Vulturo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
SieBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: te:రాబందు
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: war:Manaol; cosmetic changes
Linio 10:
| subdivision_ranks = Ordoj
| subdivision =
[[Falconiformes]] (Fam. [[Accipitridae]] (part))<br />
[[Ciconiiformes]] (Fam. [[Cathartidae]])
}}
'''Vulturo''' estas birdo el la familio de [[akcipitredoj]], kiu enhavas ankaŭ aliajn tagajn rabobirdojn, kiel agloj, milvoj, cirkuoj, ktp. kaj el ties subfamilio ''Aegypiinae'', kun nudaj kolo, kapo kaj vizaĝo, nutrantaj sin de putraĵo.
 
== Diferencigo ==
Oni nomas ĝin ankaŭ [[malnovmonda vulturo]] por distingi ĝin de la ŝajne similaj [[novmondaj vulturoj]] aŭ [[katartedoj]] kaj [[kondoroj]], kiuj vivas nur en Ameriko kaj bone flaras -ili havas nastruojn-, male kiel malnovmondaj vulturoj. Pro tio tiuj - kiuj vivas en malnova mondo, tio estas Eŭrazio kaj Afriko- trovas kadavraĵojn per vidkapablo. Similaĵoj estas '''manĝi kadavraĵojn''' kaj havi ĉu parte ĉu entute '''senplumajn kolon kaj kapon'''. Tio estis kaŭzita ne de sama deveno, sed de kunflua evoluo.
 
Linio 21:
Plejmultaj vulturoj estas '''grandaj grifoj'''. Ili atingas korpan grandecon de pli ol metro kaj enverguron ĝis 2,50 metroj. Karakterizaĵo de multaj specoj estas '''kolkrispo''', el kiu longa nuda aŭ mallongplumita kolo leviĝas. Nudaj kolo kaj kapo taŭgas por ties manĝado, ĉar alimaniere makuliĝus el sango kaj aliaj fluaĵoj el kadavroj kaj malfaciligus ekflugon, vidkapablon, sanon, ktp. Ili havas ju pli longan kolon des pli grandajn bestojn manĝas. Ĉar ili ne mortigas predojn, '''ili ne havas fortikajn krifojn''', sed pli bone adaptitajn al piedirado kaj male kiel samfamilianoj kiel agloj, kiuj ne kutime piediras kaj havas fortikajn krurojn kaj krifojn.
 
== Manĝado ==
Ili trovas kadavraĵojn per '''vidkapablo''', kiuj permesas al ili trovi mortintajn bestojn aŭ aliajn vulturojn aŭ predobestojn, kiel leonoj aŭ hienoj. Ili bezonas malfermajn [[ebenaĵo]]jn, ĉar alimaniere ili ne povos vidtrovi la kadavraĵojn. Ili manĝas unu post la aliaj, laŭ genroj kaj laŭ pli povaj samspecianoj. Ankaŭ ne ĉiu vultura specio manĝas same: kelkaj manĝas muskolojn, aliaj haŭton, aliaj ostojn, ktp. Kutime ili manĝas dumtage, sed kelkaj barataj grifoj manĝas nokte por profiti la kadavraĵojn forlasitajn de tigroj. Maloftege ili atakas vivajn mamulojn, nur se malestas kadavraĵoj kaj ili trovas ĉu malsana ĉu tre juna aŭ maljuna bruto. Pro tio tradicie vulturoj estis persekutataj de brutobredistoj. Male ili estas '''bonfarantaj''' por homoj, ĉar ili purigas la kamparon de putraĵoj kiuj povus kaŭzi malsanojn.
 
== Reproduktado ==
Vulturinoj demetas nur unu -malofte du- ovon kaj kovotempo kaj zorgado estas '''longega''' kompare kun aliaj birdoj. Multaj konstruas neston male kiel novmondaj vulturoj kiuj nur nestas en kavernoj.
 
Linio 62:
{{Portalo Birdoj}}
{{Akcipitroformaj birdoj}}
 
[[Kategorio:Akcipitredoj]]
 
Linio 99 ⟶ 100:
[[tr:Akbaba (kuş)]]
[[vi:Kền kền]]
[[war:Manaol]]
[[zh:禿鷲]]
[[zh-yue:禿鷲]]