagoj}}
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner">
Linio 20 ⟶ 26:
 
== Historio ==
FidoReton iniciatis en la jaro [[1984]] Tom Jennings en [[San Francisko]], [[Usono]] kiel rimedo por interligi bultenejojn kiuj rulis lian propran programon de bultenejo ''"FidoFidoBBS"''.<ref>La nomo aludas al la nomo por hundoj "{{fremdlingve|en|Fido}}", ([fajdoŭ])kiu estas hundnomo,ofte seduzata en Usono. En ĉi tietio nebildo temasla pribultenejo-programo, iukiu aparta"alportas" la ciferecajn mesaĝoijn dumnokte, ludas la rolo de la fidela hundo, kiu ciumatene alportas la gazeton.</ref> Komence la sola alia sistemo en la reto estis la bultenejo de lia amiko John Madil, kun kiu li volis interŝanĝi mesaĝojn dumnokte, ĉar tiam telefonado estis malplikosta.<ref>{{citaĵo el la reto
|url = http://www.fidonet.org/inet92_Randy_Bush.txt
|titolo = FidoNet: Technology, Use, Tools, and History
Linio 31 ⟶ 37:
}}</ref>
 
Iom post iom aŭtoroj de aliaj bultenejo-programoj sendepende adaptis liajn programojn por subteni la [[Ret-komunika protokolo|protokolo]]jn de FidoReto kaj la reto fariĝis populara rimedo por komunikado inter komputil-uzantoj. Ĝis 1994 – kun la alveno de komerca interreto – FidoReto estis la sola ne-[[Compuserve]]-a, ne-Minerva-a kaj ne-[[Prodigy]]-a (kaj la sola nekomerca) metodo por la plimulto de la mondloĝantaro por sendi retpoŝton al, kaj ricevi el la [[MILNET]], [[ARPANET]] kaj [[Minitel]] retoj. De la fino de la [[1990aj jaroj]] la nombro da membroj malkreskas, ĉefe ĉar intertempe veraj interretaj konektoj iĝis la normo. Dum la plej bonaj tempoj la tiel nomita ''{{lang|en|Nodelist}}'', la listo de ĉiuj komputiloj oficiale (t.e. nek punkte nek per ies bultenejo)bultenejoj interligitaj per FidoReto, enhavis pli ol 30.000 enskriboj tutmonde.
 
En 2009, la plimulto el la fidoretanoj loĝis en Rusio kaj apudaj landoj. Tie oni prononcas la nomon ruse ''{{fremdlingve|ru|Фидонет}}'' [fidoNET].
 
== Tekniko ==
 
FidoReto devenas el tempo, kiam – almenaŭ en privata sfero – elektronika datumtransmeto inter du komputiloj eblis nur per rekta alnumerumo de la celsistemon per [[modemo]] konektita al la [[fiksa telefono|tradicia kabla telefona reto]]. La interreto en la nuna formo ne ekzistis, kaj rapidaj datumkonektoj per la – tiam kutimaj – retoj bazitaj sur [[X.25]] – kiel [[Datex-P]] – estis rezervita al firmaoj, kaŭze de la altaj prezoj.
 
Ĉar precipe interurbaj kaj internaciaj telefonaĵoj estis tre multekosta, oni uzis multe da kreoforta energio por eltrovi metodojn per kiuj oni povis rapide kaj efektive distribui retmesaĝojn kaj dosierojn al ĉiuj konektitaj sistemoj kun laŭeble malmutaj kaj laŭeble mallongaj konektoj dum horoj kun malaltaj prezoj. Dum sia periodo de prospero ĉirkaŭ [[1990]], la FidoReto ne estis la sola organizita unio da private operaciitaj bultenejoj, sed ĝi estis – kun grada distanco – la tutmonde plej populara.
 
== Meĥaniko ==
 
Komence FidoRetaj nodoj kuniĝadis nur per telefonaj retoj per [[modemo]]j, sed nun oni uzas ankaŭ [[Interreto]]n, kvankam oni ne ofte parolas pri FidoReto kiel pri ties parto.
 
Linio 50 ⟶ 63:
En Interreto ekzistas "TTT-bultenejoj", kie oni povas legi kaj eventuale skribi mesaĝojn kvazaŭ per fidoreta legilo, bultenejo aŭ retforumo.
 
== PiednotojReferencoj ==
<references/>