Armand Jean du Plessis de Richelieu: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
TXiKiBoT (diskuto | kontribuoj)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto modifo de: tr:Armand Jean du Plessis de Richelieu; cosmetic changes
Linio 1:
[[ImageDosiero:Cardinal Richelieu (Champaigne).jpg|thumb|right|250px|Kardinalo RICHELIEU estis la franca ĉefministro ekde [[1624]] ĝis sia morto.]]
[[Dosiero:COA Cardinal de Richelieu.svg|thumb]]
'''Armand Jean du Plessis de Richelieu''', aŭ '''Kardinalo Richelieu''', (naskiĝis la [[9-a de septembro|9-an de septembro]] [[1585]] - mortis la [[4-a de decembro|4-an de decembro]] [[1642]]) estis grava [[Francio|franca]] [[Katolikismo|kleriko]], [[nobelo]] kaj [[ŝtatestro]].
Linio 5:
Konsekrita kiel [[episkopo]] en [[1607]], Richelieu poste dediĉis sin al [[politiko]] kaj fariĝis ministro en [[1616]]. Li rapide pligrandigis sian influon ambaŭ en la [[Eklezio]] kaj en la [[ŝtato]] : Richelieu estis nomumita kiel [[kardinalo]] en [[1622]], kaj li fariĝis la [[ĉefministro]] de la [[Listo de francaj reĝoj|franca reĝo]] [[Ludoviko la 13-a (Francio)|Ludoviko la 13-a]] en [[1624]]. La ĉiopova kardinalo konservis sian potencon ĝis sia morto en [[1642]], kaj li estis eĉ anstataŭigita de nova kardinalo, [[Jules Mazarin]].
 
La kardinalo Richelieu estis ofte kromnomita « Ĉefa Ministro » : li estas do kelkfoje rigardita kiel la unua efektiva [[ĉefministro]] en la mondo. Richelieu provis plifortigi la reĝan potencon per la submetiĝo de la plej tumultemaj sinjoroj. La malgrandigo de la sendependeco de la franca [[nobelo|nobelaro]] kaŭzis samtempe fortan centralizon de Francio. Lia ĉefa diplomata celo estis la malfortigo de la [[Habsburgoj]] : kvankam Richelieu estis fervora [[Katolikismo|Katoliko]], li ne hezitis trakti aliancojn kun [[Protestantismo|protestantaj]] estroj por la sukceso de tiu entrepreno. Lia epoko estis krome markita de la [[Tridekjara milito]], kiu koncernis la tutan [[Eŭropo|Eŭropon]]n.
 
Richelieu estas ankaŭ fama pro sia subteno pri [[arto]], precipe kun la fondo de la [[Franca Akademio]], kiu devas trakti aferojn rilate al la [[franca lingvo]]. La kardinalo estis kelkfoje kromnomita « la ruĝa Eminenco » (''l'Éminence rouge''), pro la [[Ruĝo|ruĝa koloro]] de la kardinala vesto.
Linio 17:
 
{{DEFAULTSORT:Richelieu}}
 
[[Kategorio:Naskiĝintoj en 1585]]
[[Kategorio:Mortintoj en 1642]]
Linio 24 ⟶ 25:
 
{{LigoElstara|en}}
 
{{LigoLeginda|de}}
 
Linio 72:
[[th:อาร์มองด์ ฌอง ดู เปลส์ซีส์ เดอ ริเชอลิเออ]]
[[tl:Kardinal Richelieu]]
[[tr:KardinalArmand Jean du Plessis de Richelieu]]
[[uk:Рішельє Арман Жан дю Плессі]]
[[ur:رشیلیو]]