Johano la 6-a (Portugalio): Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
LucienBOT (diskuto | kontribuoj)
Xqbot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: cs:Jan VI. Portugalský; cosmetic changes
Linio 1:
[[ImageDosiero:Debret-djoãoVI-MHN.jpg|thumb|right|200px|Johano la 6-a de Portugalio]]
'''Johano la 6-a''', (portugallingve ''João Maria José Francisco Xavier de Paula Luís António Domingos Rafael de BRAGANÇA'' aŭ '''D. João VI''') naskiĝis en la [[13-a de majo]] de [[1767]] kaj mortis en la [[10-a de marto]] de [[1826]] en [[Lisbono]]. Oficiale alinomita "la klementa", li estis [[reĝo]] de [[Portugalio]] de [[1816]] ĝis [[1826]].
 
== Biografio ==
Johano estis filo de reĝino [[Maria la 1a de Portugalio|Maria la 1-a]] kaj la kunreganta princo Petro. Li iĝis hereda princo en [[1788]] kiam mortis pro [[variolo]] lia plej aĝa frato Jozefo, [[duko]] de [[Bragança]], jam kiam li estis plenkreskulo ŝajne pro tio, ke la patrino pro troa religiemo ne akceptis [[vakcino]]n. Sekve Johano ne estis edukita por esti reĝo kaj ricevis tre nesufiĉan edukadon.
 
Linio 11:
La reĝo vivis kiel religia homo en la [[monaĥejo de Mafra]], dum la reĝino loĝis kiel korteganino en la [[palaco de Queluz]].
 
== Foriro al Brazilo ==
 
La princo ricevis [[ultimato]]n de [[Napoléon Bonaparte]], kiu jam surtronigis sian fraton en [[Hispanio]], por malfermi la havenojn al anglaj ŝipoj. Li malcedis al la ultimato kaj, en [[1807]] la napoleonaj armeoj invadis Portugalion. La reĝa familio fuĝis al [[Brazilo]] kaj Johano transportis la ĉefurbon de Portugalia [[regno (politiko)|regno]] al [[Rio-de-Ĵanejro]]. Fakte la situacio estis malfacila por la portugala reĝo, ĉar Francio kaj Britio interdisputis sur portugalia tero. Francio invadis la landon kaj Britio sendis floton.
Linio 21:
En [[1816]] mortis la reĝino Maria kaj Johano estas kronita reĝo. En [[1822]] okazis revolucio en Portugalio kaj la ribelantoj postulis ke la ĉefurbo estos denove [[Lisbono]]. Johano cedis kaj reiris tien post 13 jaroj de ĉeesto en Brazilo; tiam iĝis imperiestro de Brazilo la plej aĝa filo Petro. Li mortis en marto de [[1826]]. Tiam iĝis reĝo de Portugalio la dua plej aĝa filo Miguel.
 
== Idaro ==
Kun sia edzino, [[Carlota Joaquina|Carlota Joaquina de BOURBON]], reĝidino de [[Hispanio]] ([[1775]]-[[1830]]):
 
Linio 34:
* [[Ana de Jesus Maria de Bragança]] ([[1806]]-[[1857]]).
 
== Koincidoj de la tiama historio inter Portugalio kaj Hispanio ==
La foriro de Johano la 6-a al Brazilo, tio estas, la malapero de la ŝtata strukturo en Portugalio helpis la sendependigon de Brazilo, kiel la malapero de la ĝistiama burbona strukturo de [[Karlo la 4-a (Hispanio)|Karlo la 4-a]] helpis la eksendependigon de la hispanaj amerikaj kolonioj. La edzino de Johano la 6-a estis laŭ onidiroj malfidela al la edzo; same oni diris pri la edzino de Karola la 4-a. Francio invadis ambaŭ landojn samtempe. Ambaŭ reĝaj strukturoj devis malaperi. Ambaŭ reĝaj familio ekziliiĝis: la portugalia al Brazilo, la hispania al Francio. Mikaelo, la filo de la portugala reĝo, ribeliĝis kontraŭ sia patro; jam antaŭe [[Ferdinando la 7-a (Hispanio)|Ferdinando la 7-a]] same ribeliĝis kontraŭ sia patro Karlo la 4-a. Ambaŭ reĝoj restis por la historio kiel nedecidema kaj dubemaj ŝtatestroj.
 
== Fonto ==
Joao José Santos, "Don Johano la Sesa.../ ...ĉu fuĝinto aŭ heroo?", [[La Karavelo]], [[Estremoz]], aprilo 2008, nº 7, pp. 20-23.
 
Linio 46:
[[Kategorio:Naskiĝintoj en 1767]]
[[Kategorio:Mortintoj en 1826]]
[[kategorioKategorio:Portugalaj reĝoj]]
 
[[ca:Joan VI de Portugal]]
[[cs:Jan VI. Portugalský]]
[[da:Johan 6. af Portugal]]
[[de:Johann VI. (Portugal)]]