Kiel registrite je 03:29, 11 mar. 2010 redakti SieBot (diskuto \| kontribuoj) 168 505 redaktoj e roboto aldono de: sw:Bunilizi ya kinjozi ← Iru al antaŭa ŝanĝo		Kiel registrite je 21:46, 22 apr. 2010 redakti malfari Xqbot (diskuto \| kontribuoj) Robotoj 151 748 redaktoj e roboto aldono de: tt:Фэнтези, ur:تخیلہ; cosmetic changes Iru al sekvanta ŝanĝo →
Linio 2: ---- '''Fantasto''' havas kiel literaturspeco profundajn radikojn en la [[historio]]. Jam la unua konata verko literatura de l' mondo, la antikva [[Epopeo de Gilgameŝ]] entenis tipajn trajtojn kaj erojn fantastajn: * Superhomaj estuloj kaj potencoj ([[gedioj]] ks.) * Regnoj ne troveblaj en la fizika mondo nia * Estuloj ne troveblaj ĉi-tere * Rompoj kun ĉiutaga [[logiko]] * [[Magio]] Multas la similecoj al [[fabelo]], sed male al tiuj, fantasta literaturo povas ŝajnigi okupi historian/geografian realon: "En la 3-a jaro de la unua regno de la reĝino de Akad..." (Fabelece: "Iam estis reĝino en lando trans 3 maroj kaj 7 riveroj...") Linio 13: === Historio de fantasto === Dum la tuta evoluo de la moderna [[homo]] oni ŝatis kaj rakontadis fantastecaĵojn, ĉu ĉirkaŭ la fajro post ĉasado, ĉu kiel parto de religia instruo, ĉu kiel [[mito~~\|mitoj~~]]j klarigantaj la kialojn de strangaĵoj en la naturo kaj homa vivo. Fruaj tekstoj parte aŭ partege fantastaj inkluzivas la jam menciitan [[Epopeo de Gilgameŝ]] kaj la verkaron de [[Homero]]. Linio 25: En [[1954]] la aperigo de [[La Mastro de la Ringoj]] fare de [[Tolkien]] iniciatis novan epokon kaj revigligon pri la ĝenerala intereso por tiu ĉi antikva literaturaĵo. Miloj da malbonkvalitaj imitoj de lia verkaro aperadis ĝis nun, plejparte de usonaj aŭtoroj. Tamen brilas kelkaj esceptoj, ekzemple la verkaro de [[Ursula K. Le Guin]]. Fantasto neniam vere akceptiĝis ĉe literatur-kleruloj, kiuj ŝajne preferas [[realismo~~\|realismon~~]]n. Ekzemple, kelkaj fantastaj rakontoj tre similas al tiuj de [[Kafka]], sed ĉar tiu lasta priskribas medion en reala [[Ĉeĥio]] li estas alten-laŭdata, dum la fantastaĵoj neglektatas. Tamen per la populariĝo de [[Tolkien]] daŭre kreskadas la respekto por ĉi tia literaturo. === Fantasto kaj Esperanto === Eble pro la "sciencfikcieco" de la Esperanto-movado ("fina venko" ktp.), kaj manko de inspiriva prahistorio, fantaziemaj aŭtoroj de [[Esperanto]] plejofte preferis [[sciencfikcio~~\|sciencfikcion~~]]n. Tamen aperis kelkaj noveloj en la [[Sferoj]]-serio de [[Grupo Nifo]]. Ankaŭ kelkaj el la rakontoj de [[István Nemere]] havas fantastajn erojn. Sur nia fantasta ĉielo tamen plej klare brilas ''[[La Poemo de Utnoa]]'' - elstare bonkvalita [[epopeo]] fare de [[Abel Montagut]], kvankam multaj trajtoj (teknikaĵoj, teknikmonda logiko) apartenigas ĝin al [[sciencfantasto]]. Ne sciencfikcia, sed plene en la fantasta ĝenro, estas la longa rakonto ''[[La spegulo de Velodajo]]'' (1990) de [[Giorgio Silfer]]. === Subgenroj kaj similaĵoj === Linio 104: [[th:แฟนตาซี]] [[tr:Fantezi]] [[tt:Фэнтези]] [[uk:Фентезі]] [[ur:تخیلہ]] [[yi:פאנטאזיע]] [[zh:奇幻小说]]

Fantasto: Malsamoj inter versioj