Lupolo: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Narvalo (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
Narvalo (diskuto | kontribuoj) Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
[[dosiero:humulus lupulus.jpg|thumbnail|right|Konusoj]]
'''Lupolo''' estas plurjara volviĝanta [[herbo]] (''Humulus lupulus'') el [[morusacoj]] kun 3- aŭ 5-lobaj folioj kaj kun femalaj floroj en konusosimilaj infloreskoj, kiuj estas amaraj pro la
==historio==
La planto kreskis sovaĝe inter la arboj kiel „lupo inter la ŝafoj”, pro tio ĝin nomis la [[Romio|romianoj]] ''Lupus salictarius'', el kiu nomo venis la botanika nomo ''Humulus lupulus''.
(Jam
Estas menciita en la [[8-a jarcento]] la lupola ĝardeno de la [[slavoj|
En la [[mezepoko]] ĝi estis kultivata en monaĥejoj, kie oni faris ankaŭ [[biero|bieron]].
En [[Britio (lando)|Britio]] oni malpermesis la uzon de la planto ĝis la [[16-a jarcento]]. En Amerikon la planton kunportis enmigrantoj en la 17-a jarcento.
==priskribo==
La planto povas longi 7 metrojn, ĝi havas grandan [[lumo|lumbezonon]], tiel oni kultivas ĝin sur apoga stangaro. Oni uzas por bierfarado la femalajn, nefekundigitajn (ne[[polenado|polenitajn]]) infloreskojn, la t. n. lupolkonusojn. Se okazas [[polenado]], ekestas grajnoj en la [[infloresko]], kiuj malbonigas la kvaliton de la biero.
Lupolo estas multigebla per [[vegetativa reproduktado|stikaĵo]]j, semoj ne necesas por tio. Tiel oni povas elekti nur la femalajn plantojn.
Oni rikoltas la infloreskojn, kiam ili estas ankoraŭ fermitaj, tiel oni povas eviti la elfalon de [[lupulino]] – polvo grava por biera valoro –, kiu estas glanda haro ĉe la kruciĝo de la infloreska akso kaj la
=== Plej gravaj komponantoj de la lupola amaraĵo ===
*alfa-acidoj (humulonoj), 4-12 %
|